Spring naar content
Description complète d'orgue sélectionné
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.

Photo: Piet Bron sr.

Merseburg, Deutschland (Thüringen) - Domkirche Sankt Laurentius und Joannes der Täufer
Commune: Merseburg
Adresse: Domplatz, 06217, Merseburg
Site Web: http://www.vereinigtedomstifter.de/

Description no.: 2000682.

Bâti par: Ladegast & Sohn (1855)
L'orgue comprend le parent le matériel: de 1713 de Zacharias Thayssner

AnnéeFacteurOpusActivité
1666 Builder unknown  orgue neuf
1674 Christoph Junge  expansion
1713 Zacharias Thayssner  orgue neuf
1717 Johann Friedrich Wender  restauration
1855 Ladegast & Sohn  orgue neuf dans buffet vieille
1962 Orgelbau Kuhn AG  restauration
2004 Eule Orgelbau  restauration
2004 Christian Scheffler  restauration
2004 Kristian Wegscheider  restauration

  • Het grote Ladegast-orgel in de Dom te Merseburg is gebouwd in de jaren 1853-1855. Het orgel dateerde oorspronkelijk uit 1666, en het werd gebouwd in opdracht van hertog Christian I. Op 22 april 1666 werd het in gebruik genomen. Het is niet bekend wie het gebouwd heeft. Op advies van Johann Friedrich Alberti, organist van de kerk, liet de hertog het na enkele jaren alweer verbouwen en uitbreiden. In 1674 voerde Christoph Junge deze werkzaamheden uit. Het orgel werd in de jaren 1693-1697 omgebouwd en uitgebreid tot een vierklaviers werk door een Zacharias Thayssner. Thayssner vergrootte ook de kas aanzienlijk. In deze vorm is de orgelkas bewaard gebleven. Johann Wender herstelde in de jaren 1714-1717 de schade, o.a. door het geheel vervangen van de windladen en de balgen, en breidde het uit met een rugpositief en een borstwerk. Op 17 oktober 1717 is het orgel in gebruik genomen. Het orgel bleef gedurende de volgende eeuw geregeld problemen vertonen.
  • In de jaren 1843-1847 werden verschillende plannen voor verbouwing en modernisering gemaakt. Op advies van David Hermann Engel bouwde Friedrich Ladegast het instrument in de jaren 1853-1855 geheel om. Het werd hierbij ook vergroot van 66 naar 81 stemmen. Op 26 september 1855 is het orgel in gebruik genomen. Alexander Winterberger, een leerling van Franz Liszt, bespeelde het bij deze gelegenheid. Het orgel van Ladegast is voor Liszt een grote inspiratiebron geweest. Al zijn grote orgelcomposities zijn voor dit orgel gedacht. Een bijzonderheid van het orgel is dat het rugpositief ook een eigen klaviatuur heeft.
  • In 1972 restaureerde de firma Kuhn het orgel. Enkele registers werden door hen geplaatst op de nog open plaatsen op de windlade. Bij een latere restauratie zijn de registers van Kuhn weer vervangen door meer in de geest van Ladegast gekozen materiaal. In 2000 startte een zeer grondige restauratie, waarbij het orgel weer geheel in de oorspronkelijke staat is teruggebracht. Het werk werd uitgevoerd door de firma's Eule, Scheffler en Wegscheider. Het orgel is op 11 september 2004 weer in gebruik genomen tijdens de Merseburger Orgeltage.

Données techniques
Nombre de registres par manuel
- Hauptwerk20
- Rückpositiv11
- Oberwerk15
- Brustwerk14
- Pedal20
Nombre de jeux total80
Transmission des clésMechanical
Transmission des jeuxMechanical
Sommier(s)Slider chests

Composition
Hauptwerk (C-g'''): Bordun 32' (from c°), Principal 16', Bordun 16', Principal 8', Hohlflöte 8' (from c°) - 2004, Doppeltgedeckt 8', Gambe 8' - 2004, Gemshorn 8' - C-H 2004, Quinte 5 1/3', Octave 4', Gedeckt 4', Gemshorn 4', Doublette 4'+2' - 2004, Quinte 2 2/3', Octave 2', Mixtur 4 fach (2'), Scharf 4 fach (1 3/5') - 2004, Cornett 3-4 fach (2 2/3'), Fagott 16' - deels 2004, Trompete 8'.
Rückpositiv (C-g'''): Bordun 16', Principal 8', Flauto Traverso 8' - 2004, Geigenprincipal 8' - 2004, Quintatön 8', Octave 4', Gedeckt 4', Octave 2', Mixtur 4 fach (2'), Cornett 2-4 fach, Oboe 8' - 2004.
Oberwerk (C-g'''): Quintatön 16', Principal 8', Rohrflöte 8', Flauto Amabile 8' - 2004, Gambe 8', Gedeckt 8', Octave 4', Spitzflöte 4', Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3' - 2004, Waldflöte 2', Terz 1 3/5' - 2004, Sifflöte 1', Mixtur 4 fach (2') - deels 2004, Schallmey 8' - 2004, Stahlspiel - 2004, Tremulant.
Brustwerk (C-g'''): Lieblichgedeckt 16', Fugara 8' - 2004, Flauto Dolce 8' - 2004, Salicional 8' - 2004, Unda Maris 8' (2 fach), Lieblichgedeckt 8', Octave 4', Zartflöte 4', Salicional 4' - 2004, Nasat 2 2/3', Octave 2' - 2004, Cymbel 3 fach (2') - 2004, Progressiv-Harmonika 2-4 fach, Aeoline 16' - 2004.
Pedal (C-d'): Untersatz 32', Principal 16', Salicetbass 16', Subbass 16', Violonbass 16' - 2004, Grossnasat 10 2/3', Principal 8', Bassflöte 8', Violoncello 8' - 2004, Terz 6 2/5', Rohrquinte 5 1/3', Octave 4', Scharfflöte 4' - 2004, Flöte 4', Mixtur 4 fach, Cornett 4 fach (2 2/3'), Posaune 32', Posaune 16', Dulcian 16' - 2004, Trompete 8'.
Accouplements: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Oberwerk, Hauptwerk - Brustwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Rückpositiv, Pedal - Oberwerk.
Jouer conseils: Bass-Coppel, Ventielen.

Autres données des dispositions
Autres dispositions Het orgel had in 1717 als dispositie:
Hauptwerk: Grossprinzipal 16', Rohrflöte 16', Quintadena 16', Prinzipal 8', Spillflöte 8', Grobgedackt 8', Gemshorn 8', Quintadena 8', Oktave 4', Flauto Dolce 4', Kleingedackt 4', Quinte 3', Superoktave 2', Spitzflöte 2', Terz 1 3/5', Mixtur 4 fach, Bombarde 16', Trompete 8'.
Oberwerk: Quintadena 16', Bordun 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Salizional 8', Viola di Gamba 8', Oktave 4', Lieblich Gedackt 4', Gemshorn 4', Nasat 3', Superoktave 2', Sesquialtera 2 fach, Zimbel-Mixtur, Cornetti 5 fach, Vox Humana 8', Klarine 4'.
Rückpositiv: Prinzipal 8', Quintadena 8', Flauto Dolce 8', Kleinprinzipal 4', Rohrflöte 4', Oktave 2', Spitzflöte 2', Quinte 1 1/3', Oktave 1', Mixtur 4 fach, Fagott 16', Chalumeau 8'.
Pedal: Bordun 32', Prinzipal 16', Subbass 16', Violone 16', Oktave 8', Gemshorn 8', Nachthorn 4', Bauernpfeife 2', Posaune 16', Trompete 8', Klarine 4', Kornett 2'.
Overige registers: 4 Tremulanten, 3 Manualkoppeln, Tamburo 16', Zimbelstern, Calcant.
Références
  • Beitrag zur Geschichte des Orgelbauwesens : Eine Denkschrift zur Einweihung der durch Herrn Friedrich Ladegast erbauten großen Dom-Orgel zu Merseburg nebst Disposition derselben / D.H. Engel. - Erfurt : Verlag von G.W. Körner, 1855.
  • Orgelbau-Nachrichten : Die Orgel im Merseburger Dom. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 7. Band No. 8, 11. Dezember 1886.
  • Festschrift zum 100jährigen Jubiläum der Ladegast-Orgel im Dom zu Merseburg / Hans-Günther Wauer. - Merseburg, 1955.
  • Registratiekunst in Duitse Bronnen : 1563 - ca. 1800 - V / Peter van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 75 nr. 4, april 1979.
  • Het orgel van de Dom te Merseburg en de orgelwerken van Franz Liszt : Deel 1 / Hermann J. Busch. - In: Het Orgel, jrg. 84 nr. 12, december 1988.
  • Het orgel van de Dom te Merseburg en de orgelwerken van Franz Liszt : Deel 2 (slot) / Hermann J. Busch. - In: Het Orgel, jrg. 85 nr. 2, januari 1989.
  • Ars Organi 3/1991.
  • Berühmte Orgeln : Meisterwerke europäischer Orgelbauer / Ursula und Ulrich Rüge. - Hamburg : Nikol Verlagsgesellschaft mbH, 1994.
  • Orgelführer Deutschland / Karl-Heinz Göttert, Eckhard Isenberg. - Kassel [et al...] : Bärenreiter, 1998.
  • Orgel International 3/2001.
  • Im Wandel der Zeit : Die Ladegasts und ihre Orgel / Alexander Koschel. - Weißenfels : Orgelfachverlag Fagott, 2004.
  • Krönung einer Königin : Programm 34 der Merseburger Orgeltage / Michael Schönheit, Maren Lehmann. - Merseburg : Merseburger Orgeltage, 2004.
  • Het lievelingsorgel van Franz Liszt in oude luister hersteld / Wim Eradus. - In: De Orgelvriend, jrg. 47 nr. 1, januari 2005.
  • Der mitteldeutsche Orgelbauer Christoph Junge / Richard Kirchner. - In: Acta Organologica, Band 29. - Kassel : Merseburger Verlag, 2007. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 220).
  • A redőnyszerkezet története a német orgonakultúrában a XIX. század végéig / Méhes Balázs. - Budapest : Liszt Ferenc Zeneművészeti Egytem, 2010.
  • Orgeln in Sachsen-Anhalt : Ein Reiseführer / Felix Friedrich, Vitus Froesch. - Altenburg : Verslag Klaus-Jürgen Kamprad, 2014. - (268. Veröffentlichtung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
Enregistrements
  • Schumann / Thomas Trotter. - Regent REGCD 347 (CD). - 2011.
  • Ladegast Orgel : Uraufführungen im Dom zu Merseburg / Michael Schönheit. - Detmold, Dabringhaus & Grimm MDG 606 1427-2 (CD). - 2007.
  • Franz Liszt : Orgelwerke 1 / Martin Haselböck. - Membran Internatonal 60144-210 (SACD). - 2005.
  • Franz Liszt : Organ works vol. 1 : B-A-C-H / Michael Schönheit. - MDG 906 1334-6 (CD). - 2005.
  • Franz Liszt : Organ works vol. 2 / Michael Schönheit. - MDG 906 1352-6 (CD). - 2005.
  • Franz Liszt (1811 - 1886) : Orgelwerke - Organ Works / Hans-Günther Wauer. - Berlin Classics Eterna 0031632BC (CD). - 1996 (recorded 1971).
  • Franz Liszt : Die grossen Orgelwerke am Originalinstrument / Stefan Johannes Bleicher. - EBS 6017 (CD). - 1990.
  • East German Revolution : Historic organs of the German Democratic Republic - Historische Orgeln in der DDR / Diverse organisten. - Pilz 44 2081-2 (CD). - 1990.
Lièns http://www.merseburger-orgeltage.de/

Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Evert-Jan van der Leij. Datation: 24 August 2011.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Datation: 19 May 2012.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Piet Bron sr. Datation: 19 May 2012.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 19 May 2012.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 19 May 2012.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 19 May 2012.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Evert-Jan van der Leij. Datation: 19 May 2012.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Datation: 19 May 2012.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Source: Postcard.
Source: Postcard
Source: Postcard.
Source: Postcard
Source: Postcard.
Source: Postcard
Achterzijde orgel in de toren. Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Evert-Jan van der Leij. Datation: 24 August 2011.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.
Photo: Piet Bron sr. Datation: 3 June 2010.
Photo: Piet Bron sr.