Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Bild: Piet Bron. Datering: September 1998.

Bild: Piet Bron

Gorinchem, Nederland (Zuid-Holland) - Evangelisch Lutherse Kerk 'Dit is in Abrahams schoot'
Gemeinde: Gorinchem
Adresse: Langendijk 72, 4201 CJ, Gorinchem
Website: http://www.schuilkerk.nl/

Beschreibung nr.: 1000891.

Gebaut von: Willem Hendrik Kam (1860)
Die Orgel enthält älteren Material: Pipes aus 1809 von Johann Daniël Nolting

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1809	Johann Daniël Nolting		Neubau
1860	Willem Hendrik Kam		Neubau
1924	firma M. Spiering		Umbau
1984	Gebroeders Van Vulpen		Verschiedene Tätigkeiten
1996	Pels & Van Leeuwen		Restaurierung

De Lutherse Kerk van Gorinchem is sinds 1815 gevestigd in de oude Rooms-Katholieke schuilkerk 'Dit is in Abrahams schoot'. Het oude kerkgebouw was in 1814 door oorlogsgeweld zwaar beschadigd geraakt. Men beschikte over een éénmanuaals orgel van Nolting uit 1809, dat werd meegenomen naar de nieuwe kerk. In 1859/1860 bouwde Kam een nieuw orgel voor de kerk, waarbij hij wel veel pijpwerk van Nolting gebruikte. Een grote wijziging in dit Kam-instrument vond plaats in 1924, toen de firma Spiering het orgel pneumatisch maakte. Ook verdwenen enkele oude stemmen. Een brand in 1949 zorgde voor nog meer verlies. In 1984 was de kerk zo bouwvallig, dat het gebouw gesloten moest worden. Het orgel werd gedemonteerd en opgeslagen bij Van Vulpen in Utrecht.
Na de restauratie van de kerk volgde restauratie van het orgel. Een reconstructie van de oorspronkelijke dispositie was gewenst, eventueel uitgebreid met een vrij pedaal. Hiertoe werd het originele bestek van 1859 gebruikt, waarin eveneens sprake was van een vrij pedaal. Pels & Van Leeuwen kregen de opdracht. Het orgel is op 16 november 1996 weer in gebruik genomen.

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk	9
- Bovenwerk	5
- Pedaal	1
Gesamtzahl der Stimmen	15
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests
Temperatur	Equal temperament

Disposition
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 1809/1860/1996, Prestant 8' - 1809/1860/1996, Roerfluit 8' - 1809/1860/1996, Octaaf 4' - 1809/1860/1996, Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet III sterk (2 2/3' - 2' - 1 3/5') (discant) - 1996, Dulciaan 8' (B/D) - 1996.
Bovenwerk (C-f'''): Holpijp 8' - 1809/1860, Viola di Gamba 8' - 1996, Fugara 4' - 1996, Fluit 4' - 1809, Woudfluit 2' - 1996, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1996.

Übrige dispositiondaten
Van 't Kruijs (1885)	Het Orgel in de Luthersche Kerk te Gorinchem heeft 14 sprekende stemmen, twee klavieren, aangehangen pedaal en is in 1859 door Kam & Van der Meulen, uit Rotterdam, geleverd. Organist de Heer J.M. van Eck. Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet 3 st., Dulciaan 8'. Bovenmanuaal: Viola 8', Holpijp 8', Fluit 4', Fugara 4', Woudfluit 2'. Aangehangen Pedaal. Stomme Registers: Koppeling, Ventiel.

Übrige dispositiondaten

Van 't Kruijs (1885)

Het Orgel in de Luthersche Kerk te Gorinchem heeft 14 sprekende stemmen, twee klavieren, aangehangen pedaal en is in 1859 door Kam & Van der Meulen, uit Rotterdam, geleverd.
Organist de Heer J.M. van Eck.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet 3 st., Dulciaan 8'.
Bovenmanuaal: Viola 8', Holpijp 8', Fluit 4', Fugara 4', Woudfluit 2'.
Aangehangen Pedaal.
Stomme Registers: Koppeling, Ventiel.

Literatur

Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
De orgelmakers Bätz (1739 - 1849) : Een eeuw orgelbouw in Nederland / Gert Oost. - 3e aangevulde druk. - Alphen aan den Rijn: Canaletto, 1981.
Het orgel in de Evangelisch Lutherse Kerk te Gorinchem / Nico Blom. - Gorinchem : Restauratiecommissie "Orgel Lutherse Kerk", 1991.
Gerestaureerd Kam-orgel in de Evangelisch Lutherse Kerk 'Dit is in Abrahams schoot' te Gorinchem / Bart van Buitenen. - In: De Orgelvriend, jrg. 39 nr. 1, januari 1997.
Gorinchem Orgelstad / Gerco A. Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 40 nr. 9, september 1998.
Het historische orgel in Nederland 1858 - 1865 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2003. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 8).

Aufnahmen

Toets en klepel : Gorcumse vestingklanken uit kerk en toren / Nico Blom, Gerben Budding. - PDR Records (CD). - 2019. - Opgenomen in de Grote Kerk, Lutherse Kerk, Dalemse Kerk en Johanneskerk in Gorinchem.

Quelle: De Orgelvriend