Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 25 July 2009.

Photo: Michiel van 't Einde

Ingwierrum, Nederland (Fryslân) - Dorpskerk
Municipal: Noardeast-Fryslân
Address: Tsjerkepaed 1, 9132 LP, Ingwierrum
Website: http://www.kerkengwierum.nl/

Description nr.: 1002359.

Built by: Gebroeders Van Dam (1823)
The organ contains older material: Pipes from 1727 by Christian Müller

YearBuilderOpusActivity
1823 Gebroeders Van Dam  new organ
1958 Bakker & Timmenga  enlargement
2015 Bakker & Timmenga  restoration

  • De gebroeders Van Dam bouwden een orgel in de jaren 1820-1823 voor de kerk van Engwierum. Het instrument werd gebouwd met één manuaal en aangehangen pedaal. Er werd deels ouder pijpwerk gebruikt, waarvan de herkomst niet bekend was. Het orgel werd op 20 februari 1823 in gebruik genomen.
  • In 1936 is een windmotor geplaatst. De firma Bakker & Timmenga voerde in de jaren 1957-1958 een restauratie uit. Daarbij werd een Subbas 16' op het pedaal geplaatst. Deze was afkomstig van het Scheuerorgel te Woudsend uit 1839. Naast deze uitbreiding werd het orgel ook gewijzigd: de piano-forte-inrichting verdween, de toonhoogte werd verhoogd door het pijpwerk een toon halve toon op te schuiven, en de Mixtuur is enigszins aangepast. Er werd een pedaalkoppel aangelegd. Adviseur was Cor Edskes namens de Hervormde Orgel Commissie. Op 10 juni 1958 nam men het orgel weer in gebruik met een concert door Cor Edskes.
  • Het orgel is in 2014-2015 gerestaureerd, opnieuw door Bakker & Timmenga. De inzichten waren inmiddels veranderd: de restauratie had als doel het orgel terug te brengen in de oorspronkelijke staat, maar met behoud van de magazijnbalg en de Subbas. Jan Jongepier stelde een plan op, dat onder advies van Theo Jellema is uitgevoerd. Bij de restauratie werd ontdekt dat een groot deel van het pijpwerk afkomstig is uit het Müller-orgel uit 1727 van de Grote Kerk in Leeuwarden. De toonhoogte van het orgel is hersteld en de Mixtuur is ook teruggebracht naar de originele samenstelling. De frontpijpen zijn voorzien van tinfoelie. De pedaalkoppel is verwijderd. Op 28 februari 2015 nam men het orgel weer in gebruik met een concert door Theo Jellema in samenwerking met Miranda van Kralingen, sopraan.

Technical data
Number of stops per division
- Manuaal10
- Pedaal1
Total number of stops11
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitcha' = 426 Hz
TemperamentEqual temperament
Wind pressure68 mm

Specification
Manuaal (C-d'''): Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Viool de Gambe 8' (from c°), Holpyp 8', Octaaf 4' - 1727 vanaf c', Fluit Dolce 4', Quint 3' - 1727 vanaf c°, Octaaf 2' - 1727, Cornet III sterk (3 1/5') (discant) - grotendeels 1727, Mixtuur III-V sterk (2') - deels 1727, Trompet 8' (B/D), Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1839.
Other stops: Tremulant.

Compound stopComposition
Cornet III sterk discant c': 3 1/5' - 2 2/3' - 2'.
Mixtuur III-V sterk C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' c': 4' - 2 2/3' - 2' - 2'. c'': 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2' -2'.
Literature
  • Orgels in Friesland - deel 1 / Maarten Seybel. - Baarn: De Praestantspers, 1970.
  • Engwierum, Hervormde Kerk. - In: Orgelkalender 1994. - Zeist : Jacques Stinkens Orgelpijpenmakers B.V., 1993.
  • Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Christian Müller Orgelmaker in Amsterdam : Proefschrift [...] / Geert Hermen (Gerben) Gritter. - Utrecht : Universiteit Utrecht, 2014.
  • Bijzonder' Van Dam-orgel te Engwierum gerestaureerd / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 57 nr. 12, december 2015.
  • Het orgel in Engwierum : Een typische Van Dam-klank in een a-typische kas / Sietze de Vries. - In: Het Orgel, jrg. 112, nr. 3, mei 2016.
Other sources
  • Rob Huyzer (organist te Engwierum)

Photo: Michiel van 't Einde. Date: 25 July 2009.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 25 July 2009.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 25 July 2009.
Photo: Michiel van 't Einde