Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 25 July 2009.

Bild: Michiel van 't Einde

Ingwierrum, Nederland (Fryslân) - Dorpskerk
Gemeinde: Noardeast-Fryslân
Adresse: Tsjerkepaed 1, 9132 LP, Ingwierrum
Website: http://www.kerkengwierum.nl/

Beschreibung nr.: 1002359.

Gebaut von: Gebroeders Van Dam (1823)
Die Orgel enthält älteren Material: Pipes aus 1727 von Christian Müller

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1823 Gebroeders Van Dam  Neubau
1958 Bakker & Timmenga  Vergrößerung
2015 Bakker & Timmenga  Restaurierung

  • De gebroeders Van Dam bouwden een orgel in de jaren 1820-1823 voor de kerk van Engwierum. Het instrument werd gebouwd met één manuaal en aangehangen pedaal. Er werd deels ouder pijpwerk gebruikt, waarvan de herkomst niet bekend was. Het orgel werd op 20 februari 1823 in gebruik genomen.
  • In 1936 is een windmotor geplaatst. De firma Bakker & Timmenga voerde in de jaren 1957-1958 een restauratie uit. Daarbij werd een Subbas 16' op het pedaal geplaatst. Deze was afkomstig van het Scheuerorgel te Woudsend uit 1839. Naast deze uitbreiding werd het orgel ook gewijzigd: de piano-forte-inrichting verdween, de toonhoogte werd verhoogd door het pijpwerk een toon halve toon op te schuiven, en de Mixtuur is enigszins aangepast. Er werd een pedaalkoppel aangelegd. Adviseur was Cor Edskes namens de Hervormde Orgel Commissie. Op 10 juni 1958 nam men het orgel weer in gebruik met een concert door Cor Edskes.
  • Het orgel is in 2014-2015 gerestaureerd, opnieuw door Bakker & Timmenga. De inzichten waren inmiddels veranderd: de restauratie had als doel het orgel terug te brengen in de oorspronkelijke staat, maar met behoud van de magazijnbalg en de Subbas. Jan Jongepier stelde een plan op, dat onder advies van Theo Jellema is uitgevoerd. Bij de restauratie werd ontdekt dat een groot deel van het pijpwerk afkomstig is uit het Müller-orgel uit 1727 van de Grote Kerk in Leeuwarden. De toonhoogte van het orgel is hersteld en de Mixtuur is ook teruggebracht naar de originele samenstelling. De frontpijpen zijn voorzien van tinfoelie. De pedaalkoppel is verwijderd. Op 28 februari 2015 nam men het orgel weer in gebruik met een concert door Theo Jellema in samenwerking met Miranda van Kralingen, sopraan.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Manuaal10
- Pedaal1
Gesamtzahl der Stimmen11
TastentrakturMechanical
RegistertrakturMechanical
Windlade(n)Slider chests
Tonhöhea' = 426 Hz
TemperaturEqual temperament
Winddruck68 mm

Disposition
Manuaal (C-d'''): Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Viool de Gambe 8' (from c°), Holpyp 8', Octaaf 4' - 1727 vanaf c', Fluit Dolce 4', Quint 3' - 1727 vanaf c°, Octaaf 2' - 1727, Cornet III sterk (3 1/5') (discant) - grotendeels 1727, Mixtuur III-V sterk (2') - deels 1727, Trompet 8' (B/D), Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1839.
Sonstige Register: Tremulant.

Gemischte StimmeZusammensetzung
Cornet III sterk discant c': 3 1/5' - 2 2/3' - 2'.
Mixtuur III-V sterk C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' c': 4' - 2 2/3' - 2' - 2'. c'': 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2' -2'.
Literatur
  • Orgels in Friesland - deel 1 / Maarten Seybel. - Baarn: De Praestantspers, 1970.
  • Engwierum, Hervormde Kerk. - In: Orgelkalender 1994. - Zeist : Jacques Stinkens Orgelpijpenmakers B.V., 1993.
  • Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Christian Müller Orgelmaker in Amsterdam : Proefschrift [...] / Geert Hermen (Gerben) Gritter. - Utrecht : Universiteit Utrecht, 2014.
  • Bijzonder' Van Dam-orgel te Engwierum gerestaureerd / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 57 nr. 12, december 2015.
  • Het orgel in Engwierum : Een typische Van Dam-klank in een a-typische kas / Sietze de Vries. - In: Het Orgel, jrg. 112, nr. 3, mei 2016.
Übrige Quellen
  • Rob Huyzer (organist te Engwierum)

Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 25 July 2009.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 25 July 2009.
Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 25 July 2009.
Bild: Michiel van 't Einde