Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel de Visser. Datering: 9 August 2018.

Foto: Michiel de Visser

Achterberg, Nederland (Utrecht) - Oud-Gereformeerde Gemeente in Nederland
Gemeente: Rhenen
Adres: Boslandweg 150, 3911 VE, Achterberg

Beschrijving nr.: 1008444.

Gebouwd door: Gerrit van Leeuwen (1936)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1936 Gerrit van Leeuwen  nieuwbouw
2004 Michiel de Visser  overplaatsing
2004 Rinze Witteveen  diverse werkzaamheden
2016 Michiel de Visser  restauratie en uitbreiding

  • In 1675 werd in het Groot Auditorium van de Leidse Universiteit een orgel gebouwd, geschonken door de Schotse student Hamey. Het orgel werd veelvuldig gewijzigd, en in de negentiende eeuw gedemonteerd en alleen de frontdeuren bleven bewaard. In 1935 bouwde Gerrit van Leeuwen het weer op met een nieuw pneumatisch binnenwerk. Het front werd nauwkeurig gereconstrueerd, maar het binnenwerk pastte niet echt bij het instrument. Op 2 oktober 1935 werd het in gebruik genomen.
  • De conditie van het orgel werd na enkele tientallen jaren zo slecht, dat besloten is om een orgel te bouwen in de kas, dat past bij de ontstaansperiode. Flentrop Orgelbouw bouwde dit nieuwe werk onder advies van ir. H. Kooiker. Het oude binnenwerk van Van Leeuwen is in september 1997 te koop aangeboden. Het is in 1998 gekocht door een particulier in Nijkerk.
  • In 2003 werd het door hem verkocht aan de Oud-Gereformeerde Gemeente in Nederland te Achterberg. Het orgel is in Achterberg opgebouwd door Michiel de Visser, daarbij terzijde gestaan door de orgelmaker Witteveen. Er is een nieuwe orgelkas gemaakt. De oorspronkelijke Cornet III-IV sterk (in de literatuur doorgaans foutief als II-III sterk vermeld) is gewijzigd in een Mixtuur III-IV sterk. Tenslotte is een nieuwe tremulant geplaatst.
  • Het witgepleisterde kerkgebouw werd wel het 'klompenkerkje' genoemd. In 2016 is naast deze oude kerk een nieuwe kerk gebouwd. Het Van Leeuwen-orgel is door Michiel de Visser samen met zijn zoon Henk overgeplaatst en uitgebreid tot 22 registers. Het front is gewijzigd. Het nieuwe pijpwerk is door Pim Schipper en Kees Nijsse geïntoneerd. Op vrijdag 8 juni 2018 nam men het nieuwe orgel in gebruik. Het werd bij deze gelegenheid bespeeld door T. van Laar, Kees Nijsse en S. van Laar.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1935LeidenGroot Auditorium Leidse Universiteit (Academiegebouw)
2004AchterbergOud-Gereformeerde Gemeente in Nederland

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal I8
- Manuaal II9
- Pedaal5 (2)
Totaal aantal stemmen22 (19)
ToetstractuurPneumatisch
RegistertractuurPneumatisch
Windlade(n)Kegelladen
Toonhoogtea' = 435 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Manuaal I (C-g'''): Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Dwarsfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8', Tremulant.
Manuaal II (C-g'''): Viola da Gamba 8', Vox Celeste 8', Holpijp 8', Roerfluit 4'.
in zwelkast: Vioolprestant 4', Nasard 3', Gemshoorn 2', Ruispijp III-IV sterk, Clarinet 8' - doorslaande tongen, Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Octaafbas 8', Bourdon 8' - unit, Quintbas 6' - unit, Koraalbas 4' - unit.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal II - Manuaal I, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Suboctaafkoppel Manuaal II.
Speelhulpen: Combinatie Registers Af.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie luidde:
Manuaal I: Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4'.
Manuaal II: Viola da Gamba 8', Holfuit 8', Roerfluit 4', Mixtuur III-IV sterk, Cor Anglais 8'.
Pedaal: Subbas 16'.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal II - Manuaal I, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Suboctaafkoppel Manuaal II.
Literatuur Klacht en jubel : Programma bij het in gebruik nemen van het herbouwde en uitgebreide orgel van de Oud Gereformeerde Gemeente in Nederland te Achterberg : 8 juni 2018 : Soli Deo gloria.
Overige bronnen
  • Wouter R. Scheppink
  • Frans Sellies

Foto: Michiel de Visser. Datering: 9 August 2018.
Foto: Michiel de Visser
Foto: Michiel de Visser. Datering: 9 August 2018.
Foto: Michiel de Visser
Foto: Michiel de Visser. Datering: 9 August 2018.
Foto: Michiel de Visser
Foto: Michiel de Visser. Datering: 9 August 2018.
Foto: Michiel de Visser
Foto: Michiel de Visser. Datering: 9 August 2018.
Foto: Michiel de Visser
SItuatie voor 2016. Foto: Frans Sellies. Datering: 19 November 2008.
Foto: Frans Sellies
SItuatie voor 2016. Foto: Frans Sellies. Datering: 19 November 2008.
Foto: Frans Sellies
SItuatie voor 2016. Foto: Frans Sellies. Datering: 19 November 2008.
Foto: Frans Sellies
SItuatie voor 2016. Foto: Frans Sellies. Datering: 19 November 2008.
Foto: Frans Sellies