Organ database | Complete description

Complete description of the selected organ

Photo: Michiel van 't Einde. Date: 28 March 2014.

Photo: Michiel van 't Einde

Gameren, Nederland (Gelderland) - Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt)

Forwarded from: Rotterdam - Engels Presbyteriaanse Kerk (1754 - 1879)

Municipal: Zaltbommel
Region:Bommelerwaard
Address: Ouwelsestraat 8, 5311 EH, Gameren

Description nr.: 1001383.

Built by: Johannes Jacobus Moreau (1754)

Year	Builder	Opus	Activity
1754	Johannes Jacobus Moreau		new organ
1920	firma A. Standaart		transfer/relocate
1988	Sebastian Friedrich Blank		restoration

Op 1 april 1754 werd in de Engels Presbyteriaanse Kerk te Rotterdam een nieuw orgel in gebruik genomen, gebouwd door J.J. Moreau. Het bleef meer dan een eeuw in functie, maar in 1879 verkocht men het aan de nieuwe Christelijke Afgescheiden Gereformeerde Gemeente in Gorinchem. Het orgel werd door J. van der Tak overgeplaatst en op 26 maart 1880 in gebruik genomen. In 1909 plaatste men het instrument in het nieuwe kerkgebouw in de Gasthuisstraat. Omdat de firma Standaart in 1920 een nieuw orgel voor deze kerk leverde, verkocht men het oude, waarna het in de Gereformeerde Kerk te Gameren is terecht gekomen. Het werd hier geplaatst door de heren Van Dijk en Van Willigen. De heer Van Dijk bespeelde het instrument ook bij de ingebruikneming in Gameren op donderdag 23 december 1920.
Het orgel is in 1988 door Blank gerestaureerd. De Dulciaan is gemaakt door de firma Bätz, maar het is niet duidelijk wanneer deze in het orgel is gekomen en waar deze vandaan is gekomen. Adviseur bij de restauratie was Klaas Bolt. Op 30 maart 1988 nam men het orgel weer in gebruik.
Het kerkgebouw is sinds 1995 in gebruik bij de Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt) en wordt beheer door de Stichting Gereformeerde Kerk Gameren.

Short list of all locations the organ has been

1754	Rotterdam	Engels Presbyteriaanse Kerk
1879	Gorinchem	Christelijke Gereformeerde Kerk
1920	Gameren	Gereformeerde Kerk
1995	Gameren	Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt)

Technical data

Number of stops per division
- Manuaal	8
- Pedaal	aangehangen
Total number of stops	8
Key action	Mechanical
Stop action	Mechanical
Windchest(s)	Slider chests
Pitch	a' = 430 Hz
Temperament	Equal temperament

Specification
Manuaal (C-c''', division between c'/cis'): Holpijp 8', Prestant 8' (discant), Prestant 4', Roerfluit 4', Quint 3' (bas), Mixtuur II-III sterk - 1988, Cornet III sterk (discant), Dulciaan 8' (B/D) - 1879.
Pedaal (C-g°): Aangehangen.

Compound stop	Composition
Mixtuur II-III sterk	C: 1 1/3' - 1'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. cis': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Cornet III sterk	cis': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.

Other specifications
Hess (1774)	Het Orgel in de Engelsche-Presbyteriaansche-Kerk (Rotterdam), is byna in alles van dezelfde gedaante als in de Luthersche-Kerk te Bodegraven. Dit Engelsch Kerk-Orgel, schoon in zyn zoort een fraai Werkje, gemaakt door J. Moreau, heeft egter geen evenredigheid met den Konstenaar welke hetzelve thans bespeeld.
Van 't Kruijs (1885)	Het Orgel in de Christelijk Gereformeerde Kerk te Gorinchem heeft één klavier met aangehangen pedaal, 9 sprekende stemmen. Het werk is door J. Moreau vervaardigd, wanneer is niet bekend; het is een oud werk. Organist de Heer Van Wijk. Manuaal: Prestant (disc.) 8', Holpijp 8', Viola 8', Prestant 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet 3 st., Dulciaan 8'. Aangehangen Pedaal.
Different specifications	De dispositie luidde voor 1988: Manuaal (C-c'''): Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Violon 8', Prestant 4', Fluit 4', Quint 3' (bas), Octaaf 2', Cornet III sterk (discant), Trompet 8' (gedeeld). Pedaal (C-g): Aangehangen.

Literature

Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
Onder veel belangstelling werd Donderdag 23 Dec. het kerkorgel in de Geref. Kerk alhier in gebruik genomen. - In: Zalt-Bommelsche Courant, 1 januari 1921.
Rotterdam - orgelstad / M.A. Vente. - Amsterdam : N.V. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, 1967. - Overdruk uit Akademiedagen XIX.
Kroniek : 30 maart 1988. - In: De Mixtuur, nr. 69, november 1991.
Het historische orgel in Nederland 1726 - 1769 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 2).
De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
De orgelmakers Jacobus François en Johannes Jacobus Moreau / Auke H. Vlagsma. - In: Het Orgel, jrg. 118, nr. 2, maart 2022.

Photo: Michiel van 't Einde	Photo: Michiel van 't Einde	Photo: Michiel van 't Einde	Photo: G. Meyster	Photo: Michiel van 't Einde	Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde	Photo: Michiel van 't Einde	Photo: Michiel van 't Einde	Photo: Michiel van 't Einde