Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Giel Daems. Datering: 24 July 2010.

Foto: Giel Daems

Tienen, België (Vlaams-Brabant) - Sint Germanuskerk
Gemeente: Tienen
Streek:Vlaanderen
Adres: Veemarkt 36, 3300, Tienen

Beschrijving nr.: 2008365.

Gebouwd door: Jan Dekens (1671)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1493 van Daneel van den Distelen jr.

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1671 Jan Dekens  nieuwbouw
1870 Charles Anneessens  ombouw
1891 firma Jos Stevens  overplaatsing
1988 Jean-Pierre Draps  restauratie
2005 Jean-Pierre Draps  restauratie

  • Het oudste orgel van België staat in de Sint Germanuskerk te Tienen. De kas dateert van 1493, terwijl het binnenwerk is gebouwd door Jan Dekens in 1671. In 1870 voerde de firma Charles Anneessens een ingrijpende ombouw uit. Hierbij werd het orgel gemoderniseerd in romantische stijl. In 1891 werd het door de firma Stevens verplaatst binnen de kerk naar een nieuwe orgeltribune aan de westzijde van de kerk.
  • Door de firma Draps is het instrument in twee fasen gerestaureerd, in 1988 en in 2005. Adviseur bij de werkzaamheden was Antoon Fauconnier. In 2005 is het orgel uitgebreid met een vrij pedaal, geplaatst in een aparte pedaalkas achter het orgel. Op 8 september 2005 werd het instrument weer in gebruik genomen met een concert door Stanislas Deriemaeker.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Groot Orgel13
- Positief11
- Pedaal7
Totaal aantal stemmen31
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 398,75 Hz
TemperatuurWerckmeister III (Gert van Buuren)
Winddruk78 mm

Dispositie
Groot Orgel (CDE-c''', deling tussen c'/cis'): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Superoctaaf 2', Sifflet 1', Cornet 5 rangs (D), Sesquialter 2 rangs, Mixtuur 4 rangs, Cimbel 3 rangs, Trompet 8' (B/D), Vox Humana 8', Tremulant.
Positief (CDE-c'''): Holpijp 8', Prestant 4', Fluyt 4', Nasaert 3', Octaaf 2', Tierce 1 3/5', Sifflet 1 1/3', Superoctaaf 1', Mixtuur 2 rangs, Scherp 2 rangs, Cromhoorn 8', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16', Prestant 8', Prestant 4', Mixtuur 5 rangs, Bazuin 16', Trompet 8', Trompet 4'.
Overige registers: Nachtegaal.
Koppelingen: Pedaal - Groot Orgel.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie van Anneessens luidde (1870):
Groot Orgel (C-g'''): Bourdon 16', Montre 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Gamba 8', Prestant 4', Octavin 2', Cornet, Trompette Bombarde 16', Trompette 8'.
Reciet (C-g'''): Flûte Echo 8', Salicional 8', Bourdon 8', Voix Céleste 8', Flûte 4', Flageolet 2', Basson-Hautbois 8', Clarinette 8', Voix Humaine 8'.
Pedaal (C-d'): Flûte 16', Contrebasse 16', Flûte 8', Violoncellc 8', Tubasson 8'.
Literatuur
  • Het vander Distelen-orgel 1493 in de Sint-Germanuskerk te Tienen / A. Deschrevel. - In: De Praestant, jrg. 20 nr. 1, februari 1971.
  • Het historisch orgel in Vlaanderen : Deel IIb Brabant arr. Leuven / A. Fauconnier, P. Roose. - Brussel : Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur - Rijksdienst voor Monumenten- en Landschapszorg, 1977.
  • De orgelkunst in de Nederlanden van de 16de tot de 18de eeuw / Flor Peeters, Maarten Albert Vente. - Herdruk. - Amerongen : Gaade, 1984.
  • Orgels van Vlaanderen / A. Fauconnier, P. Roose. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Bestuur Monumenten en Landschappen, 1991.
  • Contract met Jan Dekens voor de vernieuwing van het orgel van de Sint-Germanuskerk te Tienen (1671) / Frans Doperé. - In: Orgelkunst, jrg. 16, nr. 1, maart 1993.
  • Het orgel van de Sint-Germanuskerk in Tienen : De restauratie van het orgel / Antoon Fauconnier. - In: Orgelkunst, jrg. 16, nr. 1, maart 1993.
  • Het orgel van de Sint-Germanuskerk in Tienen : De historische omkadering Patrick Roose. - In: Orgelkunst, jrg. 16, nr. 1, maart 1993.
  • Het orgel van Charles Anneessens in de Tiense Sint-Germanuskerk / Bruno Bruyninckx. - In: Tokkata, nr. 7, december 2000.
  • Eerste fase in uitbreiding van het orgel van de Sint-Germanuskerk / Bruno Bruyninckx. - In: Tokkata, nr. 10, december 2001.
  • Het orgel van de St.-Germanuskerk in Tienen anno 2005 / Bruno Bruyninckx. - In: Orgelkunst, jrg. 29, nummer 1, maart-april-mei 2006.
  • Merkwaardige orgels in Vlaams-Brabant. - In: Orgelkunst, jrg. 37, nr. 3, september 2014.
Opnamen The organ of the St. Germanus church in Tienen / Kamiel D'Hooghe. - René Gailly CD 88 805. - 1990. - (Orgels van Vlaanderen).
Links https://www.tienseorgelkring.be/orgels/sint-germanus/

Foto: Giel Daems. Datering: 24 July 2010.
Foto: Giel Daems
Foto: Roel Sikkema. Datering: 11 June 2008.
Foto: Roel Sikkema
Foto: Giel Daems. Datering: 24 July 2010.
Foto: Giel Daems
Foto: Giel Daems. Datering: 24 July 2010.
Foto: Giel Daems