Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Zeist, Nederland (Utrecht) - Evangelische Broedergemeente, kerkzaal
Gemeinde: Zeist
Adresse: Zusterplein 12, 3703 CB, Zeist
Website: http://www.ebg.nl/zeist/

Beschreibung nr.: 1005658.

Gebaut von: Christian Ernst Friederici (1772)
Demolished (ca. 1900)

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1772	Christian Ernst Friederici		Neubau
1883	Johan Frederik Witte		Übersetzung

In 1772 werd een nieuw orgel voor de Broedergemeente in Zeist gebouwd door Christian Ernst Friederici. Dit instrument werd in 1883 vervangen door een orgel van Witte. Het is verkocht aan de Hervormde Kapel Klarendal in Arnhem, waar het nog tot ca. 1900 dienst deed. Daarna is het gesloopt. De vermelde dispositie is volgens de opgave van Hess (1774).

Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat

1772	Zeist	Evangelische Broedergemeente, kerkzaal
1883	Arnhem	Hervormde Kapel Klarendal

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- OnderClavier	7
- BovenClavier	8
- Pedaal	3
Gesamtzahl der Stimmen	18
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests

Disposition
OnderClavier: Principaal 8', Gedact 8', Viola di Gamba 8', Octaav 4', Spitsfluit 4', Octaav 2', Mixtuur 3 sterk.
BovenClavier: Discant 8', Rhoerfluit 8', Quintadeena 8', Fluitdous 8', Waltfluit 4', Nazat 3', Holfluit 2', Fama 8'.
Pedaal: Subbas 16', Octaav 8', Fluitbas 8'.
Nebenregister und Spielhilfen: Swewing.

Übrige dispositiondaten
Hess (1774)	Het Orgel in de Vergaderplaats der Broeder-Gemeente, met twee Hand-Clavieren en een aangehangen Pedaal, heeft 18 stemmen. Die geene welke de Werken van den beroemden Hoogduitschen Orgelmaker Silberman ooit mogten gehoord hebben, zullen, wanneer ze dit Werk bespeelen, ras gewaar worden, dat den maker van hetzelve een Discipel van deezen grooten Silberman geweest is, en wel den tegenswoordigen vermaarden Christian Ernst Friederici, Vorst- Saks- Gothasch-Altenburgsche Hof-Orgelbouwer, wonende te Gera in 't Voigtland; welke door dit Werk heeft getoond, dat hy geen onoplettend Leerling van zynen waarden Meester is. Behalve dat al de stemmen in dit fraaje Werk, zo wel in, als buiten 't gezigt, op vier na, van zuiver Tin, volgens de methode van gemelde Silberman vervaardigt zyn, zo geeven ze zulk eene molligen, dog egter doordringenden aanspraak, als men ooit van eenig Pypwerk verwagten kan. Nog ontmoet men in dit Werk eenen aartigen konstgreep, bestaande hier in: dat ofschoon het Pedaal maar 3 stemmen op zig zelve heeft, zo brengt het egter tien stemmen tot het gehoor; namelyk, door middel van byzonderen Ventielen en Concellen, welke tot de Windlade van 't Manuaal aangebragt zyn. Gemelde Konstenaar heeft in den Jaare 1772 vervaardigt, een nieuw en nooit voor deezen bekend Clavecimbaal, het welk zyn Ed. den naam geeft, Fort bien; deszelfs Snaaren worden geregeerd door Tangenten en Hamers, door welke deeze volgens verwisseling van geluiden voortgebragt worden: 1 Clavecimbaal, 2 Piano Forte, 3 Cymbel, 4 Pantalon, 5 Harp, 6 Gedempte-Harp, 7 Luyt, 8 Gedempte-Luit; 't is in alle zo wel ingerigt, dat 'er geen de minste haaking, stooting of rammeling in bespeurd of gehoord word.

Übrige dispositiondaten

Hess (1774)

Het Orgel in de Vergaderplaats der Broeder-Gemeente, met twee Hand-Clavieren en een aangehangen Pedaal, heeft 18 stemmen.
Die geene welke de Werken van den beroemden Hoogduitschen Orgelmaker Silberman ooit mogten gehoord hebben, zullen, wanneer ze dit Werk bespeelen, ras gewaar worden, dat den maker van hetzelve een Discipel van deezen grooten Silberman geweest is, en wel den tegenswoordigen vermaarden Christian Ernst Friederici, Vorst- Saks- Gothasch-Altenburgsche Hof-Orgelbouwer, wonende te Gera in 't Voigtland; welke door dit Werk heeft getoond, dat hy geen onoplettend Leerling van zynen waarden Meester is.
Behalve dat al de stemmen in dit fraaje Werk, zo wel in, als buiten 't gezigt, op vier na, van zuiver Tin, volgens de methode van gemelde Silberman vervaardigt zyn, zo geeven ze zulk eene molligen, dog egter doordringenden aanspraak, als men ooit van eenig Pypwerk verwagten kan. Nog ontmoet men in dit Werk eenen aartigen konstgreep, bestaande hier in: dat ofschoon het Pedaal maar 3 stemmen op zig zelve heeft, zo brengt het egter tien stemmen tot het gehoor; namelyk, door middel van byzonderen Ventielen en Concellen, welke tot de Windlade van 't Manuaal aangebragt zyn.
Gemelde Konstenaar heeft in den Jaare 1772 vervaardigt, een nieuw en nooit voor deezen bekend Clavecimbaal, het welk zyn Ed. den naam geeft, Fort bien; deszelfs Snaaren worden geregeerd door Tangenten en Hamers, door welke deeze volgens verwisseling van geluiden voortgebragt worden: 1 Clavecimbaal, 2 Piano Forte, 3 Cymbel, 4 Pantalon, 5 Harp, 6 Gedempte-Harp, 7 Luyt, 8 Gedempte-Luit; 't is in alle zo wel ingerigt, dat 'er geen de minste haaking, stooting of rammeling in bespeurd of gehoord word.

Literatur

Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
Dag van het Religieus Erfgoed Zeist : Er zit muziek in de kerk : Kerkorgels in Zeist / V.A.M. van der Burg, R.P.M. Rhoen. - Zeist : Werkgroep DREZ 2010, 2010.