Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: René Troost

Krzeszów, Polska (Województwo Dolnośląskie) - Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Gemeente: Krzeszów
Adres: Papieża Jana Pawła II 1, 58-405, Krzeszów
Website: http://opactwo.eu/

Beschrijving nr.: 2002804.

Gebouwd door: Michael Engler der Jüngere (1739)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1739	Michael Engler der Jüngere		nieuwbouw
1874	Schlag & Söhne		ombouw
2007	Jehmlich Orgelbau		restauratie

Michael Engler bouwde van 1732 tot 1739 aan een groot drieklaviers orgel voor de abdijkerk in Grüßau. Het instrument stond in kamertoon gestemd, maar er waren vier pedaalregisters met dubbele ventielen, waardoor ze ook in de koortoon konden worden gebruikt. De oorspronkelijke dispositie is overgenomen uit de "Sammlung einiger Nachrichten", uitgegeven in Breslau in 1757.
De firma Schlag & Sohn wijzigde het orgel in de jaren 1873/1874. Hierbij werd de toonhoogte gewijzigd in a'=435 Hz, en de kamertoonbassen werden uitgeschakeld. Diverse registers zijn vervangen, maar veel origineel pijpwerk is hergebruikt.
In 2007 voltooide de firma Jehmlich een restauratie.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hauptwerk	14
- Rückpositiv	10
- Brustwerk	12
- Pedal	14
Totaal aantal stemmen	50
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen
Toonhoogte	a' = 435 Hz
Temperatuur	Equal temperament

Dispositie
Hauptwerk (CD-c'''): Bordunflöte 16', Quintadena 16', Viola di Gamba 16', Principal 8', Flaut Major 8', Gemshorn 8', Salicet 8', Octava 4', Nachthorn 4', Gemshornquinta 3', Superoctava 2', Mixtura 6 chor (2'), Cimbal 2 chor (1 1/2'), Unda Maris 8'.
Rückpositiv (CD-c'''): Principal 8', Flaut Amabile 8', Flaut Allemande 8', Quintadena 8', Octava 4', Quinta 3', Superoctava 2', Sedecima 1', Mixtura 3 chor (1'), Hautbois 8'.
Brustwerk (CD-c'''): Principal 8', Rohrflaut 8', Flaut Traveur 8', Octava 4', Flaut Minor 4', Quinta 3', Superoctava 2', Quinta 1 1/2', Sedecima 1', Mixtura 4 chor (1 1/2'), Trombet 8', Vox Humana 8'.
Pedal (CD-c'): Majorbass 32', Principal 16', Violonbass 16', Subbass 16' - Kammertonbass, Salicional 16' - Kammertonbass, Quintadena 16' - Kammertonbass, Octava 8' - Kammertonbass, Flaut 8', Gemshornquinta 6', Superoctava 4', Mixtura 6 chor (3'), Posaunen Bass 32', Posaunen Bass 16', Trombet Bass 8'.
Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Brustwerk.
Speelhulpen: 10 Sperventile, Calcanten-Glöcklein.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De oorspronkelijke dispositie van Engler luidde: Hauptwerk: Bourdon 16', Quintadena 16', Viol di Gamba 16', Prinzipal 8', Salizet 8', Gemshorn 8', Flaut Major 8', Unda Maris 8', Oktava 4', Nachthorn 4', Gemshorn Quinta 3', Superoktava 2', Mixtura 6 chor, Zimbal 2'. Rückpositiv: Prinzipal 8', Flaut Allemand 8', Quintadena 8', Flaut Amabile 8', Oktava 4', Quinta 3', Superoktava 2', Sedecima 1', Mixtura 3 chor, Oboe 8'. Oberklavier: Prinzipal 8', Rohrflaut 8', Traveur 8', Oktava 4', Flautminor 4', Quinta 3', Superoktav 2', Quinta 1 1/2', Sedecima 1', Mixtura 4 chor, Trompet 8', Vox Humana 8'. Pedaal: Majorbaß 32', Prinzipal 16', Violonbaß 16', Salicet 16' (met kamertoonbas), Subbaß 16' (met kamertoonbas), Quintaden 16' (met kamertoonbas), Oktavenbaß 8' (met kamertoonbas), Flaut 8', Gemshorn Quint 6', Superoktava 4', Mixtura 6 chor, Posaunenbaß 32', Posaunenbaß 16', Trompet 8'. Koppelingen: Koppel voor twee klavieren, Koppel voor alle drie de klavieren. De dispositie luidde van 1874 tot 2006: Hauptwerk (C-c'''): Bordunflöte 16', Quintatön 16', Viola da Gamba 16', Prinzipal 8', Gamba 8', Hohlflöte 8', Flöte 8', Gemshorn 8', Oktave 4', Nachthorn 4', Gemshornquinte 2 2/3', Oktave 2', Mixtur 4 fach, Cymbel 3 fach, Cornett 3 fach, Trompete 16', Trompete 8'. Rückpositiv (C-c'''): Prinzipal 8', Quintatön 8', Gemshorn 8', Lieblich Gedackt 8', Salicional 8', Oktava 4', Quinte 2 2/3', Superoktave 2', Oboe 8'. Oberwerk (C-c'''): Lieblich Gedackt 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Geigenprinzipal 8', Salicet 8', Oktave 4', Flöte 4', Quinte 3', Oktave 2', Mixtur 4 fach, Clarinette 8'. Pedal (C-c'): Majorbaß 32', Prinzipalbaß 16', Violon 16', Salicet 16' (Kammertonbässe), Subbaß 16' (Kammertonbässe), Quintatön 16' (Kammertonbässe), Oktavbaß 8' (Kammertonbässe), Bassflöte 8', Quinte 5 1/3', Oktave 4', Mixtur 4 fach, Posaune 32', Posaune 16', Trompet 8'. Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Oberwerk, Pedal - Hauptwerk. Speelhulpen: Sperventile, Calcantenglocke, Windablaß. a'=435 Hz, evenredig zwevende temperatuur.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De oorspronkelijke dispositie van Engler luidde:
Hauptwerk: Bourdon 16', Quintadena 16', Viol di Gamba 16', Prinzipal 8', Salizet 8', Gemshorn 8', Flaut Major 8', Unda Maris 8', Oktava 4', Nachthorn 4', Gemshorn Quinta 3', Superoktava 2', Mixtura 6 chor, Zimbal 2'.
Rückpositiv: Prinzipal 8', Flaut Allemand 8', Quintadena 8', Flaut Amabile 8', Oktava 4', Quinta 3', Superoktava 2', Sedecima 1', Mixtura 3 chor, Oboe 8'.
Oberklavier: Prinzipal 8', Rohrflaut 8', Traveur 8', Oktava 4', Flautminor 4', Quinta 3', Superoktav 2', Quinta 1 1/2', Sedecima 1', Mixtura 4 chor, Trompet 8', Vox Humana 8'.
Pedaal: Majorbaß 32', Prinzipal 16', Violonbaß 16', Salicet 16' (met kamertoonbas), Subbaß 16' (met kamertoonbas), Quintaden 16' (met kamertoonbas), Oktavenbaß 8' (met kamertoonbas), Flaut 8', Gemshorn Quint 6', Superoktava 4', Mixtura 6 chor, Posaunenbaß 32', Posaunenbaß 16', Trompet 8'.
Koppelingen: Koppel voor twee klavieren, Koppel voor alle drie de klavieren.

De dispositie luidde van 1874 tot 2006:
Hauptwerk (C-c'''): Bordunflöte 16', Quintatön 16', Viola da Gamba 16', Prinzipal 8', Gamba 8', Hohlflöte 8', Flöte 8', Gemshorn 8', Oktave 4', Nachthorn 4', Gemshornquinte 2 2/3', Oktave 2', Mixtur 4 fach, Cymbel 3 fach, Cornett 3 fach, Trompete 16', Trompete 8'.
Rückpositiv (C-c'''): Prinzipal 8', Quintatön 8', Gemshorn 8', Lieblich Gedackt 8', Salicional 8', Oktava 4', Quinte 2 2/3', Superoktave 2', Oboe 8'.
Oberwerk (C-c'''): Lieblich Gedackt 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Geigenprinzipal 8', Salicet 8', Oktave 4', Flöte 4', Quinte 3', Oktave 2', Mixtur 4 fach, Clarinette 8'.
Pedal (C-c'): Majorbaß 32', Prinzipalbaß 16', Violon 16', Salicet 16' (Kammertonbässe), Subbaß 16' (Kammertonbässe), Quintatön 16' (Kammertonbässe), Oktavbaß 8' (Kammertonbässe), Bassflöte 8', Quinte 5 1/3', Oktave 4', Mixtur 4 fach, Posaune 32', Posaune 16', Trompet 8'.
Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Oberwerk, Pedal - Hauptwerk.
Speelhulpen: Sperventile, Calcantenglocke, Windablaß.
a'=435 Hz, evenredig zwevende temperatuur.

Literatuur	Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 8. Band, No. 30, 21. Juli 1888. Handbuch der Orgelkunde / Winfred Ellerhorst. - [S.l.] : Benziger, [1935]. The European Organ 1450 - 1850 / Peter Williams. - London : B T Batsford Ltd, 1966. Die Orgel in Ostdeutschland und in Polen : Bericht über das achte Colloquium der Walcker-Stiftung für orgelwissenschaftliche Forschung 25.-26. September 1992 in Frankfurt/Oder / Hans Heinrich Eggebrecht [red.]. - Kleinblittersdorf : Musikwissenschaftliche Verlags-Gesellschaft mbH, 1993. Organy Michaela Englera w bazylice p. w. Wniebowzie, tszej Maryi Panny w Krzeszowie : Festschrift zur Einweihung der restaurierten Engler-Orgel der Basiliak Mariae Himmelfahrt in Krzeszów/Grüssau. - Krzeszów, 2008. Die Michael-Engler-Orgel in Grüssau (Krzeszów/Polen) : Restaurierung und Rekonstruktion / Andreas Hahn. - In: Ars Organi, 57. Jhg., Heft 1, März 2009.
Opnamen	Organy Krzeszowskie / Andrzej Chorosinski. - MX049 (CD). - 2008.
Links	https://jehmlich-orgelbau.de/orgelprojekte/gruessau-maria-himmelfahrt-polen/ https://pipeorgantaxonomy.wordpress.com/2014/07/18/michael-engler-kosciol-wniebowziecia-krzeszow-poland/

Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost
Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost