Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.

Foto: Jaap Huttenga

Wadenoijen, Nederland (Gelderland) - Protestantse Kerk

Doorverwezen vanaf: Dokkum - Rooms-Katholieke Schuilkerk aan de Hoogstraat (1808 - 1882)

Gemeente: Tiel
Adres: Lingedijk 23, 4014 MB, Wadenoijen
Website: http://www.protestantsegemeentetiel.nl/

Beschrijving nr.: 1002675.
Fotokaart De Mixtuur nummer: A11.

Gebouwd door: Albertus Johannes van Gruisen (1808)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1808 Albertus Johannes van Gruisen  nieuwbouw
1872 Eeltje Sjoerds Ypma  overplaatsing
1882 L. Ypma & Co.  overplaatsing
1930 Holtmann & Leemhuis  overplaatsing
1962 Arend Jan Opten  restauratie
2005 Albert Hendrik de Graaf  overplaatsing

  • Het oude orgel dat in de Hervormde Kerk te Wadenoijen staat, is afkomstig uit de Rooms-Katholieke schuilkerk van de H. Martinus aan de Hoogstraat van Dokkum. Het werd in 1808 gebouwd door Albertus van Gruisen. Het orgel is door Van Gruisen gebouwd met oud materiaal, dat mogelijk teruggaat op Antonie Verbeeck (ca. 1620). Na de bouw van een nieuwe neogotische kerk naar ontwerp van Cuijpers is het orgel door Eeltje Ypma verbouwd en overgeplaatst. Het bleek echter niet groot genoeg voor de kerk en vertoonde ook verschillende gebreken. In 1883 kon een nieuw orgel in gebruik worden genomen, gebouwd door de firma Van Dam.
  • Het oude orgel is in 1883 verkocht aan de Gereformeerde Kerk te Enumatil. In 1923 verhuisde het orgel naar de kerk in Boerakker. Na de bouw van een nieuwe kerk is het orgel in 1930 door Holtman & Leemhuis overgeplaatst. A.J. Opten restaureerde het werk in de jaren 1959-1962. Het orgel is in 1991 vervangen door nieuwbouw.
  • Het werd gedemonteerd en opgeslagen door orgelmaker De Graaf. De Graaf restaureerde het orgel in 2004/2005. Het kreeg een nieuwe onderkast, waardoor het op de kerkvloer geplaatst kon worden. Het werd gekocht voor de oude Hervormde Kerk in Wadenoijen, die in 2004 gerestaureerd was. Adviseur bij de werkzaamheden was Wim Diepenhorst. Op 4 september 2005 werd het orgel in Wadenoijen in gebruik genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1808DokkumRooms-Katholieke Schuilkerk aan de Hoogstraat
1883EnumatilGereformeerde Kerk
1923BoerakkerGereformeerde Kerk
2005WadenoijenHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal7
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen7
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
Temperatuur1/6-komma (Bellingwolde)
Winddruk64 mm

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit d'Amour 4', Quintfluit 2 2/3', Octaaf 2', Sesquialtera II sterk (discant) - 2005, Tremulant - 2005.
Pedaal (C-g°): Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Broekhuijzen (1855) Het orgel in de kerk der r. cath. gemeente aldaar (Dokkum) is gemaakt en voltooid in 1808 door A. van Gruissen en Zonen, orgelmakers te Leeuwaarde. Heeft 6 stemmen, een handclavier van 4 1/2 octaaf, geen pedaal en drie blaasbalgen.
Manuaal: Prestant 4', Holpijp 8', Fluit 4', Gedakt - Spreekt in de bas - 8', Holpijp 8', Quint 3', Spitsfluit 1 1/2' en Ventil.
Verschillende disposities Ten tijde van de demontage in Boerakker (1991) luidde de dispositie:
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16' (vanaf c), Prestant 8' (C-H uit Holpijp), Holpijp 8', Viola 8' (vanaf c), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2'.
Pedaal (C-f'): Aangehangen.
Literatuur
  • Het orgel in de gereformeerde kerk te Boerakker / drs. V.H.M. Timmer. - Groningen: Stichting Groninger Orgelland, 1978.
  • Restauratie-rapport Orgel Boerakker Gereformeerde Kerk / Klaas Bolt, Victor Timmer. - Mei 1978.
  • Het Groninger orgelbezit van de reformatie tot de romantiek II : Oude kerkorgels in de provincie Groningen, geplaatst na 1840 / Frans Talstra. - Stichting Oude Groninger Kerken, Publicatie 27, april 1982.
  • Kroniek : 26 augustus 1991. - In: De Mixtuur, nr. 77, juni 1994.
  • R.K. orgelbezit in Friesland omstreeks het begin der herleving / Victor Timmer. - In: De Mixtuur, nr. 83, augustus 1996.
  • Een verleden ontraadseld / A.H. Vlagsma, V. Timmer. - In: Het Orgel, jrg. 100 nr. 5, september/oktober 2004.
  • Orgelbouwnieuws : Wadenoijen, Hervormde Kerk / Rogér van Dijk [red.]. - In: De Orgelkrant, jrg. 10 nr. 9, september 2005.
  • Enige opmerkelijke orgelrestauraties : Zutphen - Heelsum - Wadenoijen / Maarten Seijbel. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 2005. - (Publicatie nr. 63 ; najaar 2005).
  • Het historische orgel in Nederland supplement / Peter van Dijk, Rogér van Dijk, Hans Fidom , Hans Steketee (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2010. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 15).

Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.
Foto: Jaap Huttenga
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.
Foto: Jaap Huttenga
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.
Foto: Jaap Huttenga
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.
Foto: Jaap Huttenga
Situatie in Boerakker. Bron: De Orgelvriend.
Bron: De Orgelvriend
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.
Foto: Jaap Huttenga
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 June 2011.
Foto: Jaap Huttenga