Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Niederwiesa, Deutschland (Sachsen) - Evangelische Kirche
Gemeente: Niederwiesa
Streek:Erzgebirge
Adres: Kirchstraße 4, 09577, Niederwiesa
Website: http://ev-kirche-flöha-niederwiesa.de/

Beschrijving nr.: 2014014.

Gebouwd door: Richard Kreutzbach (1898) - opus 91
Binnenwerk verwijderd (1992)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1898 Richard Kreutzbach91 nieuwbouw
1922 Schmidt & Berger  diverse werkzaamheden
1924 Schmidt & Berger  diverse werkzaamheden
1933 Jehmlich Orgelbau  ombouw
1953 Jehmlich Orgelbau  uitbreiding

  • In 1898 bouwde Richard Kreutzbach een tweeklaviers orgel met achttien registers voor de kerk van Niederwiesa. Het kerkgebouw was nieuw gebouwd in neorenaissance stijl in de jaren 1895-1898. In de oude kerk, die in Oberwiesa stond, had een orgel gestaan uit 1814, gebouwd door Daniel Zachert. Kerk en orgel zijn op 19 september 1898 in gebruik genomen. Het orgel kreeg een pneumatische tractuur met membraanladen.
  • De frontpijpen zijn in 1917 gevorderd. Er werden in 1922 nieuwe zinken exemplaren geplaatst door de firma Schmidt & Berger. Dezelfde firma plaatste in 1924 een electrische windmotor.
  • Onder advies van cantor-organist J.R. Hecker is het orgel in 1933 omgebouwd en uitgebreid door de firma Jehmlich. Het kree nu drie klavieren, met in totaal 26 stemmen, waaronder drie transmissies in het pedaal. Voor het nieuwe werk werden kegelladen geplaatst. Het orgel was voorbereid op een verdere uitbreiding naar 38 stemmen. Van Kreutzbach werd veel pijpwerk overgenomen, evenals de orgelkas, de windladen en delen van de windvoorziening. De omvang van het pedaal werd vergroot van 27 naar 30 toetsen. Het orgel kreeg een nieuwe vrijstaande speeltafel.
  • In 1953 breidde Jehmlich het orgel uit met een Nachthorn 4' op het eerste manuaal en een Zymbel 3 fach op het tweede. Verdere uitbreidingen zijn nooit gerealiseerd. In 1965 raakte het orgel zwaar beschadigd doordat een gewicht van de torenklok naar beneden viel, dwars door het orgel heen. Het is daarna steeds verder vervallen. In 1992 werd een electronisch orgel aangeschaft. Het pijpwerk en de speeltafel zijn in de loop van de tijd verkocht. Alleen de fraaie orgelkas staat nog in de kerk als getuige van het werk van Kreutzbach.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- I. Manual7
- II. Manual7
- III. Manual8
- Pedal6 (3)
Totaal aantal stemmen28 (25)
ToetstractuurPneumatisch
RegistertractuurPneumatisch
Windlade(n)Membraanlade, Kegellade

Dispositie
I. Manual (C-f'''): Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Oktave 4', Nachthorn 4' - 1953, Oktave 2', Mixtur 4 fach, Trompete 8'.
II. Manual (C-f'''): Gedackt 8', Prästant 4' - 1933, Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3' - 1933, Prinzipal 2', Terz 1 3/5', Zymbel 3 fach - 1953.
III. Manual (C-f'''): Bordun 16', Geigend Prinzipal 8', Konzertflöte 8', Prinzipal 4', Gemshorn 2', Quinte 1 1/3' - 1933, Sifflöte 1' - 1933, Mixtur 3 fach - 1933.
Pedal (C-f'): Subbaß 16', Zartbaß 16' - transmissie, Prinzipal 8', Flötbaß 8' - transmissie, Choralbaß 4' - transmissie, Posaune 16'.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie van Kreutzbach luidde (1898):
I. Manual (C-f'''): Bordun 16', Principal 8', Rohrflöte 8', Gamba 8', Octave 4', Gemshorn 4', Octave 2', Mixtur 3-4 fach (2'), Trompete 8'.
II. Manual (C-f'''): Lieblich Gedeckt 8', Aeoline 8', Concertflöte 8', Viola d'Amour 8', Rohrflöte 4', Flautino 2'.
Pedal (C-d'): Subbaß 16', Principalbaß 8', Posaune 16'.
Koppeln: Manualkoppel, Pedalkoppel I. Manual, Pedalkoppel II. Manual.
Spielhilfen: 4 feste Kombinationen (p - mf - f - tutti).
Literatuur
  • Musik und Kirche 3/1954.
  • Handbuch über ältere, neuere und neueste Orgelwerke im Königreiche Sachsen : Supplement und Registers / Fritz Oehme ; Wolfram Hackel. - Leipzig : Edition Peters, 1978.
  • Richard Kreutzbach (1839-1903) : Leben und Werk / Klaus Walter, Gert Rothe, Wolfram Hackel, Jiři Kocourek. - In: Acta Organologica ; Band 34. - Kassel : Merseburger, 2015. - (270. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
Overige bronnen
  • Jörg R. Becker