Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.

Foto: Piet Bron

Breukelen, Nederland (Utrecht) - Pauluskerk
Gemeente: Stichtse Vecht
Adres: Straatweg 37, 3621 BG, Breukelen
Website: http://www.prwbr.nl/Joomla1.5/

Beschrijving nr.: 1004657.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3643.

Gebouwd door: J. de Koff & Zoon (1953)
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk en lade, delen front uit 1870 van Gebroeders Franssen, Pijpwerk uit 1909 van Jan Proper

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1953 J. de Koff & Zoon  ombouw
1983 firma D.A. Flentrop  restauratie

  • Het orgel in de Gereformeerde Kerk van Breukelen is oorspronkelijk in 1870 gebouwd door de firma Franssen uit Roermond voor de Sint Josephkerk te Rotterdam. Het is in 1896 gekocht door de Gereformeerde Kerk te Breukelen. In 1909 breidde Jan Proper het uit met een tweede klavier en vrij pedaal. In 1920 is op een aparte pneumatische lade een Cornet geplaatst. In 1951 was het vrijwel onbespeelbaar.
  • De firma De Koff herbouwde het in 1953, geadviseerd door de organist van de kerk, Nees Brouwer, en WillemHoutman namens de GOV. Er werden nieuwe kassen gemaakt met pedaaltorens en een rugwerk, en de dispositie werd flink uitgebreid. Ook maakte De Koff een nieuwe speeltafel en nieuwe mechanieken. Het orgel had nu 21 stemmen, verdeeld over twee klavieren en pedaal. Nees Brouwer plaatste zelf een Cornet V sterk op het Hoofdwerk. Deze Cornet werd geplaatst op een aparte lade, en was een Cornet décomposé. Er werden zes registertrekkers voor aangebracht, zodat ook de verschillende koren apart konden worden gebruikt. Op 8 oktober 1953 nam men het orgel weer in gebruik. Tijdens de feestelijke bijeenkomst bespeelde Willem Houtman het orgel.
  • In 1981 raakte het instrument zwaar beschadigd door ernstige lekkage boven het orgel. De schade werd in 1982 hersteld door de firma Flentrop. Zij verwijderden de Cornet van het Hoofdwerk en vervingen de Quint 1 1/3' van het Rugwerk door een Sesquialter. Op 20 januari 1983 is het orgel weer in gebruik genomen. Het kerkgebouw is sinds 2004 in gebruik bij de Samen-op-Weggemeente en thans bij de PKN. Het heeft de naam Pauluskerk gekregen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Rugwerk8
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen20
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 8' - 1870, Roerfluit 8' - 1870, Salicionaal 8' - 1870, Octaaf 4', Fluit 4' - 1870, Gemsquint 2 2/3' - 1870, Mixtuur V-VI sterk (2'), Trompet 8'.
Rugwerk (C-f'''): Quintadeen 8', Holpijp 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Sesquialter II sterk - 1982, Scherp III-IV sterk (1'), Dulciaan 8', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Prestantbas 8', Koraalbas 4', Bazuin 16'.
Koppelingen: Rugwerk - Hoofdwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • Het orgel van Franssen had als dispositie (genoteerd in 1908):
    Manuaal I: Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Fluit Harmonique 4', Trompet 8'.
    Manuaal II: Salicionaal 8', Fluit 4', Gemshorn 2'.
    Pedaal: Aangehangen.

  • De dispositie luidde na de uitbreiding door Proper (1909):
    Manuaal I: Violon 16', Prestant 8', Bourdon 8', Voix Celeste 8', Quintadeen 8', Octaaf 4', Fluit Harmonique 4', Octaaf 2', Trompet 8'.
    Manuaal II (in zwelkast): Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Salicionaal 8', Fluit 4', Gemshoorn 2'.
    Pedaal: Bourdon 16'.

Literatuur
  • Onze orgeladviezen / [W. Houtman]. - In: Organist & Eredienst, jrg. 19, nr. 211, december 1953.
  • Onze orgeladviezen / Het bestuur. - In: Organist & Eredienst, jrg. 20, nr. 214, maart 1954.
  • Orgelbouwers en hun orgels / Rein Smit. - In: De Orgelvriend, jrg. 13 nr. 2, februari 1971.
  • Orgel-excursie Breukelen-Loenen zaterdag 10 mei 1986 van 13.00 tot 17.00 uur : Orgel in de Gereformeerde Kerk te Breukelen / H.J. de Rooij. - In: De Orgelvriend, jrg. 28 nr. 4, april 1986.
  • Jan Proper (1853-1922) : Orgelbouwer op het grensvlak van ambachtelijk en industrieel / R. Walsma. - Leeuwarden : R. Walsma, 2005.
Links http://adcs.home.xs4all.nl/muziek/index.html

Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Bron: Stichting Orgel Centrum.
Bron: Stichting Orgel Centrum
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 27 January 2009.
Foto: Piet Bron
Foto: Janco Schout. Datering: 2 January 2008.
Foto: Janco Schout