Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.

Foto: Tjalling Roosjen

Tangermünde, Deutschland (Sachsen-Anhalt) - Sankt Stephanskirche
Gemeente: Tangermünde
Streek:Altmark
Adres: Kirchstraße 40, 39590, Tangermünde
Website: http://www.sankt-stephan-tangermuende.de/

Beschrijving nr.: 2001131.

Gebouwd door: Hans Scherer der Jüngere (1624)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1624 Hans Scherer der Jüngere  nieuwbouw
1716 Johann Michael Röder  ombouw
1858 Friedrich Hermann Lütkemüller  restauratie
1929 Furtwängler & Hammer  uitbreiding
1994 Alexander Schuke595 reconstructie

  • Hans Scherer (jr) bouwde in 1623/1624 een nieuw orgel voor de Stephanskirche in Tangermünde. In 1711-1716 bouwde Johann Michael Röder het instrument om. Bij een restauratie van de kerk in de jaren 1844-1854 raakte het beschadigd, waarna herstel volgde in 1856-1858 door Friedrich Lütkemüller. Het orgel is daarbij behoorlijk gewijzigd, maar nog de helft van het oude pijpwerk bleef aanwezig. In 1929 breidde Furtwängler & Hammer het orgel uit met een zwelwerk en werd de toonhoogte op a'=435 Hz gebracht. Plannen voor restauratie en reconstructie werden al vanaf de jaren dertig gemaakt.
  • In 1980 startte een restauratie van het interieur van de kerk. Het orgel was niet meer bespeelbaar en werd in 1983 gedemonteerd en opgeslagen. De orgelkas is in de jaren 1990-1992 door Paul Schuster uit Maagdenburg gerestaureerd en hersteld in de oude vorm en weer in de kerk geplaatst. Het binnenwerk is door de firma Alexander Schuke geheel in oude stijl gereconstrueerd vanaf 1992. Van het originele pijpwerk was meer dan de helft nog aanwezig, en slechts van vier registers was al het materiaal van Scherer verdwenen. Op 24 september 1994 is het instrument weer in gebruik genomen met een bespeling door de vaste organist van de kerk, Christoph Lehmann.
  • In 2019 is het Rückpositif uitgebreid met twee tongwerken.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Werck8
- Rück Positiff10
- Ober Positiff8
- Pedal8
Totaal aantal stemmen34
ManuaalomvangCDEFGA-c'''
PedaalomvangCDEFGA-d'
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogte7/8 toon hoger dan normaal
TemperatuurMiddentoonstemming (volgens Praetorius)
Winddruk75 mm

Dispositie
Werck (CDEFGA-c'''): Principal 16', Quintadeen 16', Octava 8', Gedact 8', Flöite 4', Ruspipe 2 fach, Mixtur 5-8 fach, Scharp 3-5 fach.
Rück Positiff (CDEFGA-c'''): Principal 8' - discant 2 ranks, Gedact 8', Quintadeen 8', Octava 4', Holflöit 4', Zifelit 1 1/2', Mixtur 2-4 fach, Scharp 3-6 fach, Krummhorn 8' - 2019, Messingregal 8' - 2019.
Ober Positiff (CDEFGA-c'''): Principal 8', Holpipe 8', Flöite 4', Nasath 3', Waltflöit 2', Zimbel 3 fach, Trommette 8', Zincke 8' (from f°).
Pedal: Principal 16', Untersatz 16', Octaven Baß 8', Flöiten Baß 4', Ruspipen Baß 2 fach, Bassunen Baß 16', Trommeten Baß 8', Cornetten Baß 2'.
Koppelingen: Manualschiebecoppel.
Speelhulpen: Tremulant, Ventil zum Werck, Ventil zum Rück Positiff, Ventil zum Ober Positiff, Ventil zum Pedal, Calcant.

Literatuur
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 16. Jahrg., No. 28, 1. Juli 1896.
  • Der historische Orgelbau im Küstengebiet zwischen Hamburg und Groningen (16. bis 18. Jahrhundert) / Gustav Fock. - In: Acta Organologica Band 1. - Berlin : Verlag Merseburger, 1967. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 30).
  • Festschrift zur Wiedereinweihung nacht Restaurierung und Rekonstruktion durch Alexander Schuke Orgelbau Potsdam am 24. September 1994 / Christoph Lehmann (red.). - Tangermünde : Rathaus-Buchhandlung, 1994.
  • Der Kirchenmusiker 6/1994.
  • Ars Organi 2/1996.
  • Orgelführer Deutschland / Karl-Heinz Göttert, Eckhard Isenberg. - Kassel [et al...] : Bärenreiter, 1998.
  • 375 Jahre Scherer-Orgel Tangermünde : Die norddeutsche Orgelkunst zu Beginn des 17. Jahrhunderts : Tagungsband des Symposiums in Tangermünde vom 30. bis zum 31. Juli 1999. - Edition Labium, 1999.
  • Die Scherer-Orgel der St. Stephanskirche Tangermünde / Christoph Lehmann [red.]. - 2. überarbeitete Auflage. - Tangermünde : Rathaus-Buchhandlung & Verlag, 2002.
  • 29ste Orgelreis Berlin-Brandenburg 21 t/m 27 oktober 2012 / Theo Jellema. - Hilversum : Stichting Internationale Orgelreizen, 2012. - Programmagids.
  • Orgeln in Sachsen-Anhalt : Ein Reiseführer / Felix Friedrich, Vitus Froesch. - Altenburg : Verslag Klaus-Jürgen Kamprad, 2014. - (268. Veröffentlichtung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Orgelmarathon Altmark 2016 : 17. bis 21. August 2016 : Matthias Grünert, Kantor der Dresdner Frauenkirche, spielt an 32 Orgeln. - [Programheft].
Opnamen
  • Matthias Weckmann : Complete Organ Works / Léon Berben. - Aeoulus AE11261 (2CD). - 2020. - Recorded in Lübeck and Tangermünde.
  • Delphin & Nicolaus Adam Strungk - Peter Mohrhardt : Complete Organ Music / Manuel Tomadin. - Brilliant Classics 95758 (2CD). - 2019. - Recorded in Tangermünde en Uithuizen.
  • Melchior Schildt - Complete Organ Works / Léon Berben. - Aeolus AE 11121 (CD). - 2016.
  • Jan Pieterszoon Sweelinck : Complete keyboard works / Léon Berben. - Aeolus (6-CD box). - 2015. - Opgenomen in Oosthuizen, Tangermünde en Liège, en op harpsichord.
  • Hieronymus & Jacob jun. Praetorius : Organ Works / Joseph Kelemen. - Oehms Classics OC 691 (CD). - 2014. - (Norddeutsche Orgelmeister ; Vol. 6).
  • Michael Praetorius : Organ Works / Friedhelm Flamme. - CPO 777 34502 (2CD). - 2012. - (Organ Works of the North German Baroque ; Vol. IX).
  • Samuel Scheidt (1587-1654) : Das Orgelwerk Vol. 5 / Christoph Lehmann. - Fagott Orgelverlag F-3909-4 (CD). - 2011.
  • Die Scherer-Orgel (1624) in St. Stephan Tangermünde / Christoph Lehmann. - Fagott Verlag F-3907-7 (CD). - 2010.
  • Samuel Scheidt : Tabulatura Nova Vol.2 / Franz Raml. - Dabringhaus & Grimm MDG 614 1497-2 (dubbel-CD). - 2008.
  • Michael Praetorius : Pro Organo / Jean-Charles Ablitzer. - Alpha 114 (CD). - 2007.
  • Jacob Praetorius : Von allen Menschen abgewandt / Léon Berben, orgel m.m.v. Britta Schwarz, mezzo-sopraan. - Ramée RAM 0402 (CD). - 2004.
  • Die historische Scherer-Orgel der St. Stephanskirche zu Tangermünde / Christoph Lehmann. - Psallite CD 60051 (CD). - 1994.
Links http://www.scherer-orgel.de/
Overige bronnen
  • Tjalling Roosjen / David Boos

Foto: Arno Bekers. Datering: 7 July 2007.
Foto: Arno Bekers
Foto: Arno Bekers. Datering: 7 July 2007.
Foto: Arno Bekers
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 22 October 2012.
Foto: Tjalling Roosjen
Tentoonstelling in de kerk. Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Tentoonstelling in de kerk. Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Tentoonstelling in de kerk. Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Tentoonstelling in de kerk. Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Tentoonstelling in de kerk. Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Foto: Tjalling Roosjen