Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Albert Valstar. Datering: 1997.

Foto: Albert Valstar

Delfzijl, Nederland (Groningen) - Kruiskerk
Gemeente: Eemsdelta
Streek:Fivelingo
Adres: Menno van Coehoornsingel 21, 9934 GP, Delfzijl
Website: https://www.pgdelfzijl.nl/

Beschrijving nr.: 1004325.

Gebouwd door: Willem van Leeuwen (1961)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1961 Willem van Leeuwen  nieuwbouw
1998 Pels & Van Leeuwen  overplaatsing

  • Willem van Leeuwen bouwde een nieuw orgel voor de Goede Vrijdagkerk in Den Haag in 1961. In de kerk stond een orgel van G. van Leeuwen uit 1945. Het nieuwe orgel werd op 27 januari 1961 in gebruik genomen. Na de sluiting van deze kerk per 1 januari 1973 werd het in 1974 in de Bethlehemkerk aan de Laan van Meerdervoort opgebouwd.
  • In deze kerk kreeg men in 1997 de beschikking over het Vierdag-orgel uit de gesloten Julianakerk aan de Kempstraat. Het instrument van Van Leeuwen werd nu verkocht aan de Gereformeerde Kerk te Delfzijl. Pels & Van Leeuwen plaatsten het vrijwel ongewijzigd over, alleen werden de VEKA-laden vervangen door 'gewone' mechanische sleepladen. Het groot octaaf van de Subbas werd vervangen door houten pijpwerk en de pedaaltorens moesten iets lager worden gemaakt vanwege ruimtegebrek in de kerk. Op 27 februari 1998 is het Van Leeuwen-orgel officieel in gebruik genomen in Delfzijl. Het orgel werd gestemd in een FISK-temperatuur (dit was evenredig zwevend) en de winddruk werd gewijzigd van 59 mm naar 68 mm waterkolom.
  • Het vorige orgel van de Gereformeerde Kerk Delfzijl (een gebouw uit 1953) was door Verweijs gebouwd met behulp van een windlade en pijpwerk van de Aeolian Company uit 1939, mogelijk afkomstig van een orgel aan boord van een passagiersschip. In 1962 had Pels de dispositie gewijzigd en een nieuwe speeltafel gemaakt. Het instrument is ingenomen door Pels & Van Leeuwen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1961Den HaagGoede Vrijdagkerk
1974Den HaagBethlehemkerk
1998DelfzijlGereformeerde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Rugwerk7
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen19
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurFisk
Winddruk68 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Praestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Octaaf 2', Sesquialter II sterk (from a), Mixtuur IV-VI sterk, Trompet 8'.
Rugwerk (C-g'''): Holpijp 8', Praestant 4', Speelfluit 4', Vlakfluit 2', Nasard 1 1/3', Scherp III-V sterk, Dulciaan 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Praestant 8', Fagot 16', Schalmey 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.

Literatuur
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 4 nr. 3, maart 1961.
  • Laat zich 't orgel overal... : Het koninklijk instrument en zijn bespelers / Rik Valkenburg. - Dordrecht : J.P. van den Tol, 1980.
  • Advertentie: te koop karaktervol Van Leeuwen orgel : HW/RW/Ped 19 registers, bouwjaar 1961. - In: De Orgelvriend, jrg. 38 nr. 11, november 1996.
  • Orgelbouwnieuws : Delfzijl, Gereformeerde Kruiskerk. - In: De Orgelkrant, jrg. 3, nr. 4, april 1998.
  • Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel V Fivelingo / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1998. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 21).
  • Orgels in Delfzijl en Spijk : De twee laatste orgels die nog konden worden 'meegenomen' in de Groningse Orgelinventarisatie / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 41 nr. 3, maart 1999.
  • Verenigingsnieuws : Groningen. - In: De Orgelkrant, jrg. 4, nr. 11, november 1999.
Overige bronnen
  • Aart de Kort

Foto: Piet Bron. Datering: 27 March 2018.
Foto: Piet Bron
Situatie in Den Haag.
Situatie in Den Haag. Bron: Postcard.
Bron: Postcard