Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Bron: Stichting Vrienden van de Kathedraal.

Bron: Stichting Vrienden van de Kathedraal

Paramaribo, Suriname - Kathedraal van de H.H. Petrus en Paulus
Adres: Henck Arronstraat, Paramaribo
Website: http://kathedraal.suriname.nl/

Beschrijving nr.: 2016066.

Gebouwd door: Maarschalkerweerd & Zoon (1890)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1890 Maarschalkerweerd & Zoon  nieuwbouw
1951 Gebroeders Vermeulen  diverse werkzaamheden
1963 Heideman  restauratie
1986 Gebroeders Vermeulen  restauratie

  • De kathedraal Sint Petrus en Paulus in Paramaribo is een zeer bijzonder kerkgebouw. Het is in neogotische stijl gebouwd, maar is geheel in hout opgetrokken. In 1887 werd het gebouw in gebruik genomen. Petrus Vermeulen uit Weert leverde in 1886 een orgel, dat op 20 februari 1887 in gebruik werd genomen in de nog niet voltooide kerk. Het werd geplaatst door Jacques Vermeulen, broer van Petrus. Het orgel voldeed echter niet. Het werd in september 1888 teruggezonden naar Nederland, en de koop werd ongedaan gemaakt. Er ging in 1889 een nieuwe opdracht voor de bouw van een orgel naar Nederland, ditmaal naar de firma Maarschalkerweerd & Zoon. Deze firma deed gedegen onderzoek naar de omstandigheden in het tropische Suriname, en ook naar de constructie van een orgel voor de geheel houten kerk. Men besloot het houtwerk grotendeels in Suriname te laten maken, waaronder de orgelkas die van mahonie is gemaakt. Jos Verheyen keurde het orgel nadat het in Nederland voltooid was. Daarna is het verscheept en geïnstalleerd.
  • Het orgel werd in de eerste helft van de twintigste eeuw veel gebruikt, maar raakte na 1940 in verval en werd nauwelijks nog bespeeld. De firma Vermeulen voerde in 1951 onderhoud uit, maar kon het verval niet keren. Onder advies van Tony Busropan, die in 1962 organist werd, is het orgel in 1963 door de duitse orgelmaker Heideman gereviseerd. Heideman voerde echter ook veel wijzigingen door in de dispositie, die meer naar een barok karakter werd omgebogen. Het orgel kon nu echter weer een tijd mee. Echter, tijdens restauratiewerkzaamheden aan de kerk in de jaren zeventig kwam het instrument in de open lucht te staan, toen het dak gedeeltelijk van de kerk af was. Een tropische regenbui richtte nu veel schade aan. Frans Vermeulen bracht redding: in 1986 restaureerde hij het orgel, geholpen door een groep vrijwilligers, en zelfs de dispositie werd grotendeels hersteld.
  • Maar er bleven problemen komen: in 1989 werd de kathedraal gesloten en in 1991 werd de electriciteit afgesloten wegens brandgevaar. In de volgende jaren werden verschillende pijpen uit het orgel gestolen. In 2005 is gestart met de restauratie van de kathedraal. Voor een restauratie van het orgel zijn nog geen gelden. Jos Laus heeft het echter in 1997 onderzocht en er is door hem een rapport gemaakt. Als de kerk klaar is, zal er zeker getracht worden het orgel in de oorspronkelijke staat te reconstrueren.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk12
- Positief6
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen22

Dispositie
Hoofdwerk: Prestant 16' (discant), Bourdon 16', Prestant 8', Violon 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quintfluit 3', Octaaf 2', Cornet V sterk, Mixtuur II-V sterk, Trompet 8'.
Positief: Vioolprestant 8', Holpijp 8', Viola di Gambe 8', Fluit Octaviante 4', Salicet 4', Flageolet 2'.
Pedaal: Open Subbas 16', Octaafbas 8', Violoncel 8', Bazuin 16'.

Literatuur
  • Vermeld in: Het orgel : Koning der Instrumenten. - Alkmaar ; Weert : Vermeulen Orgelbouw, [1951].
  • Het orgel in de Kathedraal. - In: De Kathedraal St. Petrus en Paulus, 2e jaargang nr. 2, september 2004.
  • Maarschalkerweerd & Zoon - Orgelmakers te Utrecht / Jos Laus. - Alphen aan den Rijn : Canaletto, 2008.
  • Inventarisatie Klinkend Erfgoed Paramaribo : Instandhouding klinkend erfgoed als maatschappelijke uitdaging in historisch perspectief / Rudi van Straten. - Den Haag : Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2014.
  • Orgel overzee : Het Maarschalkerweerd-orgel van Paramaribo / Rudi van Straten. - In: In kort bestek : Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, jrg. 14 nr. 4, november 2022.