Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Ferwert, Nederland (Fryslân) - Hervormde Kerk (Martinuskerk)
Gemeente: Noardeast-Fryslân
Adres: Kerkpad 1, 9172 NB, Ferwert
Website: http://www.pknferwert.nl/

Beschrijving nr.: 1002150.

Gebouwd door: Arp Schnitger (1711)
Afgebroken (1872)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1711 Arp Schnitger  nieuwbouw
1789 Albertus Johannes van Gruisen  restauratie

Schnitger bouwde in 1711 een nieuw orgel in Ferwerd met 25 stemmen. Het instrument werd in 1789 hersteld door Albertus van Gruisen uit Leeuwarden. De dispositie die vermeld is is volgens Hess uit 1774. In 1872 werd Arp Schnitger-orgel afgebroken, en vervangen door een nieuw instrument van de gebroeders Adema uit Leeuwarden. Zij behielden twee stemmen uit het oude orgel: de Octaaf 8' (pedaal) en de Octaaf 4' (hoofdwerk). Tevens werden delen van de orgelkas, de blaasbalgen en de windlade van het Hoofdwerk opnieuw gebruikt. Ook dit instrument is inmiddels verdwenen, en na vele herbouwen is in de jaren 1981-1983 een nieuw instrument door Verschueren gebouwd. Hierin zijn echter de twee stemmen van Schnitger nog altijd te horen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Rugwerk7
- Pedaal7
Totaal aantal stemmen25
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk: Praestant 8', Holpyp 8', Octaav 4', Spitsfluit 4', Quint 3', Octaav 2', Sexquialtra II sterk, Mixtuur IV-VI sterk, Cimbel III sterk, Trompet 8', Vox Humana 8'.
Rugwerk: Quintadena 8', Praestant 4', Fluit 4', Octaav 2', Sexquialtra II sterk, Scharp IV sterk, Dulciaan 8'.
Pedaal: Bourdon 16', Octaav 8', Octaav 4', Nachthoorn 2', Bazuin 16', Trompet 8', Cornet 2'.
Speelhulpen: 2 tremulanten, 3 afsluitingen.

Overige dispositiegegevens
Hess (1774) Het Orgel alhier (Verwert, een Dorp in Vriesland), met twee Hand-Clavieren en een Vry-Pedaal, heeft 26 stemmen. Dit Werk is gemaakt door Arp Schnitger Orgelm. te Hamburg.
Manuaal, 11 stemmen: Praestant 8', Holpyp 8', Octaav 4', Spitsfluit 4', Octaav 2', Quint 3', Sexquialtra 2 st., Mixt. 4 tot 6 st., Cimbel 3 st., Trompet 8' en Voxhum. 8'.
Rugpositief, 7 stemmen: Praestant 4', Quintad. 8', Fluit 4', Octaav 2', Sexquialtra 2 st., Scharp 4 st. en Dulciaan 8'.
Pedaal, 8 stemmen: Bourdon 16', Octaav 8', Octaav 4', Nagthoorn 1 1/2', Mixt. 4-6 st., Bazuin 16', Trompet 8' en Cornet 2 st.
Stomme Regist.: 3 Afsluitingen, 2 Tremulanten.
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
  • De nagelaten geschriften van de orgelmaker Arp Schnitger (1648-1719) : Met inleiding en commentaar van C.H. Edskes / bijeengebracht door S. Meijer, organist te Groningen. - Sneek: Boeijenga, 1968. - (Bijdragen tot de geschiedenis van het orgelmaken).
  • Arp Schnitger und seine Schule : Ein Beitrag zur Geschichte des Orgelbaues im Nord- und Ostseeküstengebiet / Gustav Fock. - Kassel [etc.] : Bärenreiter, 1974.
  • Het gerestaureerde orgel in de Ned. Herv. Kerk te Ferwerd (Fr.) / Harke Iedema. - In: De Orgelvriend, jrg. 26 nr. 5, mei 1984.
  • Een tijd om te bouwen en een tijd om het gebouwde weer af te breken : Drieëneenhalve eeuw orgelhistorie in Ferwerd / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 84 nr. 3, maart 1988.
  • De Friese orgels tussen 1500 en 1750 : Een onderzoek naar de geschiedenis en de bouw van de orgels, de kasarchitectuur, de orgelmakers en de organisten / Auke Hendrik Vlagsma. - Leeuwarden : Fryske Akademy, 2003.
  • 350 jaar Arp Schnitger. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1998. - Publicatie nr. 24.