Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 7 June 2008.

Foto: Tjalling Roosjen

Mühlhausen in Thüringen, Deutschland (Thüringen) - Sankt Marien-Kirche
Gemeente: Mühlhausen/Thüringen
Adres: Bei der Marienkirche, 99974, Mühlhausen/Thüringen
Website: https://www.mhl-museen.de/

Beschrijving nr.: 2000285.

Gebouwd door: Wilhelm Sauer Orgelbau (1891) - opus 544

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1891 Wilhelm Sauer Orgelbau544 nieuwbouw
1976 Friedrich Löbling  ombouw
1984 Norbert Sperschneider  diverse werkzaamheden
2006 Christian Scheffler  restauratie
2023 Alexander Schuke  restauratie

  • In 1890-1891 bouwde de firma Wilhelm Sauer een groot orgel voor de Marienkirche in Mühlhausen in Thüringen. Op 22 mei 1891 werd het in gebruik genomen met een concert door Carl Wisniewski, organist te Heiligenstadt. Bij oplevering had het orgel 61 stemmen.
  • In 1976 voerde Friedrich Löbling een restauratie uit, waarbij de dispositie is gewijzigd, met het doel het orgel een meer eigentijds karakter te geven. Verschillende registers zijn vervangen, enkele zijn verwijderd. Plannen voor afbraak en vervanging van het instrument zijn gelukkig niet doorgegaan. In 1984 voerde Norbert Sperschneider werkzaamheden uit. Hierbij zijn enkele registers van Sauer herplaatst.
  • Vanaf 1993 is het orgel gerestaureerd door Christian Scheffler. Op 4 november 2006 werd het weer in gebruik genomen met een concert door Michael Schönheit, organist van het Gewandhaus te Leipzig.
  • In 2021-2023 is het orgel gerestaureerd door Alexander Schuke Orgelbau.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk17
- Positiv13
- Schwellwerk10
- Pedal14
Totaal aantal stemmen54
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Kegelladen

Dispositie
Hauptwerk (C-f'''): Prinzipal 16', Bourdon 16', Prinzipal 8', Gambe 8', Gemshorn 8', Hohlflöte 8', Groß-Gedackt 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Gemshorn 4', Groß-Terz 3 1/5', Quinte 2 2/3', Prinzipal 2', Cornett 2-4 fach, Mixtur 3 fach, Mixtur 4 fach, Trompete 8'.
Positiv (in zwelkast) (C-f'''): Salizional 16', Prinzipal 8', Holzflöte 8', Salizional 8', Rohrflöte 8', Quintade 8', Prinzipal 4', Metallgedackt 4', Oktave 2', Quinte 1 1/3', Cornett 3 fach, Scharff 4 fach, Clarinette 8'.
Schwellwerk (in zwelkast) (C-f'''): Viola da Gamba 16', Prinzipal 8', Konzertflöte 8', Aeoline 8', Voix Celeste 8', Quintatön 4', Prinzipal 2', Flautino 2', Gedacktquinte 1 1/3', Oboe 8'.
Pedal (C-f'): Majorbaß 32', Contrabaß 16', Violon 16', Subbaß 16', Zartbaß 16', Quintbaß 10 2/3', Prinzipal 8', Cello 8', Baßflöte 8', Nasard 5 1/3', Choralbaß 4', Posaune 16', Trompete 8', Clarine 4'.
Koppelingen: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Positiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv.
Speelhulpen: 3 Feste Kombinationen (p - mf - f), General-Tutti, Rohrwerke Ab, Register-Crescendo (Walze).

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Het Zeitschrift für Instrumentenbau vermeldt als oorspronkelijke dispositie:
Hauptwerk: Principal 16', Bordun 16', Principal 8', Gambe 8', Gemshorn 8', Flûte Harmonique 8', Gedackt 8', Nasard 5 1/3', Octave 4', Rohrflöte 4', Gemshorn 4', Terz 3 1/5', Rauschquinte 2 2/3'+2', Cornet 2-4 fach, Mixtur 3 fach, Scharff 5 fach, Trompete 16', Trompete 8'.
Mittelwerk: Salicet 16', Flauto Major 16', Principal 8', Harmonica 8', Salicional 8', Rohrflóte 8', Quintaden 8', Octave 4', Flöte 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Cornet 3 fach, Mixtur 4 fach, Clarinette 8'.
Fernwerk (Schwellwerk): Gambe 16', Gedackt 16', Principal 8', Concertflöte 8', Aeoline 8', Gedackt 8', Voix Céleste 8' (mit Aeoline verbunden), Flauto Traverso 4', Fugara 4', Gemshornquinte 2 2/3', Flautino 2', Oboe 8'.
Pedal: Majorbaß 32', Contrabaß 16', Violon 16', Subbaß 16', Gedakt 16', Quintbaß 10 2/3', Principal 8', Dulcian 8', Baßflöte 8', Cello 8', Quint 5 1/3', Octave 4', Posaunenbaß 32', Posaune 16', Fagott 16', Trompete 8', Clarine 4'.
Literatuur
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 11. Jahrg. No. 28, 1. Juli 1891.
  • Der Orgelbauer Wilhelm Sauer (1831-1916) : Leben und Werk / Hans-Joachim Falkenberg. - Lauffen : Orgelbau Fachverlag Rensch, 1990. - (124. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Orgeln in Nord- und Westthüringen / Hartmut Haupt. - [Erfurt] : Thüringische Landesamt für Denkmalpflege, 1998. - (Arbeitshefte des Thüringischen Landesamtes für Denkmalpflege ; 13).
YouTube Karg-Elert - Nun danket alle Gott opus 65 / Alexander Därr


Bron: Postcard.
Bron: Postcard