Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron
Boxmeer, Nederland (Noord-Brabant) - Protestantse Kerk
Gemeente: Land van Cuijk
Adres: Veerstraat 24, 5831 JN, Boxmeer
Website: http://www.pgboxmeer.nl/
Beschrijving nr.: 1000753.
Gebouwd door: Hermanus Knipscheer (II) (1873)
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Technische gegevens
Dispositie
Manuaal (C-f'''): Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Quintfluit 3', Octaaf 2', Terts 1 3/5' (discant), Mixtuur II-IV sterk (1 1/3') (B/D), Vox Humana 8' - 1881.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Viola di Gamba 8' - C-B uit Holpijp, Fluit 4'.
Pedaal (C-g°): Aangehangen aan Manuaal.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremolo - 1972.
Overige bronnen
Foto: Piet Bron
Boxmeer, Nederland (Noord-Brabant) - Protestantse Kerk
Gemeente: Land van Cuijk
Adres: Veerstraat 24, 5831 JN, Boxmeer
Website: http://www.pgboxmeer.nl/
Beschrijving nr.: 1000753.
Gebouwd door: Hermanus Knipscheer (II) (1873)
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1873 | Hermanus Knipscheer (II) | nieuwbouw | 1926 | Gerrit van Leeuwen | overplaatsing | 1934 | firma A. Standaart | diverse werkzaamheden | 1948 | Gerardus Petrus Bik | diverse werkzaamheden | 1974 | Verschueren Orgelbouw | 891 | restauratie | 2018 | Verschueren Orgelbouw | restauratie en uitbreiding |
- De gebroeders Knipscheer bouwden het orgel voor de Nederlands Hervormde Kerk te Koudekerk, waar het op 16 november 1873 in gebruik is genomen. Het orgel is gesigneerd door A.T.M. van Ingen, de knecht van Knipscheer die de installatie van het orgel in Koudekerk leidde. Het instrument is niet voor Koudekerk ontworpen. Knipscheer bouwde een aantal kleinere orgels op voorraad, die hij vervolgens te koop aanbood.
- In 1926 is het in Boxmeer geplaatst door G. van Leeuwen. Hierbij bleven de drie beelden en de gesneden zijpanelen achter. Deze sieren nu nog het nieuwe orgel in Koudekerk. Het oude orgel in Boxmeer was in 1822 tweedehands gekocht, en werd gesloopt. Bij de ingebruikname van het orgel in Boxmeer speelde de Nijmeegse organist Willem de Vries. Standaart voerde een reparatie uit in 1934. Hij wilde de windvoorziening elektrisch maken. Dit is echter pas in 1948 geschied. Het onderhoud was in handen van de Boxmeerse orgelbouwer G.P. Bik, opvolger van de firma Winkels. Na de opheffing van diens orgelmakerij raakte het orgel in verval. Het werd nog wel gestemd door Van den Berg & Wendt uit Nijmegen.
- De orgelcommissie van de Nederlands Hervormde kerk keurde het instrument in 1959 af en gaf als advies het af te breken en een nieuw orgel te laten bouwen. Jan Bongaerts, opvolger van Bik, hield het orgel nog enkele jaren aan de praat, terwijl offertes werden gevraagd voor de bouw van een nieuw instrument. Het was op dat moment niet bekend wie de bouwer van het Knipscheer-orgel was, en ook niet waar het vandaan kwam.
- Uiteindelijk is de sloop toch niet doorgegaan, en in de jaren 1973/1974 werd het door Verschueren gerestaureerd. Gemeenteleden hielpen hierbij mee, en zorgden voor het bladgoud op de labia. De financiering van de restauratie was mogelijk doordat er in 1972 geld was ingezameld ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het kerkgebouw. Bij de restauratie werden telescoophulzen aangebracht op de windladen.
- In 1988 kon de orgelkas worden verfraaid met nieuwe wangen volgens het originele ontwerp, vervaardigd door E. Hermans. Ook werden de beelden geplaatst, gemaakt naar voorbeeld van de beelden op het orgel in de Hervormde Kerk te Wamel. Verschueren maakte in 1994 het orgel geheel schoon en corrigeerde waar nodig de intonatie.
- In 2017-2018 is een restauratie uitgevoerd onder advies van Rogér van Dijk. De werkzaamheden werden uitgevoerd door de firma Verschueren. Op de lege sleep van het ondermanuaal werd de Vox Humana 8' geplaatst uit 1881, afkomstig van een particulier, maar oorspronkelijk afkomstig uit België. Het register werd vervaardigd door de firma Delmotte. De telescoophulzen uit 1973 werden weer verwijderd. Al het pijpwerk is gerenoveerd en opnieuw geïntoneerd. De hoeden van de Fluit 4' zijn opengemaakt. Tevens zijn verschillende onderdelen nieuw gemaakt in de stijl van Knipscheer, ter vervanging van later toegevoegd niet-passend materiaal, waaronder bakstukken en lijsten. Op zondag 22 april 2018 zal het orgel weer officieel in gebruik worden genomen.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
| 1873 | Koudekerk aan den Rijn | Hervormde Kerk |
| 1926 | Boxmeer | Hervormde Kerk |
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Manuaal | 7 |
| - Bovenwerk | 4 |
| - Pedaal | aangehangen |
| Totaal aantal stemmen | 11 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 435 Hz |
| Temperatuur | Equal temperament |
| Winddruk | 65 mm |
Dispositie
Manuaal (C-f'''): Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Quintfluit 3', Octaaf 2', Terts 1 3/5' (discant), Mixtuur II-IV sterk (1 1/3') (B/D), Vox Humana 8' - 1881.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Viola di Gamba 8' - C-B uit Holpijp, Fluit 4'.
Pedaal (C-g°): Aangehangen aan Manuaal.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremolo - 1972.
| Vulstem | Samenstelling |
| Mixtuur II-IV sterk (Manuaal) | C: 1 1/3' - 1'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'. |
| Literatuur |
|
| Opnamen |
Brabants Orgelrijkdom XXVI : Handel - Boxmeer / Gerard Habraken, Tommy van Doorn. - BOF 201802 (CD). - 2018. |
| Links |
http://www.pgboxmeer.nl/voorstellen/orgel https://www.orgelnieuws.nl/groot-onderhoud-en-completering-knipscheer-orgel-protestantse-kerk-boxmeer/ |
- Stichting Johann Winkels-Kerkorgelfabriek-Boxmeer
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |