Spring naar content
Complete description of the selected organ
Source: Postcard.

Source: Postcard

Altenburg, Deutschland (Thüringen) - Schloßkirche
Municipal: Altenburg
Region:Meissen
Address: Schloß 2-4, 04600, Altenburg
Website: http://cms.residenzschloss-altenburg.de/

Description nr.: 2001547.

Built by: Heinrich Gottfried Trost (1739)

YearBuilderOpusActivity
1739 Heinrich Gottfried Trost  new organ
1882 Ladegast & Sohn91 rebuild
1976 Eule Orgelbau  reconstruction

Het orgel dat Trost in 1737-1739 voor de Schloßkirche bouwde, is door Johann Sebastian Bach gekeurd. De dispositie werd ontworpen door Stölzel, hoforganist te Gotha. Van dit orgel was Johann Ludwig Krebs organist van 1756 tot 1780. Het instrument werd in 1881-1882 door Ladegast omgebouwd tot een drieklaviers instrument met een Fernwerk. In 1917 zijn de frontpijpen gevorderd. Het instrument werd in de jaren 1974-1976 door Herman Eule in de oorspronkelijke staat teruggebracht.

Technical data
Number of stops per division
- Hauptwerk14
- Oberwerk14
- Pedal12 (8)
Total number of stops40 (36)
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
PitchKoortoon (1/2 toon boven 440 Hz)
TemperamentNeidhardt I

Specification
Hauptwerk (C-c'''): Groß-Quintadena 16' - 1976, Flauto Traverso 16' - 1739/1976, Principal 8' - 1739/1976, Bordun 8', Spitzflöte 8', Violdigamba 8', Rohrflöte 8' - 1739/1976, Octava 4', Klein-Gedackt 4', Quinta 3', Superoctava 2', Sesquialtera 2 fach (1 3/5'), Mixture 6-9 fach (2') - 1739/1976, Trompete 8' - 1976, Tremulant - 1976, Glockenspiel - 1976.
Oberwerk (C-c'''): Geigenprincipal 8' - 1739/1976, Lieblich Gedackt 8', Fugara 8', Quintadena 8', Hohlflöte 8', Gemshorn 4', Flauto Dolce 4' (2 fach) - 1739/1976, Nasat 3', Octava 2', Waldflöte 2', Superoctava 1', Cornet 5 fach (8') (from g°) - 1739/1976, Mixtur 4-5 fach (2') - 1739/1976, Vox Humana 8' - 1976, Tremulant.
Pedal (C-c'): Principalbaß 16' - 1976, Violonbaß 16', Subbaß 16', Quintadenbaß 16' - transmissie, Flauto Traversobaß 16' - transmissie, Octavbaß 8' - 1739/1976, Bordunbaß 8' - transmissie, Octavbaß 4', Mixture 6-7 fach (2') - transmissie, Posaunenbaß 32' - 1976, Posaunenbaß 16', Trompetenbaß 8'.
Couplers: Hauptwerk - Oberwerk (schuifkoppel), Pedal - Hauptwerk.

Compound stopComposition
Mixtur 6-9 fach (Hauptwerk) C: 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 1/2' - 1/2'. g': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 1/2'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. g'': 8' - 4' - 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1'.
Sesquialtera 2 fach (Hauptwerk) C: 1 3/5' - 1 1/3'. c°: 2 2/3' - 1 3/5'.
Mixtur 4-5 fach (Oberwerk) C; 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5'. c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3'.
Cornett 5 fach (Oberwerk) g°: 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Other specifications
Hess (1774) Alternburg (in Meissen): Het Orgel in de Slot-Kerk, met twee Hand-Clavieren en een Vry-Pedaal, heeft 40 stemmen, benevens een Klokke-spel.
Hoofdwerk, 15 stemmen: Fluittravers 16', Quintadeen 16', Principaal 8', Bourdon 8', Rhoerfluit 8', Spitsfluit 8', Violadigamba 8', Octaav 4', Gedact 4', Super Octaav 2', Blokfluit 2', Quint 3', Mixt. 9 st. uit 2', Sexquialtra 2 st., Trompet 8' en Een Klokkespel van 2 Octaaven.
Bovenwerk, 14 stemmen: Geig. Princip. 8', Vugara 8' (van Hout, met lange vierkante corpora), Liefl. Gedact 8', Holfluit 8', Quintadeena 8', Gemshoorn 4', Fl. Dous 2st. 4' (op één stok, het eene gedeelte daar van is van het fraaiste Pere-boom hout gemaakt), Octaav 2', Waldfluit 2', Super Octaav 1', Nazat 3', Cornet 5 st., Mixtuur 5 st. en Voxhumana 8'.
Pedaal, 11 stemmen: Principaal 16', Violon bas 16', Fluittrav. bas 16', Quintad. bas 16', Octaav 8', Bourdon 8', Sup. Octaav 4', Mixtuur 6 st., Bazuyn 32', Bazuyn 16' en Trompet 8'.
Stomme Reg.: Tremulant, Sweving tot de Voxhumana, Pedaal Coppel, Manuaal Coppel.
Dit Werk is vervaardigt door G.H. Trost Ao. 1739, het munt uit boven andere Orgelen, niet alleen wegens de uitgeleezenste bouwstoffen, welke op kosten des Hertogs zyn aangebragt, maar meest wegens deszelfs voortreffelyke Fluit-stemmen. Jammer dat in hetzelve een Trompet 16 vt. in het Hoofdwerk, en een Tongwerk 4 en 2 vt., en byzonder een Grondstem van 32 vt. in het Pedaal ontbreekt; want ik ben van oordeel, dat men geen Tongwerk in een Orgel mag plaatzen of er moet teffens een Grondstem van dezelfde diepte bygevoegt worden.
Vier, na deeze tyd beroemd gewordene Orgelmakers namelyk Frederici uit Gera; Casparini uit Koningsberg; Graichen en Ritter uit Bareut; hebben als Knegten aan dit werk gearbeid.
Different specifications De dispositie luidde in 1882, na de ombouw door Ladegast:
Hauptwerk (C-c'''): Principal 16', Bordun 16', Principal 8', Gambe 8', Spitzflöte 8', Rohrflöte 8', Bordun 8', Octave 4', Gedackt 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Terz 1 3/5', Cimbel 3 fach (2'), Mixtur 4 fach (2'), Trompete 8'.
Oberwerk (C-c'''): Flöte 16', Geigenprincipal 8', Fugara 8', Salicional 8', Flöte Major 8', Quintade 8', Octave 4', Flöte Minor 4', Nasat 3', Octave 2', Cornett 3 fach (vanaf g), Mixtur 3 fach (2'), Clarinette 8'.
Fernwerk (C-c''') (in zwelkast): Viola d'Amour 8', Flauto Traverso 8', Gedackt 8', Flauto Dolce 4'.
Pedal (C-d'): Violonbaß 32', Principal 16', Subbaß 16', Violon 16', Principalbaß 8', Posaune 16', Trompete 8'.
Manualcoppeln, Pedalcoppel, Crescendo-Decrescendo, Kombinationszug.
Literature
  • Geschichtliche Darstellung der Enstehung und Vervollkommnung der Orgel : nebst einigen speciellen Nachrichten über verschiedene berühmte Orgelwerke / Joseph Antony. - Münster : Verlag der Coppenrathschen Buch- und Kunsthandlung, 1832.
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
  • Orgels als herinneringen aan J.S. Bach / Harry Mayer. - In: Het Orgel, jrg. 57 nr. 9, november 1961.
  • Geschichte und Rekonstruktion der Trost-Orgel in der Konzerthalle Schloßkirche Altenburg / Autorenkollektiv. - Altenburg : Schloß- und Spielkartenmuseum, 1978. - (Beiträge zur Altenburger Heimatkunde ; Heft 10).
  • Historische Orgeln in Sachsen : Ein Orgelinventar / Ulrich Dähnert. - 2. Auflage. - Leipzig : VEB Deutscher Verlag für Musik, 1983.
  • Franz Liszt un die Trost-Orgel zu Altenburg / F. Friedrich. - In: Ars Organi, 34. Jhg., Heft 3, September 1986.
  • Geschichte und Rekonstruktion der Trost-Orgel in der Konzerthalle Schloßkirche Altenburg / Autorenkollektiv. - 2. veränderte Auflage. - Altenburg : Schloß- und Spielkartenmuseum, 1987. - (Beiträge zur Altenburger Heimatkunde ; Heft 10).
  • 250 jaar Müller-orgel in Haarlem (1988) - 250 jaar Trost-orgel in Altenburg (1989) : Enkele opmerkingen bij de jubilea van twee belangrijke Europese orgels / Felix Friedrich ; Paul Peeters (vert.). - In: Het Orgel, jrg. 85 nr. 1, januari 1989.
  • Altenburg Schlosskirche. - Calender Organa Europæ - 1994 - Saint-Dié.
  • Orgeln in Ost- und Südthüringen / Hartmut Haupt. - [Erfurt] : Thüringische Landesamt für Denkmalpflege, 1995. - (Arbeitshefte des Thüringischen Landesamtes für Denkmalpflege ; 1).
  • Die Trost-Orgel in der Schloßkirche Altenburg / Felix Friedrich [red.]. - 3. veränderte Auflage. - Altenburg : Stadtveraltung Altenburg, Schloßverwaltung, 1998. - (Altenburgica ; Heft 6).
  • Orgelführer Deutschland / Karl-Heinz Göttert, Eckhard Isenberg. - Kassel [et al...] : Bärenreiter, 1998.
  • Die Orgeln von Tobias Heinrich Gottfried Trost : Ein Orgelführer / Felix Friedrich. - Altenburg : Kamprad Verlag, 2001.
  • Im Wandel der Zeit : Die Ladegasts und ihre Orgel / Alexander Koschel. - Weißenfels : Orgelfachverlag Fagott, 2004.
  • Orgeln in Thüringen - ein Reiseführer / Felix Friedrich, Eberhard Kneipel. - 2. verbesserte Ausgabe. - Altenburg : Verlag Klaus-Jürgen Kamprad, 2010. - (242. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Friedrich Ladegasts Verhältnis zum Orgelbau des 18. Jahrhunerts, dargestellt am Beispiel der Orgeln von Friderici und Trost / Felix Friedrich. - In: Ars Organi, 60. Jhg., Heft 3, September 2012.
  • Richard Kreutzbach (1839-1903) : Leben und Werk / Klaus Walter, Gert Rothe, Wolfram Hackel, Jiři Kocourek. - In: Acta Organologica ; Band 34. - Kassel : Merseburger, 2015. - (270. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
Recordings
  • Johann Sebastian Bach : Auf meinen lieben Gott / Cristina Garcia Banegas. - DMP-Records DVH 140332 (CD). - 2021.
  • Die Orgeln von Tobias Heinrich Gottfried Trost / Felix Friedrich. - Klaus-Jürgen Kamprad VKJK 0813 (CD). - 2009. - Opgenomen in Großengottern, Waltershausen, Altenburg en Eisenberg.
  • Johann Ludwig Krebs - Komplette Orgelwerke (Complete organ works) : Volume 8 / Felix Friedrich m.m.v. Robert Vanryne, trompet. - Querstand VKJK 0107 (CD). - 2001.
  • Johann Ludwig Krebs - Komplette Orgelwerke (Complete organ works) : Volume 7 / Felix Friedrich m.m.v. het Kammerchor Michaelstein o.l.v. Sebastian Göring, Annette Wiedemann, alt, Thomas Ratzak, bas en Christine Schornsheim, cembalo. - Querstand VKJK 0106 (CD). - 2001.
  • Johann Ludwig Krebs - Komplette Orgelwerke (Complete organ works) : Volume 3 / Felix Friedrich m.m.v. Norbert Kaschel, barok-hobo. - Querstand VKJK 9903 (CD). - 2000.
  • Johann Ludwig Krebs - Komplette Orgelwerke (Complete organ works) : Volume 1 / Felix Friedrich. - Querstand VKJK 9712 (CD). - 2000.
  • Ein Fest der Sinne : Orgel-Impressionen aus Altenburg / Felix Friedrich. - Querstand VKJK 9607 (CD). - 1997.
  • Orgelmusik von Günther Witschurke / Felix Freidrich, orgel m.m.v. diverse instrumentalisten en Angelika Wiedemann, alt. - Kilényi CDK 9301 (CD). - 1993.
  • Orgeln in Thüringen 2 : Trost-Orgel in Altenburg / Felix Friedrich. - Querstand (CD).
  • Johann Ludwig Krebs : Organ works / Irmtraud Krüger. - MDG L 3384 (CD).
  • Johann Sebastian Bach Orgelwerke - Organ Works - Oeuvres pour Orgue / Felix Friedrich. - Capriccio 10 036 (CD). - 1985. - (Edition Bach Leipzig).
  • Bach Orgelwerke - Leipzig Edition / Matthias Eisenberg. - Capriccio 10 038 (CD). - 1984.
Links https://www.residenzschloss-altenburg.de/thueringische-orgelakademie.html
YouTube Die Königin der Instrumente - Die Trost-Orgel in der Schlosskirche des Residenzschlosses Altenburg (2018)


Photo: Bernd Fischer. Date: 9 juni 2007.
Photo: Bernd Fischer
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Bernd Fischer. Date: 9 juni 2007.
Photo: Bernd Fischer
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 12 May 2017.
Photo: Tjalling Roosjen
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 17 augustus 2010.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 17 augustus 2010.
Photo: Evert-Jan van der Leij