Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.

Foto: Tjalling Roosjen

Pellworm, Deutschland (Schleswig-Holstein) - Sankt Salvatorkirche (Alte Kirche)
Gemeente: Pellworm
Streek:Nordfriesland
Adres: Alte Kirche 8, 25849, Pellworm
Website: http://www.alte-kirche.de/

Beschrijving nr.: 2000407.

Gebouwd door: Arp Schnitger (1711)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1711 Arp Schnitger  nieuwbouw
1781 Boye Lorentzen  diverse werkzaamheden
1865 Friedrich Christian Theodor Schulze  restauratie
1892 Emil Hansen  ombouw
1954 Ernst Brandt  reconstructie
1990 Hermann Hillebrand  restauratie

Het Schnitger-orgel van Pellworm werd gebouwd in 1711. Het is in de loop van de tijd ingrijpend gewijzigd. Het had oorspronkelijk 24 registers. Tot het eind van de negentiende eeuw veranderde er weinig, maar in de jaren 1891/1892 moderniseerde Emil Hansen het instrument op een dusdanige wijze, dat het nadien nauwelijks meer te gebruiken was. De frontpijpen werden vervangen, al het binnenpijpwerk werd twee plaatsen verschoven en ingekort en tenslotte verving hij bijna de helft van de registers. In 1954 is het instrument gerestaureerd en gereconstrueerd door Ernst Brandt te Quickborn. Er volgde in de jaren 1987-1989 nog een grote restauratie door de firma Gebr. Hillebrand. Op 6 mei 1990 is het orgel weer in gebruik genomen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk10
- Brustwerk6
- Pedal8
Totaal aantal stemmen24
ManuaalomvangCDEFGA-c'''
PedaalomvangCDE-d'
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogte1/2 toon boven normaal
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hauptwerk (CDEFGA-c'''): Principal 8', Gedact 8' - Schnitger, Octav 4' - Schnitger, Spitzfloit 4' - Schnitger, Nassat 3', Superoctav 2' - Schnitger, Gembshorn 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtura 4-6 fach, Trommet 8'.
Brustwerk (CDEFGA-c'''): Gedact 8' - Schnitger, Waldfloit 4' - Schnitger, Octav 2', Sexquialter 2 fach, Scharff 4 fach, Dulcian 8', Tremulant.
Pedal: Quintatön 16', Principal 8' - Schnitger, Octav 4', Nachthorn 2', Mixtura 6 fach, Posaune 16' - Schnitger, Trommet 8', Cornet 2'.
Koppelingen: Hauptwerk - Brustwerk - schuifkoppel, Pedal - Hauptwerk.
Speelhulpen: Zimbelstern, Sperr-Ventil Hauptwerk, Sperr-Ventil Brustwerk, Sperr-Ventil Pedal, Calcant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie luidde:
Hauptwerk: Prinzipal 8', Gedackt 8', Octav 4', Spitzflöte 4', Nasat 3', Superoctave 2', Gemshorn 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 4-6 fach, Trompete 8'.
Brustwerk: Gedackt 8', Waltflöte 4', Octav 2', Sesquialtera 2 fach, Scharff 4 fach, Dulcian 8'.
Pedal: Quintadena 16', Prinzipal 8', Octav 4', Nachthorn 2', Mixtur 6 fach, Posaune 16', Trompete 8', Cornet 2'.
Manualkoppel, Zimbelstern.
Literatuur
  • Neuzeitlicher Orgelbau / Paul Smets. - Mainz : Rheingold-Verlag, 1949.
  • Musik und Kirche 1/1955.
  • Bijdragen tot de geschiedenis van het orgelmaken (VII) : Bijeengebracht door S. Meijer, organist te Groningen / C.H. Edskes. - In: Het Orgel, jrg. 55 nr. 3, maart 1959.
  • Arp Schnitger und seine Schule : Ein Beitrag zur Geschichte des Orgelbaues im Nord- und Ostseeküstengebiet / Gustav Fock. - Kassel [etc.] : Bärenreiter, 1974.
  • Die Arp-Schnitger-Orgel in der Alten Kirche zu Pellworm 1711-1990 : Eine Festschrift zur Orgelweihe am 6. Mai 1990 / Manfred Adam [ed.]. - Pellworm : Kirchenvorstand der Ev.-Luth. Kirchengemeinde, 1990.
  • Denkmalorgeln zwischen Nord- und Ostsee / Günter Seggermann, Wolfgang Weidenbach. - Kassel : Merseburger Verlag, 1992. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 127).
  • Berühmte Orgeln : Meisterwerke europäischer Orgelbauer / Ursula und Ulrich Rüge. - Hamburg : Nikol Verlagsgesellschaft mbH, 1994.
  • Arp Schnitger excursie 2002 : 26 t/m 28 september. - Uithuizermeeden : Stichting Groningen Orgelland, 2002.
  • Arp Schnitger en zijn werk : Fotoboek met de bewaard gebleven orgels en orgelfronten van Arp Schnitger / Cornelius H. Edskes, Harald Vogel [red.]. - Bremen : Verlag H.M. Hauschild, 2009.
  • 300 Jahre Arp-Schnitger-Orgel alte Kirche St. Salvator Pellworm. - Pellworm : Ev. Luth. Kirchengemeinde, 2011.
  • Arp Schnitger und sein Werk : Bildband mit den erhaltenen Orgeln und Prospekten Arp Schnitgers / Cornelius H. Edskes, Harald Vogel [red.]. - 2. revidierte Auflage. - Bremen : Verlag H.M. Hauschild, 2013. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 241).
Opnamen Die Arp-Schnitger-Orgel der St.Salvatorkirche zu Pellworm / Dieter Weiss. - Psallite (LP). - Das Orgelportrait.
Links https://www.arpschnitger.nl/spellworm.html
https://de.m.wikipedia.org/wiki/Orgel_der_Alten_Kirche_%28Pellworm%29
http://www.alte-kirche.de/arp-schnitger-orgel/

Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 23 September 2011.
Foto: Tjalling Roosjen