Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: René Troost. Datering: 16 October 2015.

Foto: René Troost

Wissembourg, France (Bas-Rhin (67)) - Église Saint-Pierre-et-Paul
Gemeente: Wissembourg
Streek:Alsace
Adres: Avenue de la sous Préfecture, 67160, Wissembourg

Beschrijving nr.: 2020954.

Gebouwd door: Louis Dubois (1765)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1757	Johann Friedrich Alffermann		nieuwbouw
1763	Heinrich Egers		diverse werkzaamheden
1765	Louis Dubois		nieuwbouw
1867	Stiehr-Mockers		wijzigen dispositie
1928	Franz-Xaver Kriess		diverse werkzaamheden
2012	Alfred Kern & fils		reconstructie

In 1757 kreeg Johann Friedrich Alffermann de opdracht een nieuw hoofdorgel te bouwen voor de Stiftskirche te Wissembourg. Hij kwam echter te overlijden ruim voor het werk voltooid was. Daarna werkte Heinrich Egers vier jaar aan het orgel, maar dat leverde weinig resultaat op. In 1763 kreeg Louis Dubois de opdracht het instrument te bouwen. Hij voltooide het met 39 stemmen, drie manualen en pedaal. Eind 1765 is het in gebruik genomen. Joseph Stiehr reviseerde het orgel in 1867. Hij plaatste vier nieuwe registers. In 1917 zijn de oude frontpijpen gevorderd. Deze werden in 1928 door Franz Kriess herplaatst. Het orgel is al sinds 1953 buiten gebruik en verkeert in slechte staat. De firma Roethinger plaatste een nieuw orgel in een zijbeuk.
Eind 2008 is gestart met een reconstructie van het oorspronkelijke instrument. De werkzaamheden waren in 2012 afgerond. In de week van 13 mei 2012 is het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Pascal Reber. Opmerkelijk is dat de toonhoogte van het orgel staat op a' = 370 Hz, waarmee het het laagst klinkende orgel in Frankrijk is. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door de firma Kern onder advies van Walter Lutz.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Grand Orgue	16
- Positif	10
- Echo	7
- Pédale	7
Totaal aantal stemmen	40
Manuaalomvang	C-c''', Echo c'-c'''
Pedaalomvang	C-c'
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen
Toonhoogte	a' = 370 Hz
Temperatuur	Onevenredig zwevend

Dispositie
Grand Orgue: Montre 16', Flutte 16', Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flutte 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5' - 2012, Cornet 5 rangs (8') (discant), Fourniture 4 rangs (1 1/3'), Cymbale 3 rangs (1'), Basson 16' (B/D) - 2012, Trompette 8' (B/D), Voix Humaine 8' (B/D), Clairon 4' (B/D).
Positif: Flutte 8' (from f°), Bourdon 8', Montre 4', Flutte 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5' - 2012, Larigot 1 1/3', Fourniture 3 rangs (1') - 2012, Cromhorn 8' (B/D).
Écho: Bourdon 8', Prestant 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Trompette 8', Voix Humaine 8' (B/D).
Pédale (C-c'): Flutte 16', Flutte 8', Flutte 4', Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Koppelingen: Accouplement du Positif au Grand Orgue.
Speelhulpen: Tremblant Fort, Tremblant Doux, Tremblant "Voix Humaines".

Vulstem	Samenstelling
Fourniture 4 rangs	C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 8' - 5 1/3' - 4' - 2 2/3'.
Cymbale 3 rangs	C: 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2'.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	Van 1928 tot 2009 luidde de dispositie: Grand Orgue: Montre 16', Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Gambe 8' - 1867, Salicional 8' - 1867, Prestant 4', Flûte 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Cornet 5 rangs (8') (discant), Fourniture 4 rangs (1 1/3'), Cymbale 3 rangs (1'), Trompette 8', Voix Humaine 8', Clairon 4'. Positif: Flûte 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Jeu Céleste 4' - 1867, Nazard 2 2/3', Doublette 2', Larigot 1 1/3', Cromorne 8', Basson/Hautbois 8' - 1867. Echo: Bourdon 8', Prestant 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Trompette 8', Voix Humaine 8'. Pédale: Flûte 16', Flûte 8', Violoncelle 8' - 1867, Flûte 4', Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'. Koppelingen: Accouplement du Positif au Grand Orgue. Speelhulpen: Trémolo.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

Van 1928 tot 2009 luidde de dispositie:
Grand Orgue: Montre 16', Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Gambe 8' - 1867, Salicional 8' - 1867, Prestant 4', Flûte 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Cornet 5 rangs (8') (discant), Fourniture 4 rangs (1 1/3'), Cymbale 3 rangs (1'), Trompette 8', Voix Humaine 8', Clairon 4'.
Positif: Flûte 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Jeu Céleste 4' - 1867, Nazard 2 2/3', Doublette 2', Larigot 1 1/3', Cromorne 8', Basson/Hautbois 8' - 1867.
Echo: Bourdon 8', Prestant 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Trompette 8', Voix Humaine 8'.
Pédale: Flûte 16', Flûte 8', Violoncelle 8' - 1867, Flûte 4', Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Koppelingen: Accouplement du Positif au Grand Orgue.
Speelhulpen: Trémolo.

Literatuur

Inventoire d'orgues anciennes : Saint Pierre et Paul de Wissembourg / Pierre Brossard. - In: Connoissance de l'Orgue, no. 11/12, 1974.
Historische Orgeln im Elsaß : 1489 - 1869 / P. Meyer-Siat. - München ; Zürich : Verlag Schnell & Steiner, 1983. - (98. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
Orgels in de Elzas : Orgelcultuur tussen Frankrijk en Duitsland / Peter van Dijk. - Kampen : J.H. Kok, 1992.
Kleine Beiträge, Berichte und Nachrichten : Die Rettung der Dubois-Orgel in Wissembourg gefährdet. - In: Ars Organi, 56. Jhg., Heft 4, Dezember 2008.
Wissembourg Sankt Peter und Paul Kirche : Restaurierung der Dubois-Orgel. - 2012.
Wissembourg : Église Saint-Pierre et Saint-Paul : Restauration de l'Orgue Dubois. - Wissembourg : Conseil de Fabrique de la Paroisse [etc.], 2012. - (Patrimoine restauré Alsace ; no. 15, mai 2012).

Opnamen

Pascal Reber 'in concert' / Pascal Reber. - ORG 72472 (CD). - 2012.

Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: René Troost	Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen