Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Janneke Bron
Oostvoorne, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk
Gemeinde: Westvoorne
Region:Voorne-Putten
Adresse: Kerkplein 1, 3233 AR, Oostvoorne
Website: http://www.kerkoostvoorne.nl/
Beschreibung nr.: 1004409.
Gebaut von: J.H.W. Bätz & Comp. (1771)
Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
Technische Daten
Disposition
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8' - 1808/1823/2000; discant dubbelkorig., Holpijp 8', Octaaf 4' - 1771/2000, Gemshoorn 4', Roerfluit 4', Quint 3' - 1771/2000, Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant) - 2000, Mixtuur IV-V-VI sterk (B/D) - 1771/2000, Trompet 8' (B/D) - 2000.
Positief (C-f'''): Bourdon 8', Flute Travers 4', Fluit 4' - vroeg 19e eeuws, Nachthoorn 2' - 1808/2000, Flageolet 1' - 1808/2000.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 2000, Prestant 8' - 2000, Fagot 16' - 2000.
Koppeln: Hoofdwerk - Positief, Pedaal - Hoofdwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant.
Bild: Janneke Bron
Oostvoorne, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk
Gemeinde: Westvoorne
Region:Voorne-Putten
Adresse: Kerkplein 1, 3233 AR, Oostvoorne
Website: http://www.kerkoostvoorne.nl/
Beschreibung nr.: 1004409.
Gebaut von: J.H.W. Bätz & Comp. (1771)
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1771 | J.H.W. Bätz & Comp. | Neubau | 1808 | Johann Caspar Friederichs | Umbau | 1826 | Gabry & Zoon | Verschiedene Tätigkeiten | 1934 | Gebroeders Spanjaard | Übersetzung | 2000 | Albert Hendrik de Graaf | Restaurierung |
- Het orgel dat thans in de Dorpskerk te Oostvoorne staat is gebouwd door J.H.W. Bätz in 1771-1773 voor de Doopsgezinde Kerk in Haarlem. Het had bij oplevering één manuaal met tien stemmen en aangehangen pedaal. Johann Heinrich Wilhelm Bätz tekende het contract voor de bouw op 3 augustus 1771. Op 8 juni 1772 werd Gideon Thomas meerderjarig, en trok zijn oom zich terug uit het bedrijf. J.C. Friedrichs wijzigde het orgel in 1806 ingrijpend. De kas werd verbreed ten behoeve van de plaatsing van een Bourdon 16'. Verder bouwde hij achter het orgel een tweede werk in een gesloten kas, voorzien van jalouzieën die door middel van een trede waren te sluiten en te openen. Dit is het eerste zwelwerk geweest dat in Nederland werd toegepast. De klavieromvang werd door Friedrichs vergroot tot f'''. In 1826 werd het front vernieuwd door Gabry & In der Maur. Dezelfde bouwers vervingen in 1832 de Open Fluit 4' (van hout) door een Viola di Gamba 8'. Mogelijk is dit het orgel dat op 19 maart 1881 door R. Roosdorp in de Kerkelijke Courant te koop werd aangeboden.
- In 1883 kocht de Hervormde Gemeente in Haarlem het instrument voor de Janskerk. Na sluiting van dit gebouw in 1931 werd het in 1934 door de firma Spanjaard verplaatst naar de Bakenesserkerk, waar het werd samengevoegd met het in de kerk aanwezige J.A. Ströbel-orgel uit 1874. Uit deze samenvoeging ontstond een groot pneumatisch orgel met twee klavieren en een vrij pedaal. Van het front verdween de soffiet en de kas werd wit geschilderd. De Bakenesserkerk werd in de jaren 1950 gesloten, waarna het orgel in onbruik raakte. Het verviel steeds meer. Klaas Bolt onderzocht het orgel na 1975 en schreef een uitgebreid restauratierapport voor monumentenzorg. Plannen voor een reconstructie bleven echter onuitgevoerd.
- In 1995 is het orgel gekocht door de Hervormde Gemeente in Oostvoorne. Na een restauratie door A.H. de Graaf kon het op 12 oktober 2000 in gebruik worden genomen. Adviseur was Aart Bergwerff. Bij de restauratie zijn verscheidene stemmen gereconstrueerd. Er is een zelfstandig pedaal met drie stemmen gemaakt. Ook de klaviatuur en de registertrekkers zijn in achttiende-eeuwse stijl nieuw gemaakt. Van het oorspronkelijke pijpwerk van Bätz was nog maar weinig overgebleven. Er is dan ook niet gekozen voor een reconstructie van het instrument uit 1773, maar voor een tweeklaviers orgel met vrij pedaal in laat achttiende-eeuwse stijl. Het materiaal van Ströbel is verkocht om het Ströbel-orgel in de Lutherse Kerk te Haarlem te kunnen reconstrueren.
- Het oude orgel uit de Oostvoornse Dorpskerk was gebouwd door A. Standaart en dateerde uit 1923. Het werd gekocht door dhr. Gerard van Beurden, die het samenvoegde met een Pels-orgel uit 1935 tot een drieklaviers orgel, dat is opgesteld in het Rijtuig Museum in Raamsdonk.
Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
| 1771 | Haarlem | Doopsgezinde Kerk |
| 1883 | Haarlem | Hervormde Janskerk |
| 1931 | Haarlem | Bakenesserkerk |
| 2000 | Oostvoorne | Dorpskerk |
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Hoofdwerk | 11 |
| - Positief | 5 |
| - Pedaal | 3 |
| Gesamtzahl der Stimmen | 19 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
| Tonhöhe | a' = 435 Hz |
| Temperatur | Naar Kellner |
| Winddruck | 68 mm |
Disposition
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8' - 1808/1823/2000; discant dubbelkorig., Holpijp 8', Octaaf 4' - 1771/2000, Gemshoorn 4', Roerfluit 4', Quint 3' - 1771/2000, Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant) - 2000, Mixtuur IV-V-VI sterk (B/D) - 1771/2000, Trompet 8' (B/D) - 2000.
Positief (C-f'''): Bourdon 8', Flute Travers 4', Fluit 4' - vroeg 19e eeuws, Nachthoorn 2' - 1808/2000, Flageolet 1' - 1808/2000.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 2000, Prestant 8' - 2000, Fagot 16' - 2000.
Koppeln: Hoofdwerk - Positief, Pedaal - Hoofdwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant.
| Gemischte Stimme | Zusammensetzung |
| Mixtuur IV-VI sterk (Hoofdwerk) | C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3'. c'': 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2'. |
| Cornet IV sterk discant (Hoofdwerk) | c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
| Übrige dispositiondaten | |
|---|---|
| Mehrere dispositionen |
|
| Literatur |
|
| Weblinks |
http://orgelsnoordholland.50webs.com/orgels_haarlem_janskerk.htm |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |