Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Giel Daems. Datering: 29 September 2016.

Foto: Giel Daems

Weingarten (Württemberg), Deutschland (Baden-Württemberg) - Klosterkirche Benediktinerabtei (Basilica Sankt Martin), Chor-Orgel
Gemeente: Weingarten (Württemberg)
Streek:Württemberg
Adres: Kirchplatz 2, 8825-, Weingarten
Website: https://katholisch-weingarten.de/

Beschrijving nr.: 2000638.

Gebouwd door: Joseph Bossart (1722)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1722	Joseph Bossart		nieuwbouw
1742	Joseph Gabler		ombouw
1937	Reiser Orgelbau		ombouw
2012	Freiburger Orgelbau H. Späth		restauratie

Het koororgel in de kloosterkerk van Weingarten is van oorsprong zeventiende eeuws. Gabler bouwde het om in de achttiende eeuw, waarna het ook in 1867 vrijwel geheel werd vernieuwd. In 1934-1937 bouwde de firma Reiser het om naar een rein electrische tractuur. Adviseur bij deze werkzaamheden was Pater Ellerhorst. In 2012 is het orgel gerestaureerd door de firma H. Späth. Bij deze restauratie was de bestaande situatie het uitgangspunt. Voor een reconstructie naar 1742 was te weinig origineel materiaal aanwezig. Op 11 november 2012 is het orgel weer in gebruik genomen.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hauptwerk	13
- Schwellwerk 1	14
- Schwellwerk 2	14
- Pedaal	10
Totaal aantal stemmen	51
Toetstractuur	Electro-pneumatisch
Registertractuur	Electro-pneumatisch
Windlade(n)	Kegelladen

Dispositie
Hauptwerk (C-g'''): Grossprinzipal 16', Prinzipal 8', Hohlflöte 8' - 1750, Quintade 8' - 1750, Weidenflöte 8', Prästant 4', Kleinflöte 4', Quinte 2 2/3' - 2012, Oberoktave 2', Kornett 3-5 fach (8'), Mixtur 4 fach (2'), Trompete 8' - 2012, Bärpfeife 8', Tremulant.
Schwellwerk 1 (C-g'''): Bourdon 16' - 2012, Geigend Prinzipal 8', Viol di Gamba 8', Schweizerflöte 8', Nachthorngedackt 8', Fernflöte 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Nassat 2 2/3', Rohrflöte 2', Mixtur 3-4 fach (1 1/3') - 1750, Dulzian 16', Trompete 8', Klarine 4', Tremulant.
Schwellwerk 2 (C-g'''): Hornprinzipal 8', Gemshorn 8', Lieblich Gedackt 8', Nachthorn 4', Musikgedackt 4', Waldflöte 2', Terz 1 3/5', Oberquinte 1 1/3', Nachthörnlein 1', Kalomela 3 fach (2/5'), Rankett 16', Oboe 8' - 2012, Krummhorn 8', Harfenregal 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Prinzipalbass 16' - 1750, Subbass 16', Oktavbass 8', Gemshornbass 8', Oktave 4' - 2012, Flötenbaß 2' - 1750, Choralbaß 15 fach (4'), Posaunenbass 16', Trompetenbass 8', Singend Regal 2'.
Koppelingen: Manual I - Manual II, Manual I - Manual III, Manual II - Manual III, Pedal - Manual I, Pedal - Manual II, Pedal - Manual III, Pedal - Manual III 4', Pedal - Pedal 4'.
Speelhulpen: 2 freie Kombinationen, Crescendowalze, Setzerkombination.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De dispositie van het Bossart-orgel was: Manual: Prinzipal 8', Echo Secund.Prinzipal 8', Coppel 8', Oktav 4', Tibia Transversa 3', Superoktave 2', Sesquialter 3 fach, Misculea, Mixtur, Trompete 8', Vox Humana 8', Zimbel 2 fach. Pedal: Subbaß 16', Sarabant 8'. De dispositie van Gabler uit 1742 luidde: Manual: Prinzipal 8', Salizional 8', Coppel 8', Hollflöte 8', Quintatön 8', Oktave 4', Piffaro 4', Superoktave 2', Mixtur 4 fach (2'). Positiv: Coppelflöte 8', Salizional 8', Violoncello 8', Unda Maris 8', Viola 4', Rohrflöte 4', Cornett 3 fach (2'), Zimbel 2 fach (1'). Pedal: Burdon 16', Subbaß 16', Oktavbaß 8', Quintatön 8', Viola 4', Choralbaß 15 fach. De dispositie luidde van 1937 tot 2012: Manuaal I: Horn Principal 16', Gemshorn 8', Lieblich Gedackt 8', Nachthorn 4', Musik Gedackt 4', Waldflöte 2', Terts 1 3/5', Oberquint 1 1/3', Nachthörnlein 1', Kalomeis 3 fach, Rankett 16', Krummhorn 8', Harfenregal 8'. Manuaal II (in zwelkast): Geigenprincipal 8', Nachthorngedackt 8', Viool di Gamba 8', Schweizerflöte 8', Fernflöte 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Nasat 2 2/3', Rohrflöte 2', Kleinmixtur 3 fach, Dulcian 16', Trompete 8', Klarine 4', Tremulant. Manuaal III (in zwelkast): Großprincipal 16', Principal 8', Hohlflöte 8', Weidenflöte 8', Bärpfeife 8', Prestant 4', Kleinflöte 4', Oberoktave 2', Mixtur 4 fach, Kornet 3-5 fach, Tremulant. Pedaal: Principalbaß 16', Subbaß 16', Octavebaß 8', Gemshornbaß 8', Quintadebaß 4', Flötebaß 2', Choralbaß 10-15 fach, Posaunenbaß 16', Trompetenbaß 8', Regalbaß 2'. Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal III, Manuaal II - Manuaal III, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Pedaal - Manuaal III.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De dispositie van het Bossart-orgel was:
Manual: Prinzipal 8', Echo Secund.Prinzipal 8', Coppel 8', Oktav 4', Tibia Transversa 3', Superoktave 2', Sesquialter 3 fach, Misculea, Mixtur, Trompete 8', Vox Humana 8', Zimbel 2 fach.
Pedal: Subbaß 16', Sarabant 8'.

De dispositie van Gabler uit 1742 luidde:
Manual: Prinzipal 8', Salizional 8', Coppel 8', Hollflöte 8', Quintatön 8', Oktave 4', Piffaro 4', Superoktave 2', Mixtur 4 fach (2').
Positiv: Coppelflöte 8', Salizional 8', Violoncello 8', Unda Maris 8', Viola 4', Rohrflöte 4', Cornett 3 fach (2'), Zimbel 2 fach (1').
Pedal: Burdon 16', Subbaß 16', Oktavbaß 8', Quintatön 8', Viola 4', Choralbaß 15 fach.

De dispositie luidde van 1937 tot 2012:
Manuaal I: Horn Principal 16', Gemshorn 8', Lieblich Gedackt 8', Nachthorn 4', Musik Gedackt 4', Waldflöte 2', Terts 1 3/5', Oberquint 1 1/3', Nachthörnlein 1', Kalomeis 3 fach, Rankett 16', Krummhorn 8', Harfenregal 8'.
Manuaal II (in zwelkast): Geigenprincipal 8', Nachthorngedackt 8', Viool di Gamba 8', Schweizerflöte 8', Fernflöte 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Nasat 2 2/3', Rohrflöte 2', Kleinmixtur 3 fach, Dulcian 16', Trompete 8', Klarine 4', Tremulant.
Manuaal III (in zwelkast): Großprincipal 16', Principal 8', Hohlflöte 8', Weidenflöte 8', Bärpfeife 8', Prestant 4', Kleinflöte 4', Oberoktave 2', Mixtur 4 fach, Kornet 3-5 fach, Tremulant.
Pedaal: Principalbaß 16', Subbaß 16', Octavebaß 8', Gemshornbaß 8', Quintadebaß 4', Flötebaß 2', Choralbaß 10-15 fach, Posaunenbaß 16', Trompetenbaß 8', Regalbaß 2'.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal III, Manuaal II - Manuaal III, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Pedaal - Manuaal III.

Literatuur

Handbuch der Orgelkunde / Winfred Ellerhorst. - [S.l.] : Benziger, [1935].
The European Organ 1450 - 1850 / Peter Williams. - London : B T Batsford Ltd, 1966.
Het orgel te Weingarten (Württemberg W.D.) / L.W. van Ree. - In: De Orgelvriend, jrg. 16 nr. 2, februari 1974.
Registratiekunst in Zuidduitse bronnen (1500-1800) : IV / Luk Bastiaens. - In: Orgelkunst, negende jaargang nummer 3, september 1986.
Orgeln in Württemberg / Helmut Völkl. - Neuhausen-Stuttgart : Hänssler-Verlag, 1986. - (110. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
Historische Orgeln in Oberschwaben : Der Landkreis Ravensburg / Wolfgang Manecke, Johannes Mayr, Mark Vogl. - Lindenberg : Kunstverlag Josef Fink, 2006.
Die Chororgel von Joseph Gabler in der Basilika Weingarten : Eine Anleitung zum Spendensammeln zum Zweck ihrer Restaurierung / Iris Herzogenrath. - Lindenberg : Kunstverlag Josef Fink, 2012.
Die Orgel : Restaurierung der Chororgel der Basilika Weingarten. - In: Kirchenmusikalische Mitteilungen Diözese Rottenburg-Stuttgart, Nr. 134, Juli 2013.

Links

http://www.chororgel.de/

Foto: Giel Daems

Foto: Roelof Kooiker