Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Bert Wisgerhof
Mannheim, Deutschland (Baden-Württemberg) - Christuskirche, Nordempore
Gemeinde: Mannheim
Region:Baden
Adresse: Werderplatz 15, 68161, Mannheim
Website: http://www.christuskirchemannheim.de/
http://www.christuskirche.org/
Beschreibung nr.: 2000797.
Gebaut von: G.F. Steinmeyer und Co. (1911) - Opus 1100
Technische Daten
Disposition
Hauptwerk (C-c''''): Großprinzipal 16', Bordun 16', Prinzipal 8', Gemshorn 8', Gedeckt 8', Jubalflöte 8' - Hoge druk, Spitzflöte 8', Viola di Gamba 8', Quintflöte 5 1/3', Oktav 4', Fugara 4', Traversflöte 4', Quinte 2 2/3', Superoktav 2', Kornett 3-6 fach (8'), Mixtur 5 fach (2'), Cymbel 4 fach (2/3'), Tuba Mirabilis 8' - Hoge druk, Clarine 4' - Hoge druk.
Positiv (in zwelkast) (C-c''''): Rohrflöte 16', Geigenprinzipal 8', Nachthorn 8', Konzertflöte 8', Doppelgedeckt 8', Salizional 8', Dulziana 8', Unda Maris 8', Kleinprinzipal 4', Rohrflöte 4', Gemshorn 4', Flauto Dolce 4', Piccolo 2', Sesquialtera 2 fach (2 2/3'), Larigot 2 fach (2'), Cymbel 3 fach (1'), Clarinette 8', Tremulant.
Schwellwerk (C-c''''): Stillgedeckt 16', Hornprinzipal 8', Soloflöte 8', Lieblichgedeckt 8', Quintatön 8', Zartflöte 8', Viola 8', Aeoline 8', Vox Coelestis 8', Prinzipal 4', Kleingedeckt 4', Fernflöte 4', Dolce 4', Gemsquinte 2 2/3', Flageolett 2', Terz 1 3/5', Superquinte 1 1/3', Septime 1 1/7', Piccolo 1', Plein Jeu 5 fach (2 2/3'), Fagott 16', Trompete Harmonique 8', Oboe 8', Clairon 4', Tremulant, Glockenspiel.
Fernwerk (in zwelkast) (C-c''''): Quintatön 16', Prinzipal 8', Hellflöte 8', Bordun 8', Echogamba 8', Vox Angelika 8', Seraphonfugara 4', Harmonieflöte 4', Dolce 4' - 2002, Flautino 2', Progressivharmonika 3 fach (2'), Trompete 8', Vox Humana 8', Klarinette 8' - 2002, Tremulant, Tremulant für Vox Humana, Celesta - 2002.
Pedal (C-g'): Untersatz 32', Principalbaß 16', Kontrabaß 16', Subbaß 16', Streichbaß 16', Zartbaß 16', Violon 16' - Im fernwerk, Bordunbaß 16' - Im fernwerk, Quintbaß 10 2/3', Oktavbaß 8', Violoncello 8', Gedecktbaß 8', Prinzipal 8' - Im fernwerk, Choralbaß 4', Baßflöte 4', Blockflöte 2', Mixtur 5 fach (5 1/3'), Bombarde 32', Posaune 16', Fagott 16', Trompete 8', Fagott 8', Clairon 4'.
Koppeln: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Fernwerk, Positiv - Schwellwerk, Positiv - Fernwerk, Superoktavkoppel Hauptwerk, Superoktavkoppel Positiv, Superoktavkoppel Hauptwerk - Positiv, Superoktavkoppel Hauptwerk - Schwellwerk, Suboktavkoppel Hauptwerk - Positiv, Suboktavkoppel Hauptwerk - Schwellwerk, Superoktavkoppel Positiv - Schwellwerk, Suboktavkoppel Positiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Fernwerk, Superoktavkoppel Pedal - Positiv.
Nebenregister und Spielhilfen: Zimbelstern, 32-voudige Setzer (1984) + 640-voudige Setzer (2001), Zungen ab, Mixturen ab, Manual 16' ab, Tutti, Register-Crescendo (Walze).
Übrige Quellen
Bild: Bert Wisgerhof
Mannheim, Deutschland (Baden-Württemberg) - Christuskirche, Nordempore
Gemeinde: Mannheim
Region:Baden
Adresse: Werderplatz 15, 68161, Mannheim
Website: http://www.christuskirchemannheim.de/
http://www.christuskirche.org/
Beschreibung nr.: 2000797.
Gebaut von: G.F. Steinmeyer und Co. (1911) - Opus 1100
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1911 | G.F. Steinmeyer und Co. | 1100 | Neubau | 1984 | G.F. Steinmeyer und Co. | Restaurierung | 1995 | Lenter Orgelbau | Verschiedene Tätigkeiten | 2017 | Lenter Orgelbau | Restaurierung | 2017 | Link Orgelbau | Restaurierung |
- De Christuskirche in Mannheim is op 1 oktober 1911 ingewijd. Tegelijk werd ook het grote Steinmeyer-orgel in gebruik genomen, gebouwd als opus 1100. De eerste organist van het instrument werd Arno Landmann, leerling van Karl Straube, die tot 1942 in functie is gebleven. De oorspronkelijke tractuur was geheel pneumatisch met een speeltafel op een ongunstige plaats voor de organist. In 1939 werd de tractuur geëlectrificeerd, waardoor er een nieuwe verrijdbare speeltafel kon worden geplaatst. Het orgel heeft van de Tweede Wereldoorlog weinig te lijden gehad, maar bij een restauratie in 1952 is de dispositie wel aangepast aan de smaak van de tijd. Hierdoor sneuvelden verschillende originele registers.
- In 1984 restaureerde de firma Steinmeyer het orgel, en bij deze restauratie is de originele dispositie hersteld. Er werd ook een nieuwe speeltafel geleverd met een electronische Setzer. De originele speeltafel is echter ook op de galerij blijven staan. De firma Lenter intoneerde het orgel gedeeltelijk opnieuw in 1995 om de originele klank weer geheel te herstellen. Hiertoe werd in 2000 de toonhoogte op 447 Hz gebracht en tenslotte zijn in 2002 de laatste drie niet oorspronkelijke registers vervangen.
- In 2017 is een restauratie gestart door Orgelbau Lenter in samenwerking met de Giengener Orgelmanufaktur Gebr. Link. Er zal een nieuwe speeltafel van de firma Laukhuff worden geplaatst met up-to-date technieken.
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Hauptwerk | 19 |
| - Positiv | 17 |
| - Schwellwerk | 24 |
| - Fernwerk | 14 (12) |
| - Pedal | 23 |
| Gesamtzahl der Stimmen | 97 (95) |
| Tastentraktur | Electropneumatic |
| Registertraktur | Electropneumatic |
| Windlade(n) | Cone chests |
| Tonhöhe | a' = 447 Hz |
| Temperatur | Equal temperament |
Disposition
Hauptwerk (C-c''''): Großprinzipal 16', Bordun 16', Prinzipal 8', Gemshorn 8', Gedeckt 8', Jubalflöte 8' - Hoge druk, Spitzflöte 8', Viola di Gamba 8', Quintflöte 5 1/3', Oktav 4', Fugara 4', Traversflöte 4', Quinte 2 2/3', Superoktav 2', Kornett 3-6 fach (8'), Mixtur 5 fach (2'), Cymbel 4 fach (2/3'), Tuba Mirabilis 8' - Hoge druk, Clarine 4' - Hoge druk.
Positiv (in zwelkast) (C-c''''): Rohrflöte 16', Geigenprinzipal 8', Nachthorn 8', Konzertflöte 8', Doppelgedeckt 8', Salizional 8', Dulziana 8', Unda Maris 8', Kleinprinzipal 4', Rohrflöte 4', Gemshorn 4', Flauto Dolce 4', Piccolo 2', Sesquialtera 2 fach (2 2/3'), Larigot 2 fach (2'), Cymbel 3 fach (1'), Clarinette 8', Tremulant.
Schwellwerk (C-c''''): Stillgedeckt 16', Hornprinzipal 8', Soloflöte 8', Lieblichgedeckt 8', Quintatön 8', Zartflöte 8', Viola 8', Aeoline 8', Vox Coelestis 8', Prinzipal 4', Kleingedeckt 4', Fernflöte 4', Dolce 4', Gemsquinte 2 2/3', Flageolett 2', Terz 1 3/5', Superquinte 1 1/3', Septime 1 1/7', Piccolo 1', Plein Jeu 5 fach (2 2/3'), Fagott 16', Trompete Harmonique 8', Oboe 8', Clairon 4', Tremulant, Glockenspiel.
Fernwerk (in zwelkast) (C-c''''): Quintatön 16', Prinzipal 8', Hellflöte 8', Bordun 8', Echogamba 8', Vox Angelika 8', Seraphonfugara 4', Harmonieflöte 4', Dolce 4' - 2002, Flautino 2', Progressivharmonika 3 fach (2'), Trompete 8', Vox Humana 8', Klarinette 8' - 2002, Tremulant, Tremulant für Vox Humana, Celesta - 2002.
Pedal (C-g'): Untersatz 32', Principalbaß 16', Kontrabaß 16', Subbaß 16', Streichbaß 16', Zartbaß 16', Violon 16' - Im fernwerk, Bordunbaß 16' - Im fernwerk, Quintbaß 10 2/3', Oktavbaß 8', Violoncello 8', Gedecktbaß 8', Prinzipal 8' - Im fernwerk, Choralbaß 4', Baßflöte 4', Blockflöte 2', Mixtur 5 fach (5 1/3'), Bombarde 32', Posaune 16', Fagott 16', Trompete 8', Fagott 8', Clairon 4'.
Koppeln: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Fernwerk, Positiv - Schwellwerk, Positiv - Fernwerk, Superoktavkoppel Hauptwerk, Superoktavkoppel Positiv, Superoktavkoppel Hauptwerk - Positiv, Superoktavkoppel Hauptwerk - Schwellwerk, Suboktavkoppel Hauptwerk - Positiv, Suboktavkoppel Hauptwerk - Schwellwerk, Superoktavkoppel Positiv - Schwellwerk, Suboktavkoppel Positiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Fernwerk, Superoktavkoppel Pedal - Positiv.
Nebenregister und Spielhilfen: Zimbelstern, 32-voudige Setzer (1984) + 640-voudige Setzer (2001), Zungen ab, Mixturen ab, Manual 16' ab, Tutti, Register-Crescendo (Walze).
| Literatur |
|
| Aufnahmen |
|
| Weblinks |
http://www.christuskirche.org/?orgeln |
- Bert Wisgerhof
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |