Spring naar content
Description complète d'orgue sélectionné
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.

Photo: Michiel van 't Einde

Marsum (Groningen), Nederland (Groningen) - Voormalige Hervormde Kerk, "Rutland"-orgel (Theophilus-orgel)
Commune: Eemsdelta
Région:Fivelingo

Description no.: 1000715.

Bâti par: firma Van der Putten (1999)

AnnéeFacteurOpusActivité
1999 firma Van der Putten  orgue neuf
2001 firma Van der Putten  transfer

  • Het 'middeleeuws' orgel in de oude kerk van Marsum is een reconstructie van een orgel, zoals dat afgebeeld staat in het Rutland Psalter of Belvoir Castle Psalter, een geïllustreerd boek uit ca. 1260, afkomstig uit Engeland. Het werd gebouwd voor het Drents Museum in Assen. De bouwer baseerde zich voor de constructie op verscheidene middeleeuwse bronnen. Het was niet het eerste portatief dat naar voorbeeld van een afbeelding door hem werd gemaakt. Eerder bouwde hij een portatief naar schilderijen van Hans Memling, Jan van Eyck en Fra Angelico. Ook gebruikte hij het traktaat van Arnout van Zwolle (uit ca. 1450). Bij de bouw kreeg hij hulp van enkele medewerkers van het Drents Museum. De beschildering is van de hand van Helmer Hut uit Beerta. Het orgel heeft twee rijen houten pijpen die achter elkaar staan opgesteld. De pijpen hebben een starre mensuur: de diameter blijft vrijwel gelijk bij het korter worden van de pijpen. De achterste rij klinkt steeds een kwint lager dan de voorste. Bijzonderheid is dat de 'hoogste' toets de toon h (klein octaaf) is, gecombineerd met de kwint hieronder. Deze kan door een loodje worden ingedrukt en zo als orgelpunt dienen.
  • Het orgel is op 11 september 1999 in gebruik genomen voor de tentoonstelling 'Opgedolven klanken' die tot 28 november 1999 duurde. Na de tentoonstelling moet het orgel worden ingezet voor oude muziekdoeleinden. Hiertoe is het overgeplaatst naar de niet meer in gebruik zijnde Hervormde Kerk in het Groningse dorp Marsum, waar geen pijporgel aanwezig was, maar een harmonium. Het orgel had in de tussenliggende tijd op verschillende plaatsen in Nederland, België, Duitsland en Polen op tentoonstellingen gestaan. Op 25 november 2001 is het in Marsum feestelijk in gebruik genomen.

Court sommaire des endroits où l'orgue s'est trouvé
1999AssenProvinciaal Museum
2001MarsumVoormalige Hervormde Kerk

Données techniques
Nombre de registres par manuel
- Manuaal2
Nombre de jeux total2
Transmission des clésMechanical
Transmission des jeuxMechanical
Sommier(s)Slider chests
Hauteur tonalea' = 440 Hz

Composition
Manuaal (a°-d'-c''' (witte toetsen), fis', cis'', fis'' en ais''): Bourdon 8' - permanent, Bourdon 5 1/3' - permanent.

Références
  • Het orgelbezit van de Stichting Oude Groninger Kerken / Jaap Brouwer. - In: Groninger Kerken, jrg. 3 nr. 4, december 1986 (Orgelnummer).
  • Orgelbouwnieuws : Assen, Drents Museum. - In: De Orgelkrant, jrg. 4, nr. 10, oktober 1999.
  • Reconstructie vanaf illustratie : Een nieuw 13e-eeuws orgel / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 41 nr. 11, november 1999.
  • Een nieuw middeleeuws orgel / Hans Fidom. - In: Het Orgel, jrg. 95 nr. 6, november 1999.
  • Orgelbouw in kort bestek : 'Rutland-orgel' heeft vaste plaatst / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 44 nr. 5, mei 2002.
  • Het Groninger Orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel VI Aanvullingen 1994-2009 / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Victor Timmer. - [S.l.] : Stichting Groningen Orgelland, 2009. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 29).
Enregistrements Rosas : Middeleeuwse orgelimprovisaties en Marialiederen / Jankees Braaksma & Ensemble Super Librum. - VLS Records VLC 0201 (CD). - 2001.
Lièns https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/assen19.html

Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Datation: 18 October 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Situatie in Assen. Source: De Orgelvriend.
Source: De Orgelvriend
Situatie in Assen. Source: De Orgelvriend.
Source: De Orgelvriend