Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 28 July 2008.

Foto: Bert Wisgerhof

Konstanz, Deutschland (Baden-Württemberg) - Katholische Pfarrkirche Sankt Stephan
Gemeente: Konstanz
Adres: Sankt-Stephans-Platz 12, 78462, Konstanz

Beschrijving nr.: 2012675.

Gebouwd door: Heintz Orgelbau (1997) - opus 157
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1774 van Karl-Joseph Riepp, Pijpwerk uit 1858 van Konrad Albiez

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1774	Karl-Joseph Riepp		nieuwbouw
1817	Gottfried Maucher		nieuwbouw in bestaande kas
1858	Konrad Albiez		nieuwbouw in bestaande kas
1937	Xaver Mönch & Söhne		nieuwbouw in bestaande kas
1997	Heintz Orgelbau	157	nieuwbouw in bestaande kas

In 1817 startte Gottfried Maucher met de bouw van een nieuw hoofdorgel voor de Sankt Stephankirche in Konstanz. Bij de bouw gebruikte hij materiaal van de oude orgels van de Sankt Stephanskirche en de Sankt Johannkirche in de stad. De orgelkas is afkomstig van het klooster Salem, waar Karl-Joseph Riepp in 1771-1774 een nieuw Tabernakel-orgel bouwde. Het binnenwerk van dit orgel was al verdwenen. In 1858 is het orgel van Maucher afgebroken. In de oude kassen plaatste Konrad Albiez een geheel nieuw instrument met 34 stemmen, drie manualen en een vrij pedaal.
In 1922 werd dit orgel nog gewijzigd: de Nasard 2 2/3' verving men door een Aeoline en de Terz 1 3/5' door een Vox Coelestis. In 1937 echter volgde de bouw van een nieuw orgel in de oude kassen door Xaver Mönch. Hij realiseerde een veel groter orgel, dat 60 stemmen had, electro-pneumatische tractuur en kegelladen. Bij de bouw werd een deel van het pijpwerk van Albiez opnieuw gebruikt. Beide orgelkassen werden nu verbonden door een middendeel, dat in de stijl van de oude kassen werd gemaakt door de gebroeders Mezger.
In 1991 besloot men ter gelegenheid van de restauratie van het kerkgebouw ook het orgel te laten vernieuwen. De firma Georges Heintz bouwde een vierklaviers orgel met 58 stemmen. Het nog aanwezige Albiez-pijpwerk werd opnieuw gebruikt, evenals de Subbaß van Mönch. Het middenfront uit 1937 werd ook gehandhaafd, maar het werd veel hoger geplaatst. Op 4 mei 1997 is het Heintz-orgel in gebruik genomen met een bespeling door Konrad Philipp Schuba.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hauptwerk	14
- Oberwerk	12
- Schwellwerk	16
- Positiv	6
- Pedal	10
Totaal aantal stemmen	58
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen
Winddruk	80 mm (Hauptwerk, Oberwerk, Positiv) en 85 mm (Schwellwerk)

Dispositie
Hauptwerk (C-a'''): Principal 16' - deels 1858, Principal 8', Coppelflöte 8' - deels 1858, Gamba 8' - deels 1858, Octave 4' - 1858, Gemshorn 4', Terz 3 1/5', Quinte 2 2/3', Superoctav 2' - deels 1858, Cornett 5 fach (8') (from g°) - deels 1858, Mixtur 4 fach (2'), Cymbale 4 fach (1'), Trompete 16', Trompete 8'.
Oberwerk (C-a'''): Bourdon 16', Suavial 8', Gedeckt 8', Voce Umana 8' (from c°), Principal 4', Rohrflöte 4' - 1858, Quinte 2 2/3', Flageolett 2', Sifflet 1', Scharf 4 fach (1 1/3'), Trompete 8', Cromorne 8', Tremulant.
Schwellwerk (C-a'''): Bourdon 16' - deels 1858, Montre 8' - deels 1858, Flûte Harmonique 8', Salicional 8' - deels 1858, Voix Céleste 8' (from c°) - deels 1858, Principal 4', Flûte Octaviante 4', Fugara 4' - 1858, Nazard Harmonique 2 2/3', Octavin 2', Tierce Harmonique 1 3/5', Plein Jeu 5 fach (2'), Basson 16', Trompette Harmonique 8', Basson-Hautbois 8', Clairon Harmonique 4', Tremulant.
Positiv (C-a'''): Bourdon 8', Metallgedackt 4', Waldflöte 2' - 1858, Larigot 1 1/3', Sesquialter 2 fach (2 2/3'), Vox Humana 8', Tremulant.
Pedal (C-f'): Grand Bourdon 32', Principalbaß 16', Subbaß 16' - 1937, Octavbaß 8', Gemshorn 8', Piffaro 4' + 2', Mixtur 5 fach (4'), Bombarde 16', Trompete 8', Clairon 4'.
Koppelingen: Hauptwerk - Oberwerk, Hauptwerk - Schwellwerk, Oberwerk - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Oberwerk, Pedal - Schwellwerk.
Speelhulpen: Principale an/ab, Mixturen an/ab, Zungen an/ab.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	Het orgel van Konrad Albiez (1858) had als dispositie: I. Manual (C-f'''): Principal 16', Bourdon 16', Principal 8', Gedeckt 8', Fugara 8', Gamba 8', Octave 4', Spitzflöte 4', Rohrflöte 4', Waldflöte 2', Cornet 5 fach, Mixtur 5 fach (2 2/3'), Trompete 8'. II. Manual (C-f'''): Bourdon 16', Principal 8', Gemshorn 8', Lieblich Gedeckt 8', Salicional 8', Kleingedeckt 4', Dolce 4', Nazard 2 2/3', Octave 2', Terz 1 3/5'. III. Manual (C-f'''): Coppelflöte 8', Violflöte 8', Dolce 8', Fugara 4', Spitzflöte 4', Fagott-Oboe 8'. Pedal (C-c'): Principalbaß 16', Subbaß 16', Octavbaß 8', Violoncello 8', Posaune 16', Posaune 8', Clarino 4'. Koppelingen: I. Manual - II. Manual, I. Manual - III. Manual, II. Manual - III. Manual, Pedal - I. Manual, Pedal - II. Manual, Pedal - III. Manual. Speelhulpen: Tremulant. Het binnenwerk van Xaver Mönch (1937) had als dispositie: Manual I: Prinzipal 16', Prinzipal 8', Flöte 8', Fugara 8', Nachthorngedackt 8', Dolce 8', Octave 4', Rohrflöte 4', Gemshornquint 2 2/3', Superoctave 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 4-6 fach, Fagott 16', Trompete 8', Clairon 4', Tremolo. Manual II: Bordun 16', Geigenprinzipal 8', Coppelflöte 8', Gamba 8', Flauto Dolce 8', Blockflöte 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Piccolo 2', Terz 1 3/5', Mixtur 3-4 fach, Oboe 8', Tremolo. Manual III: Quintaton 16', Hornprinzipal 8', Salizional 8', Unda Maris 8', Lieblich Gedackt 8', Traversflöte 4', Violine 4', Kleingedackt 4', Nachthorn 2 2/3', Waldflöte 2', Sifflöte 1', Sesquialter 2 fach, Zimbel 3 fach, Rankett 16', Clarine 8', Vox Humana 8', Schalmei 4', Tremolo. Pedal: Prinzipalbaß 16', Subbaß 16', Violonbaß 16', Salicetbaß 16', Zartbaß 16', Oktavbaß 8', Cello 8', Gedacktbaß 8', Choralbaß 4', Weitflöte 2', Contrabaßtuba 32', Posaune 16', Rankett 16', Baßtrompete 8', Clarine 4', Singend Cornet 2'. Electro-pneumatische tractuur met kegelladen.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

Het orgel van Konrad Albiez (1858) had als dispositie:
I. Manual (C-f'''): Principal 16', Bourdon 16', Principal 8', Gedeckt 8', Fugara 8', Gamba 8', Octave 4', Spitzflöte 4', Rohrflöte 4', Waldflöte 2', Cornet 5 fach, Mixtur 5 fach (2 2/3'), Trompete 8'.
II. Manual (C-f'''): Bourdon 16', Principal 8', Gemshorn 8', Lieblich Gedeckt 8', Salicional 8', Kleingedeckt 4', Dolce 4', Nazard 2 2/3', Octave 2', Terz 1 3/5'.
III. Manual (C-f'''): Coppelflöte 8', Violflöte 8', Dolce 8', Fugara 4', Spitzflöte 4', Fagott-Oboe 8'.
Pedal (C-c'): Principalbaß 16', Subbaß 16', Octavbaß 8', Violoncello 8', Posaune 16', Posaune 8', Clarino 4'.
Koppelingen: I. Manual - II. Manual, I. Manual - III. Manual, II. Manual - III. Manual, Pedal - I. Manual, Pedal - II. Manual, Pedal - III. Manual.
Speelhulpen: Tremulant.

Het binnenwerk van Xaver Mönch (1937) had als dispositie:
Manual I: Prinzipal 16', Prinzipal 8', Flöte 8', Fugara 8', Nachthorngedackt 8', Dolce 8', Octave 4', Rohrflöte 4', Gemshornquint 2 2/3', Superoctave 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 4-6 fach, Fagott 16', Trompete 8', Clairon 4', Tremolo.
Manual II: Bordun 16', Geigenprinzipal 8', Coppelflöte 8', Gamba 8', Flauto Dolce 8', Blockflöte 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Piccolo 2', Terz 1 3/5', Mixtur 3-4 fach, Oboe 8', Tremolo.
Manual III: Quintaton 16', Hornprinzipal 8', Salizional 8', Unda Maris 8', Lieblich Gedackt 8', Traversflöte 4', Violine 4', Kleingedackt 4', Nachthorn 2 2/3', Waldflöte 2', Sifflöte 1', Sesquialter 2 fach, Zimbel 3 fach, Rankett 16', Clarine 8', Vox Humana 8', Schalmei 4', Tremolo.
Pedal: Prinzipalbaß 16', Subbaß 16', Violonbaß 16', Salicetbaß 16', Zartbaß 16', Oktavbaß 8', Cello 8', Gedacktbaß 8', Choralbaß 4', Weitflöte 2', Contrabaßtuba 32', Posaune 16', Rankett 16', Baßtrompete 8', Clarine 4', Singend Cornet 2'.
Electro-pneumatische tractuur met kegelladen.

Literatuur

St. Stefans-Kirche Konstanz : Weihe der neuen Georges-Heintz-Orgel 1997. - Konstanz : Katholische Kirchengemeinde St. Stefan, 1997.
Orgel International, Sonderheft 1998.
Musik und Kirche 5/1998.
Neue und restaurierte Orgeln in Baden-Württemberg 1998 / Helmut Völkl. - In: Musik in Baden-Württemberg : Jahrbuch 1999 : Band 6 / Georg Günther, Reiner Nägele [red.]. - Stuttgart : Verlag J.B. Metzler, 1999. - Ausgabe der Gesellschaft für Musikgeschichte in Baden-Württemberg.

Overige bronnen

Jörg R. Becker

Foto: Bert Wisgerhof