• Home
• Orgels
• Informatie
• Links
• Contact

Volledige beschrijving geselecteerd orgel


Foto: Tjalling Roosjen

Lübeck, Deutschland (Schleswig-Holstein) - Sankt Jakobikirche, Kleine Orgel
Gemeente: Lübeck
Adres: Jakobikirchhof 3, 23552, Lübeck
Website: http://www.st-jakobi-luebeck.de/

Beschrijving nr.: 2000870.

Gebouwd door: Friedrich Stellwagen (1637)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit ca. 1500 van Builder unknown

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1637	Friedrich Stellwagen		nieuwbouw
1946	Karl Kemper		restauratie
1978	Gebrüder Hillebrand GmbH Orgelbau KG		reconstructie

In 1636/1637 bouwde Friedrich Stellwagen een nieuw orgel voor de Jakobikirche in Lübeck. Een deel van het pijpwerk van het voorgaande gotische orgel van rond 1500 gebruikte hij opnieuw, voornamelijk voor het Hauptwerk. Karl Kemper renoveerde het orgel in 1946. In 1977/1978 reconstrueerde de firma Gebr. Hillebrand het orgel, en voegde een vrij pedaal toe. Het orgel werd gestemd in een Werckmeister III-temperatuur. In 2006 is dit gewijzigd in een gemoficeerde middentoon.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hauptwerk	8
- Rückpositiv	8
- Brustwerk	6
- Pedal	11 (9)
Totaal aantal stemmen	33 (31)
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen
Toonhoogte	a' = 440 Hz
Temperatuur	Meantone (modified)
Winddruk	75 mm

Dispositie
Hauptwerk (CDEFGA-c'''): Prinzipal 16' - 1500, Oktave 8' - 1500, Spillpfeife 8', Oktave 4' - 1500, Nasat 2 2/3' - 1500, Rauschpfeife 2 fach - 1978, Mixtur 4 fach - 1500/1978, Trompete 8' - 1978.
Rückpositiv (CDEFGA-c'''): Gedackt 8', Quintadena 8', Prinzipal 4', Hohlflöte 4', Sesquialtera 2 fach - 1637/1978, Scharff 3-4 fach, Trechterregal 8', Krummhorn 8', Tremulant.
Brustwerk (CDEFGA-c'''): Gedackt 8', Quintadena 4', Waldflöte 2', Zimbel 2 fach, Regal 8', Schalmei 4'.
Pedal (C-d'): Subbaß 16' - 1978, Prinzipal 8' - 1978, Spillpfeife 8' - transmissie, Oktave 4' - 1978, Gedackt 4' - 1500/1978, Flöte 2' - 1978, Rauschpfeife 4 fach - 1978, Posaune 16' - 1978, Trompete 8' - transmissie, Trompete 4' - 1978, Regal 2' - 1978.
Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Brustwerk, Pedal - Hauptwerk.
Speelhulpen: Tremulant Hauptwerk/Brustwerk, Tremulant Pedal.

Literatuur	Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 55 nr. 5, mei 1959. Lübecks orgelpracht (II) / A. Risselade. - In: Het Orgel, jrg. 56 nr. 11, november 1960. De internationale Orgeltagung te Hamburg (2) / A. Hamer. - In: Het Orgelblad, jrg. 9 nr. 3, maart 1966. St. Jakobi Lübeck : Vorführung der historischen Orgeln. - Stencil, ca. 1970. Hugo Distler : II. Lubeck / Harry Mayer. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 3, maart 1973. Musik und Kirche 2/1979. Die wunderbare Welt der Orgeln : Lübeck als Orgelstadt / Dietrich Wölfel. - Lübeck : Verlag Schmidt-Römhild, 1980. De historische orgels in de St. Jakobi te Lübeck / Peter van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 78 nr. 11, november 1982. Die historischen Orgeln in St. Jakobi zu Lübeck / Armin Schoof. - Lübeck : [St. Jakobi-Gemeinde], [s.a.]. - Folder, verkrijgbaar in de kerk. Denkmalorgeln zwischen Nord- und Ostsee / Günter Seggermann, Wolfgang Weidenbach. - Kassel : Merseburger Verlag, 1992. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 127). Berühmte Orgeln : Meisterwerke europäischer Orgelbauer / Ursula und Ulrich Rüge. - Hamburg : Nikol Verlagsgesellschaft mbH, 1994. Orgelführer Deutschland / Karl-Heinz Göttert, Eckhard Isenberg. - Kassel [et al...] : Bärenreiter, 1998. Forum Kirchenmusik 1/1999. Hugo Distler en het orgel / Cornelis van Zwol. - In: De Orgelvriend, jrg. 49 nr. 12, december 2007. Die Geschichte einer historischen Orgel in Lübeck / Dietrich Wölfel. - Lübeck : Verlag Schmidt-Römhild, 2010.
Opnamen	Bach : Organ Landscapes / Jörg Halubek. - Berlin-Classics (2CD). - 2022. - Recorded in Lübeck, Goslar and Norden. Johann Sebastian Bach : Complete Organ Works 8 North German Influences / Pieter van Dijk. - DMP-Records DVH 140417 (2CD). - 2022. - Recorded in Hamburg and Lübeck. Anthonie Van Noordt : Complete Organ Music / Manuel Tomadin. - Brilliant Classics 95895 (CD). - 2021. Voices of the Hanse : Volume 1 / Jonathan William Moyer. - Gothic Loft Recordings LRCD-1165 (CD). - 2020. Matthias Weckmann : Complete Organ Works / Léon Berben. - Aeoulus AE11261 (2CD). - 2020. - Recorded in Lübeck and Tangermünde. Hugo Distler (1908-1942) : Heinz Werner Zimmermann (1930) : Wohl und des feinen Herren, Sacred Choir and Organ Music / Arvid Gast (organ) with Christina Roterberg, soprano and the Norddeutscher Kammerchor cond. by Maria Jürgensen. - Dabringhaus & Grimm MDG 902 2156-6 (CD). - 2020. Sietze de Vries bespeelt de orgels van de St. Jacobi te Lübeck / Sietze de Vries m.m.v. Pieter Jan Belder, blokfluit. - JSBrecords (JSBR 0101111) (CD). - 2011. Dietrich Buxtehude: The Complete Organ Works Volume 6 / Bine Bryndorf. - DaCapo 6.220530 (CD). - 2007. Hugo Distler : Das Orgelwerk (I) / Armin Schoof. - Thorofon CTH 2293 (CD). - 1995. Orgels in Hanzesteden : Orgelkunst in Europa langs wegen van een oud koopmansverbond / Diverse organisten. - NCRV-uitgave (box met 4 CD's). - 1992. Dietrich Buxtehude : Armin Schoof an den beiden Orgeln in St. Jakobi zu Lübeck / Armin Schoof. - Motette CD-10831 (CD). - 1989. Buxtehude - Sämtliche Orgelwerke, vol. 1 / Harald Vogel. - Dabringhaus und Grimm MD+G L 3268 (CD). - Opgenomen in Lübeck en Norden. Virtuoze orgelmuziek / Ewald Kooiman. - Coronata DDD LC 8825 / COR 1206 (LP/CD). - 1987.
Links	https://www.kirche-ll.de/themen/o/orgeln-in-luebeck/innenstadtkirchen/st-jakobi.html

Overige bronnen

• Tjalling Roosjen
  

YouTube Léon Berben plays Matthias Weckmann at the Stellwagen organ in Lübeck (2020)

---

Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Evert-Jan van der Leij	Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen	Foto: Tjalling Roosjen	Bron: Handbuch der Orgelkunde	Foto: Tjalling Roosjen