Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 14 May 2011.

Bild: Michiel van 't Einde

Groningen, Nederland (Groningen) - Oosterkerk
Gemeinde: Groningen
Adresse: E. Thomassen à Thuessinklaan 1, 9713 JP, Groningen
Website: http://www.gvgroningen.nl

Beschreibung nr.: 1005458.
Orgelnummer "Groningen Orgelland": 291.

Gebaut von: Valckx & Van Kouteren (1929)

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1929 Valckx & Van Kouteren  Neubau
1961 Mense Ruiter Orgelmakers  Verschiedene Tätigkeiten
1977 Fonteijn & Gaal  Restaurierung
2008 Mense Ruiter Orgelmakers  Restaurierung

  • In 1929 bouwde Valckx & Van Kouteren een nieuw orgel met pneumatische tractuur voor de in 1928 opgeleverde Groningse Oosterkerk. Het front is ontworpen door de architecten Kuiler & Drewes, die ook het kerkgebouw hadden ontworpen. Diens zoon M.K. Drewes was organist in de kerk en was als adviseur betrokken bij de bouw van het orgel. Het orgel werd in gebruik genomen op 3 oktober 1929, waarbij het bespeeld werd door L. Drewes Jr.
  • Mense Ruiter reviseerde het orgel in 1961. Hij verving de Cornet van het hoofdwerk door een Mixtuur.
  • Een grotere revisie vond plaats in 1977 door Fonteijn & Gaal. De dispositie werd gewijzigd, de tractuur geëlectrificeerd en de speeltafel is naar de begane grond verplaatst. De wijzigingen in de dispositie waren als volgt: op het hoofdwerk wijzigde men de Salicionaal in een Fluitquint 3' en werd een Superoctaaf 2' toegevoegd. Op het zwelwerk werd de Vioolprestant 8' gewijzigd in een Prestant 4' en werd een tremulant geplaatst. De Prestant 16' van het hoofdwerk werd als transmissie aan het pedaal toegevoegd. Het pedaal breidde men uit met een Quint 10 2/3'. De Cello 8' werd gewijzigd in een Octaaf 4'. De fluiten van het zwelwerk kregen ook een andere naam.
  • In 2008 voerde Mense Ruiter een restauratie uit. Bij deze restauratie is de oorspronkelijke dispositie zo veel mogelijk hersteld. Ook is de Bazuin 16' op het pedaal geplaatst. De electro-pneumatische tractuur is gehandhaafd, evenals de locatie van de speeltafel. Het orgel werd op 16 november 2008 weer in gebruik genomen tijdens een kerkdienst.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk10
- Zwelwerk8
- Pedaal7 (5)
Gesamtzahl der Stimmen25 (23)
TastentrakturElectropneumatic
RegistertrakturElectropneumatic
Windlade(n)Cone chests
Tonhöhea' = 440 Hz
TemperaturEqual temperament
Winddruck80 mm (Zwelwerk) / 90 mm (Hoofdwerk en Pedaal)

Disposition
Hoofdwerk (C-g'''): Prestant 16', Octaaf 8', Bourdon 8', Salicionaal 8' - 2008, Octaaf 4', Open Fluit 4', Superoctaaf 2' - 1977, Sesquialter II sterk, Cornet-Mixtuur III-V sterk - 2008, Trompet 8'.
Zwelwerk (C-g'''): Bourdon 16', Holpijp 8', Vioolprestant 8' - 2008, Viola di Gamba 8', Voix Celeste 8', Gedekte Fluit 4', Spitsfluit 2', Basson-Hobo 8', Tremulant - 1977.
Pedaal (C-f'): Prestant 16' - transmissie van Hoofdwerk (1977), Violon 16', Subbas 16', Bourdon 16' - transmissie van Zwelwerk, Openfluit 8', Cello 8' - 2008, Bazuin 16' - 2008.
Koppeln: Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk, Hoofdwerk - Hoofdwerk 4', Zwelwerk - Zwelwerk 4', Pedaal - Hoofdwerk 4'.
Nebenregister und Spielhilfen: 1 vrije combinatie, 5 vaste combinaties (p - mf - f - ff - tutti), Generaal crescendo.

Gemischte StimmeZusammensetzung
Cornet-Mixtuur III-V sterk C: 2 2/3' - 1' - 1 1/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. c''': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen
  • De oorspronkelijke dispositie (1929) luidde:
    Hoofdwerk: Prestant 16', Prestant 8', Bourdon 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Fluit 4', Cornet III-V sterk, Sesquialter II sterk, Trompet 8'.
    Zwelwerk: Bourdon 16', Vioolprestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Voix Celeste 8', Open Fluit 4', Woudfluit 2', Basson-Hobo 8', Tremulant .
    Pedaal: Violon 16', Bourdon 16', Zachtgedekt 16' (transmissie van Zwelwerk), Cello 8', Fluitbas 4'.
    8 koppelingen, 5 vaste combinaties, vrije combinatie, generaal crescendo.

  • De dispositie luidde van 1977 tot 2008:
    Hoofdwerk: Prestant 16', Octaaf 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Openfluit 4', Fluitquint 3' (1929/1977), Superoctaaf 2' (1977), Sesquialter II sterk, Mixtuur III-V sterk (1961), Trompet 8'.
    Zwelwerk: Bourdon 16', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Voix Celeste 8', Prestant 4' (1929/1977), Gedekte Fluit 4', Spitsfluit 2', Basson-Hobo 8', Tremulant (1977).
    Pedaal: Prestant 16' (transmissie van Hoofdwerk (1977)), Violon 16', Subbas 16', Bourdon 16' (transmissie van Zwelwerk), Quint 10 2/3' (transmissie van Hoofdwerk (1977)), Openfluit 8', Octaaf 4' (1929/1977), Bazuin 16' (gereserveerd).
    Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk, Hoofdwerk - Zwelwerk 4', Pedaal - Zwelwerk 4'.
    Speelhulpen: Vrije combinatie, Generaal crescendo.

Literatur
  • Berichten. - In: Het Orgel, 27e Jaargang No. 1, October 1929.
  • Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel IV Stad Groningen/Gorecht / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1997. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 20).
  • Orgelbouw in kort bestek : Groningen, Oosterkerk / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 51 nr. 7/8, juli/augustus 2009.
  • Het Groninger Orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel VI Aanvullingen 1994-2009 / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Victor Timmer. - [S.l.] : Stichting Groningen Orgelland, 2009. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 29).
Aufnahmen Jubilate / Diverse koren o.l.v. Gerrit Kooistra, Ab Noordveld en Luuk Tuinder, orgel. - MiraGram SP.312. - Live opname van 5 mei 1981.

Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 14 May 2011.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 14 May 2011.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 14 May 2011.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 14 May 2011.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: A. de Vries.
Bild: A. de Vries
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 14 May 2011.
Bild: Michiel van 't Einde