Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jaap Huttenga
Hamburg, Deutschland (Hamburg) - Hauptkirche Sankt Jacobi
Gemeente: Hamburg
Adres: Jakobikirchehof 22, 20095, Hamburg
Website: https://jacobus.de/
Beschrijving nr.: 2000045.
Gebouwd door: Arp Schnitger (1693)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1516 van Iversand & Stüven, pijpwerk uit 1636 van Gottfried Fritzsche
Technische gegevens
Dispositie
Werck: Principal 16' - 1993, Quintadehna 16' - 1636/1693, Octava 8' - 1516/1590/1693, Spitzflöht 8', Viola di Gamba 8' - 1761, Octava 4' - 1590/1693, Rohrflöht 4' - 1590/1693, Super Octava 2', Flachflöht 2' - 1993, Rauschpfeiff 3 fach - 1590/1693, Mixtur 6-8 fach - 1636/1693, Trommet 16' - 1636/1693.
Oberpositiv: Principal 8' - 1693/1993, Holtzflöht 8', Rohrflöht 8', Octava 4' - 1590, Spitzflöht 4', Nasat 3', Octava 2' - 1636, Gemshorn 2' - 1590/1636, Scharff 4-6 fach - 1636/1993, Cimbel 3 fach - 1693/1994, Trommet 8', Vox Humana 8', Trommet 4' - 1693/1993, Tremulant.
Rückpositiv: Principal 8' - 1993, Gedackt 8' - 1590/1636, Quintadehna 8' - 1590/1636, Octava 4' - 1636/1693, Blockflöht 4' - 1590/1636, Octava 2' - 1636/1693, Querpfeiff 2' - 1636/1693, Siffloit 1 1/2' - 1636, Sexquialtera 2 fach - 1636/1693, Scharff 6-8 fach - 1636/1693, Dulcian 16', Bahrpfeiff 8' - 1636/1693, Trommet 8' - 1761/1993, Tremulant, 2 Cimbelsterne.
Brustpositiv: Holzprincipal 8' - 1636, Octava 4' - 1693/1993, Hollflöht 4', Waldtflöht 2', Sexquialtera 2 fach - 1590/1636, Scharff 4-6 fach, Dulcian 8', Trechter Regal 8'.
Pedal: Principal 32' - 1693/1993, Octava 16', Subbaß 16', Octava 8', Octava 4' - 1636, Nachthorn 2', Mixtur 6-8 fach - 1636/1693, Rauschpfeiff 3 fach - 1636/1693, Posaune 32', Posaune 16', Dulcian 16', Trommet 8', Trommet 4', Cornet 2'.
Koppelingen: Werck - Oberpositiv - schuifkoppel, Werck - Brustpositiv - schuifkoppel.
Speelhulpen: Trommel, 5 Ventiele.
Foto: Jaap Huttenga
Hamburg, Deutschland (Hamburg) - Hauptkirche Sankt Jacobi
Gemeente: Hamburg
Adres: Jakobikirchehof 22, 20095, Hamburg
Website: https://jacobus.de/
Beschrijving nr.: 2000045.
Gebouwd door: Arp Schnitger (1693)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1516 van Iversand & Stüven, pijpwerk uit 1636 van Gottfried Fritzsche
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1693 | Arp Schnitger | nieuwbouw | 1761 | Johann Jakob Lehnert | uitbreiding | 1961 | Emanuel Kemper & Sohn | restauratie | 1993 | Jürgen Ahrend | 139 | reconstructie |
- Arp Schnitger voltooide in 1693 een groot orgel voor de Jacobikirche in Hamburg. Bij de bouw gebruikte hij vijftien registers uit het vorige orgel, daterend uit 1512-1516 (Iversand & Stueven), 1550, 1570, 1590,1600 en 1636 (Gottfried Fritzsche). In 1917 zijn de frontpijpen gevorderd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het binnenwerk opgeslagen. Bij de grote bombardementen op Hamburg ging de rest van het orgel wel verloren. Na de oorlog bouwde de firma Kemper het in de jaren 1959-1961 weer op. De orgelkassen werden gereconstrueerd, maar er werd een moderne speeltafel gemaakt. Het orgel is op 29 januari 1961 weer in gebruik genomen.
- In 1993 werd een nieuwe restauratie voltooid door Jürgen Ahrend, waarbij het oorspronkelijke werk weer geheel is gereconstrueerd in Schnitger-stijl. Daarbij is ook een nieuwe kas vervaardigd voor het rugpositief. De eerdere rugwerkkas is in Wismar gebruikt voor de bouw van een koororgel voor de Nikolaikirche. Op 11 april 1993 kon het orgel weer in gebruik worden genomen. Het grote orgel is in 1925 de inspiratiebron geweest voor Günther Ramin en Karl Straube voor een congres in Hamburg over orgelbouw en -muziek. Hieruit is de Orgelbewegung ontstaan.
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Werck | 12 |
- Oberpositiv | 13 |
- Rückpositiv | 13 |
- Brustpositiv | 8 |
- Pedal | 14 |
Totaal aantal stemmen | 60 |
Manuaalomvang | CDEFGA-c''', Rückpositiv CDE-c''' |
Pedaalomvang | CD-d' |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Toonhoogte | a' = 495,45 Hz bij 18 graden Celsius |
Temperatuur | 1/5 comma gemodificeerde Meantone |
Winddruk | 80 mm |
Dispositie
Werck: Principal 16' - 1993, Quintadehna 16' - 1636/1693, Octava 8' - 1516/1590/1693, Spitzflöht 8', Viola di Gamba 8' - 1761, Octava 4' - 1590/1693, Rohrflöht 4' - 1590/1693, Super Octava 2', Flachflöht 2' - 1993, Rauschpfeiff 3 fach - 1590/1693, Mixtur 6-8 fach - 1636/1693, Trommet 16' - 1636/1693.
Oberpositiv: Principal 8' - 1693/1993, Holtzflöht 8', Rohrflöht 8', Octava 4' - 1590, Spitzflöht 4', Nasat 3', Octava 2' - 1636, Gemshorn 2' - 1590/1636, Scharff 4-6 fach - 1636/1993, Cimbel 3 fach - 1693/1994, Trommet 8', Vox Humana 8', Trommet 4' - 1693/1993, Tremulant.
Rückpositiv: Principal 8' - 1993, Gedackt 8' - 1590/1636, Quintadehna 8' - 1590/1636, Octava 4' - 1636/1693, Blockflöht 4' - 1590/1636, Octava 2' - 1636/1693, Querpfeiff 2' - 1636/1693, Siffloit 1 1/2' - 1636, Sexquialtera 2 fach - 1636/1693, Scharff 6-8 fach - 1636/1693, Dulcian 16', Bahrpfeiff 8' - 1636/1693, Trommet 8' - 1761/1993, Tremulant, 2 Cimbelsterne.
Brustpositiv: Holzprincipal 8' - 1636, Octava 4' - 1693/1993, Hollflöht 4', Waldtflöht 2', Sexquialtera 2 fach - 1590/1636, Scharff 4-6 fach, Dulcian 8', Trechter Regal 8'.
Pedal: Principal 32' - 1693/1993, Octava 16', Subbaß 16', Octava 8', Octava 4' - 1636, Nachthorn 2', Mixtur 6-8 fach - 1636/1693, Rauschpfeiff 3 fach - 1636/1693, Posaune 32', Posaune 16', Dulcian 16', Trommet 8', Trommet 4', Cornet 2'.
Koppelingen: Werck - Oberpositiv - schuifkoppel, Werck - Brustpositiv - schuifkoppel.
Speelhulpen: Trommel, 5 Ventiele.
Literatuur |
|
Opnamen |
|
Links |
https://jacobus.de/musik/orgeln https://www.arpschnitger.nl/shamb.html https://www.orgelbau-ahrend.de/opus139wa.html https://en.wikipedia.org/wiki/Schnitger_organ_%28Hamburg%29 https://pipeorgantaxonomy.wordpress.com/2015/06/05/arp-schnitger-jacobikirche-hamburg-germany/ |