Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Ellen Bron. Datering: 28 April 2017.

Foto: Ellen Bron

Berlin, Deutschland (Berlin) - Neue evangelische Garnisonkirche (Kirche am Südstern) (Evangelische Freikirche)
Gemeente: Berlin
Adres: Südstern 12, 10961, Berlin
Website: http://kirche-am-suedstern.de/

Beschrijving nr.: 2014666.

Gebouwd door: Wilhelm Sauer Orgelbau (1897) - opus 710


De nieuwe Garnisonkirche werd in de jaren 1893-1896 gebouwd naar ontwerp van architect Rossteuscher. De firma Sauer leverde een tweeklaviers orgel met 40 stemmen, dat in 1897 in gebruik werd genomen. De frontpijpen werden in 1917 gevorderd. Later zijn ze vervangen door zinken exemplaren. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het kerkgebouw verschillende bestemmingen. Het orgel had hier veel onder te lijden. Er werd aan verbouwd en verspijkerd, pijpen werden weggehaald, stukken van het orgel gesloopt, zodat het niet meer te bespelen was. In 1981 kocht een Freikirche het gebouw, waarna men begon met een restauratie. Er werden Weigle-pijpen (12 stemmen) uit 1928 gekocht van de Evangelische Kirche in Frankfurt-Schwanhein. Hiermee kon het instrument in elk geval weer gebruikt worden. Een restauratie met herstel van de oorspronkelijke situatie wordt overwogen. Er zijn enkele unieke zaken bewaard gebleven in de tractuur, de laden en de speeltafel, die een reconstructie de moeite zeker waard maken.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk12
- Schwellwerk12
- Pedal10
Totaal aantal stemmen34
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Kegelladen

Dispositie
Hauptwerk (C-f'''): Principal 16', Principal 8', Spitzflöte 8', Singend Gedackt 8', Spitzgamba 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Oktave 2', Waldflöte 2', Quinte 1 1/3', Mixtur 3 fach (2'), Trompete 8'.
Schwellwerk (C-f'''): Gedackt 16', Prinzipal 8', Salicional 8', Grob Gedackt 8', Oktave 4', Schwebung 4', Flöte 4', Oktave 2', Spitzflöte 2', Quinte 1 1/3', Oktave 1', Scharff 4 fach (1').
Pedal (C-d'): Untersatz 32', Prinzipal 16', Gedeckt 16', Oktavbaß 8', Gedacktpommer 8', Flöte 2', Flachflöte 2', Mixtur 4 fach, Posaune 16', Trompete 8'.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie luidde:
Hauptwerk: Prinzipal 16', Bordun 16', Prinzipal 8', Gemshorn 8', Gedackt 8', Flute Harmonique 8', Gambe 8', Quintatön 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Spitzflöte 4', Rauschquinte 2 fach, Mixtur 3 fach, Cornett 3-4 fach, Bombarde 16', Tuba 8'.
Schwellwerk: Geigenprinzipal 16', Gedackt 16', Prinzipal 8', Voix Céleste 8', Aeoline 8', Schalmei 8' (labiaal), Konzertflöte 8', Lieblich Gedackt 8', Praestant 4', Traversflöte 4', Viola 4', Flautino 2', Mixtur 4 fach, Trompete 8'.
Pedal: Untersatz 32', Prinzipal 16', Violon 16', Lieblich Gedackt 16', Subbaß 16', Oktavbaß 8', Gedacktbaß 8', Violoncello 8', Posaune 16', Trompete 8'.
Koppelingen: Hauptwerk - Schwellwerk, Schwellwerk - Hauptwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedaloktavkoppel.
Speelhulpen: 2 freie Kombinationen, 3 Festkombinationen (mf - f - tutti), Walze.
Literatuur
  • Der Orgelbauer Wilhelm Sauer (1831-1916) : Leben und Werk / Hans-Joachim Falkenberg. - Lauffen : Orgelbau Fachverlag Rensch, 1990. - (124. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • 500 Jahre Orgeln in Berliner Evangelischen Kirchen / Berthold Schwarz, Uwe Pape. - Berlin : Pape Verlag, 1991.