Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 17 October 2018.

Foto: Michiel van 't Einde

Hengelo (Overijssel), Nederland (Overijssel) - Christelijke Gereformeerde Kerk
Gemeente: Hengelo
Streek:Twente
Adres: Freudstraat 18, 7555 MH, Hengelo (Overijssel)
Website: http://www.cgk-ngk-hengelo.nl/

Beschrijving nr.: 1004755.

Gebouwd door: Jan Proper (1895)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1895	Jan Proper		nieuwbouw
1970	fa. J. de Olde		restauratie
1981	J. van der Vegt		overplaatsing
	Ide Boogaard		diverse werkzaamheden

Jan Proper bouwde rond 1895 voor de Gereformeerde Kerk te Krabbendijke. Toen de firma De Olde in 1969 een nieuw orgel voor deze kerk leverde, werd het bestaande instrument ingenomen. In 1970 restaureerden zij het en plaatsten het in de Gereformeerde Kerk in Glanerbrug. De Octaaf 2' werd hierbij vervangen door een Gemshoorn 2'. De Subbas 16', die in Krabbendijke aanwezig was op een pneumatische pedaallade, was niet origineel en ook niet van goede kwaliteit. Deze is dan ook verwijderd, waarna het pedaal weer aangehangen was.
In 1980 werd in Hengelo een nieuwe Christelijke Gereformeerde Kerk gebouwd. Het Proper-orgel werd hier door J. v.d. Vegt in 1980/1981 geplaatst. Op 1 feburari 1980 startte hij met de demontage in Glanerbrug. Daarbij is de dispositie gewijzigd: de Prestant 8' werd gedeeld en de Trompet 8' is verwijderd. Hiervoor in de plaats kwamen een Quint en een Terts. Het pedaal werd zelfstandig gemaakt met een Bourdon 16', afkomstig uit een orgel in Apeldoorn. Hiervan werden ook een 8' en een 4' afgeleid. De orgelkas werd lichtgroen geschilderd. Op 24 oktober 1981 is het instrument weer in gebruik genomen met een concert door Harmke Kroeze.
In de jaren 2000-2005 is het kerkinterieur vernieuwd. Het orgel is wit geschilderd. Het kerkgebouw is in 2023 gesloten. Het orgel werd te koop aangeboden.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan

1895	Krabbendijke	Gereformeerde Kerk
1970	Glanerbrug	Gereformeerde Kerk
1981	Hengelo (Overijssel)	Christelijke Gereformeerde Kerk

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Manuaal	8
- Pedaal	3 (1)
Totaal aantal stemmen	11 (9)
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen

Dispositie
Manuaal (C-g'''): Prestant 8' (B/D), Holpijp 8', Octaaf 4', Open Fluit 4', Quint 2 2/3' (discant) - 1980, Woudfluit 2', Terts 1 3/5' (discant) - 1980, Mixtuur II-III sterk, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16', Gedekt 8' - unit, Gedekte Fluit 4' - unit.
Koppelingen: Pedaalkoppel - 1980.

Vulstem	Samenstelling
Mixtuur II-III sterk	C: 2 2/3' - 2'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c''': 4' - 2 2/3' - 2'.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De oorspronkelijke dispositie luidde: Manuaal: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8'. Pedaal: Aangehangen. De dispositie was na plaatsing in Glanerbrug (1970): Manuaal: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Gemshoorn 2', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8', Tremulant . Pedaal: Aangehangen.

Literatuur

Orgelbouwnieuws : Glanerbrug. - In: Het Orgel, jrg. 67 nr. 1, januari 1971.
Orgelbouwnieuws. - In: De Orgelvriend, jrg. 14 nr. 1, januari 1972.
Orgelbouwnieuws - disposities. - In: De Orgelvriend, jrg. 22 nr. 4, april 1980.
Van een oud orgel voor een nieuwe kerk : J. van der Vegt. - In: De Orgelvriend, jrg. 22 nr. 12, december 1980.
Restauratie van het Proper-orgel in Hengelo / J. van der Vegt. - In: De Orgelvriend, jrg. 24 nr. 8, augustus 1982.
Jan Proper (1853-1922) : Orgelbouwer op het grensvlak van ambachtelijk en industrieel / R. Walsma. - Leeuwarden : R. Walsma, 2005.
Het historische orgel in Nederland 1894 - 1901 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2008. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 13).
Te koop wegens kerksluiting: Proper-kerkorgel +/- 1895. - In: De Orgelvriend, jrg. 65, nr. 6, juli/augustus 2023.

Links

http://jvdvegt.home.xs4all.nl/Kerkorgel.htm
http://www.koschinski.nl/chrgerkerk.htm
http://www.cgk-ngk-hengelo.nl/albums/albumkerk/slides/kerk%20012.html

Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard J. den Olde