Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde
Marsum (Groningen), Nederland (Groningen) - Voormalige Hervormde Kerk, "Rutland"-orgel (Theophilus-orgel)
Gemeente: Eemsdelta
Streek:Fivelingo
Beschrijving nr.: 1000715.
Gebouwd door: firma Van der Putten (1999)
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Technische gegevens
Dispositie
Manuaal (a°-d'-c''' (witte toetsen), fis', cis'', fis'' en ais''): Bourdon 8' - permanent, Bourdon 5 1/3' - permanent.
Foto: Michiel van 't Einde
Marsum (Groningen), Nederland (Groningen) - Voormalige Hervormde Kerk, "Rutland"-orgel (Theophilus-orgel)
Gemeente: Eemsdelta
Streek:Fivelingo
Beschrijving nr.: 1000715.
Gebouwd door: firma Van der Putten (1999)
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1999 | firma Van der Putten | nieuwbouw | 2001 | firma Van der Putten | overplaatsing |
- Het 'middeleeuws' orgel in de oude kerk van Marsum is een reconstructie van een orgel, zoals dat afgebeeld staat in het Rutland Psalter of Belvoir Castle Psalter, een geïllustreerd boek uit ca. 1260, afkomstig uit Engeland. Het werd gebouwd voor het Drents Museum in Assen. De bouwer baseerde zich voor de constructie op verscheidene middeleeuwse bronnen. Het was niet het eerste portatief dat naar voorbeeld van een afbeelding door hem werd gemaakt. Eerder bouwde hij een portatief naar schilderijen van Hans Memling, Jan van Eyck en Fra Angelico. Ook gebruikte hij het traktaat van Arnout van Zwolle (uit ca. 1450). Bij de bouw kreeg hij hulp van enkele medewerkers van het Drents Museum. De beschildering is van de hand van Helmer Hut uit Beerta. Het orgel heeft twee rijen houten pijpen die achter elkaar staan opgesteld. De pijpen hebben een starre mensuur: de diameter blijft vrijwel gelijk bij het korter worden van de pijpen. De achterste rij klinkt steeds een kwint lager dan de voorste. Bijzonderheid is dat de 'hoogste' toets de toon h (klein octaaf) is, gecombineerd met de kwint hieronder. Deze kan door een loodje worden ingedrukt en zo als orgelpunt dienen.
- Het orgel is op 11 september 1999 in gebruik genomen voor de tentoonstelling 'Opgedolven klanken' die tot 28 november 1999 duurde. Na de tentoonstelling moet het orgel worden ingezet voor oude muziekdoeleinden. Hiertoe is het overgeplaatst naar de niet meer in gebruik zijnde Hervormde Kerk in het Groningse dorp Marsum, waar geen pijporgel aanwezig was, maar een harmonium. Het orgel had in de tussenliggende tijd op verschillende plaatsen in Nederland, België, Duitsland en Polen op tentoonstellingen gestaan. Op 25 november 2001 is het in Marsum feestelijk in gebruik genomen.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
| 1999 | Assen | Provinciaal Museum |
| 2001 | Marsum | Voormalige Hervormde Kerk |
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Manuaal | 2 |
| Totaal aantal stemmen | 2 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 440 Hz |
Dispositie
Manuaal (a°-d'-c''' (witte toetsen), fis', cis'', fis'' en ais''): Bourdon 8' - permanent, Bourdon 5 1/3' - permanent.
| Literatuur |
|
| Opnamen |
Rosas : Middeleeuwse orgelimprovisaties en Marialiederen / Jankees Braaksma & Ensemble Super Librum. - VLS Records VLC 0201 (CD). - 2001. |
| Links |
https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/assen19.html |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |