Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Aalen, Deutschland (Baden-Württemberg) - Johanniskirche
Gemeente: Aalen
Streek:Schwäbische Ostalb, Württemberg
Adres: Alfred-Delp-Straße 8, 73430, Aalen

Beschrijving nr.: 2013941.

Gebouwd door: Joseph Nikolaus Allgeyer (1802)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1802 Joseph Nikolaus Allgeyer  nieuwbouw
1829 Joseph Nikolaus Allgeyer  restauratie en uitbreiding
ca. 1925 Link Orgelbau  diverse werkzaamheden
1947 Link Orgelbau  reconstructie
1975 Link Orgelbau  restauratie
2014 Kristian Wegscheider  reconstructie

  • Het orgel in de Johanniskirche in Aalen werd gebouwd in 1802 door Joseph Nikolaus Allgeyer. Het werd geschonken aan de kerk door Christian Friedrich Fürgang en had tien registers en aangehangen pedaal. Nadat de kerk enkele jaren buiten gebruik was geweest is het orgel in 1829 door Allgeyer hersteld en uitgebreid met een vrij pedaal met vier stemmen.
  • Het was lange tijd niet bekend wie het instrument had gebouwd. Het metalen pijpwerk werd in 1917 grotendeels verwijderd als oorlogsmetaal. De frontpijpen zijn in de jaren twintig door de Gebr. Link herplaatst in zink. In 1947 voerde de firma Gebr. Link een restauratie uit onder advies van Helmut Bornefeld. Deze restauratie deed geen recht aan het oorspronkelijke instrument. Maar het was lange tijd ook niet bekend wie het orgel had gebouwd, wanneer het gebouwd was en hoe de oorspronkelijke dispositie was geweest. In 1973 werd geadviseerd het orgel te vervangen door nieuwbouw, maar dat plan is gelukkig niet uitgevoerd. De firma Link voerde een nieuwe restauratie uit, opnieuw onder advies van Helmut Bornefeld, die in 1975 werd afgerond. Veel pijpwerk uit 1947 is vervangen.
  • Vanwege het 650-jarig bestaan van de stad werd in 2010 gestart met een onderzoek van het orgel door Burkhart Goethe. Aan de binnenzijde van het orgel werden notities gevonden, die de oorspronkelijke dispositie beschreven en als bouwer Joseph Nikolaus Allgeyer aanduidden. Samen met nieuw gevonden historiche documenten uit het stadsarchief kon nu een plan worden opgesteld voor de reconstructie van het instrument. Bij de inventarisatie bleek dat het orgel technisch vrijwel compleet bewaard was gebleven. Maar van het pijpwerk waren alleen de registers Subbass, Octavbass, Großgedeckt, Kleingedeckt en Flöte 4' bewaard gebleven.
  • Het orgel is gereconstrueerd door Kristian Wegscheider in 2013-2014. Hieraan vooraf is een grondig onderzoek gedaan naar het werk van Allgeyer. Hierbij is ook gebruik gemaakt van orgels van bouwers uit dezelfde school (van Schmahl en Prescher), met name het Baumeister-orgel uit 1734 in Maihingen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manual10
- Pedal4
Totaal aantal stemmen14
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Manual (C-c'''): Holtz Principal 8', Viola da Gamba 8', Großgedeckt 8', Principal 4', Floete 4', Floete (Gedeckt) 4', Quint 3', Octav 2', Mixtur 4-3 fach, Cymbel 3 fach.
Pedal (C-f'): Sub Baß 8', Octav Baß 8', BassMixtur 4 fach, Posaunen Baß 8'.
Koppelingen: Pedalkoppel.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Voor 2010 was de dispositie:
Manual (C-c'''): Holtz Principal 8', Viola di Gamb 8', Großgedeckt 8', Principal 4', Flöete 4', Flöete Gedeckt 4', Quint 3', Octav 2', Flöete 2', Mixtur 4 fach (1').
Pedal (C-f'): Subbaß 8', OctavBaß 8', Mixtur 3 fach (4'), PosaunenBaß 8'.
Koppeln: Pedalkoppel.
Literatuur
  • Musik und Kirche 3/1947.
  • Die Königin von St. Johann Aalen : Die Restaurierung der Allgeyer-Orgel (1802) durch Kristian Wegscheider / Kristian Wegscheider, Burkhart Goethe, Janna Goethe, Thomas Haller. - Aalen : Evang. Kirchengemeinde, 2014.
  • Die Allgeyer-Orgel (1802) der St. Johann Kirche Aalen und ihre Restaurierung durch Kristian Wegscheider (Dresden) / Thomas Haller. - In: Württembergische Blätter für Kirchenmusik, 82. Jahrgang Nr. 1, Januar/Februar 2015.
Links https://www.kirchenmusik-aalen.de/buch-allgeyer-orgel