Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Dirco Oskam.

Foto: Dirco Oskam

Waddinxveen, Nederland (Zuid-Holland) - De Morgenster

Doorverwezen vanaf: Dordrecht - Doopsgezinde Kerk (1898 - 1968)

Gemeente: Waddinxveen
Adres: Sterrenlaan 1, 2743 LW, Waddinxveen
Website: http://www.kerken-waddinxveen.nl/hg/

Beschrijving nr.: 1004319.

Gebouwd door: Bakker & Timmenga (1898)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1898 Bakker & Timmenga  nieuwbouw
1968 Verschueren Orgelbouw736 overplaatsing
1978 W.N. de Jongh  uitbreiding
1997 Ide Boogaard   

  • Het orgel is in eerste aanleg gebouwd in 1898 voor de Doopsgezinde Kerk te Dordrecht. Op 25 juni werd het gekeurd door G.H. Vijgeboom, organist van de Oosterkerk te Rotterdam. In de jaren zestig werd de Doopsgezinde Kerk gesloten en afgebroken. Het orgel werd opgekocht door de firma Verschueren. Zij plaatsten het in 1968 in de Moriakerk aan de Doormanstraat van de Gereformeerde Gemeente in Capelle aan den IJssel. Verschueren wijzigde hierbij veel aan het instrument. Het oude front werd vernietigd en vervangen door een modern. Ook de dispositie werd aangepast. de Holpijp 8' wisselde van plaats met de Roerfluit 8', en de Octaaf 2' met de Woudfluit 2'. De Bourdon 16' verdween van het manuaal, maar de bas werd op het pedaal gedisponeerd. De Viola di Gamba 8' werd vervangen door een Ruispijp II sterk. Tenslotte plaatste Verschueren op het Hoofdwerk een nieuwe Mixtuur en een Trompet 8' uit voorraad. Op 13 maart 1968 kon het in gebruik worden genomen. Het instrument werd in 1978 door W.N. de Jongh gereviseerd. Bij die gelegenheid werd op een kantsleep een Dulciaan 8' toegevoegd aan het Nevenwerk, en de Ruispijp werd gewijzigd in een Sesquialter. Het orgel voldeed als snel niet meer aan de eisen van de groeiende gemeente, zodat in 1995 een nieuw groter instrument van de hand van Ide Boogaard in gebruik kon worden genomen.
  • Ide Boogaard nam het oude instrument in. Met Herman van Vliet als adviseur werd het te koop aangeboden aan de nieuwgebouwde kerk De Morgenster in Waddinxveen. Het was de bedoeling het instrument geheel in de trant van Bakker & Timmenga te herbouwen. Er werd een nieuw front in laat-negentiende eeuwse stijl gemaakt, met behulp van enkele delen (torens, vleugelstukken, frontpijpen en bekroningen) van het voormalige Spanjaard-orgel (1901) uit De Krim. De tussenvelden werden gemaakt volgens het front van het Bakker & Timmenga-orgel in 's-Gravenzande. Ook het binnenwerk werd gereviseerd en hersteld volgens het bestek van de oorspronkelijke bouwers. Wel bleef de Bourdon 16' voorlopig op het pedaal, maar er zijn plannen voor een apart vrij pedaal, waarna deze stem weer op het Hoofdwerk terecht zal komen. De Kromhoorn van De Jongh werd omgewerkt tot Klarinet. Er kwam een nieuwe Viola di Gamba, afkomstig uit de Brugkerk in Waddinxveen. Ook de Cornet is samengesteld uit pijpwerk van de Scherp van het orgel in de Brugkerk. Alleen de Mixtuur van Verschueren bleef behouden. Op 12 december 1997 is het orgel in gebruik genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1898DordrechtDoopsgezinde Kerk
1968Capelle aan den IJsselMoriakerk
1997WaddinxveenDe Morgenster

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Nevenwerk5
- Pedaal3 (1)
Totaal aantal stemmen16 (14)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Cornet IV sterk (discant) - 1997, Trompet 8' (B/D) - 1968.
Nevenwerk (C-f'''): Viola di Gamba 8', Roerfluit 8', Fluit d'Amour 4', Gemshoorn 2', Klarinet 8' - 1978/1997.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaaf 8' - gereserveerd, Basson 16' - gereserveerd.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Nevenwerk.
Speelhulpen: Tremulant, Calcant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie (volgens het bestek uit oktober 1897):
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Octaaf 2'.
    Bovenwerk: Viola di Gamba 8', Roerfluit 8', Fluit d'Amour 4', Woudfluit 2'.
    Pedaal aangehangen. Klavierkoppeling, ventiel. Op het Hoofdwerk een vrije plaats gereserveerd voor een Trompet 8'.

  • De dispositie in Capelle aan den IJssel (1968-1995) luidde:
    Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Woudfluit 4', Mixtuur III-IV sterk (1968), Trompet 8' (gedeeld) (1968).
    Nevenwerk (C-f'''): Holpijp 8', Fluit d'Amour 4', Prestant 2', Ruispijp II sterk (1968) (in 1978: Sesquialter), Kromhoorn 8 (1978).
    Pedaal (C-d'): Subbas 16' (1968).
    Speelhulpen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.

Literatuur
  • Capelle a.d. IJssel Gereformeerde gemeente. - In: Orgelnieuws fa. L. Verschueren c.v., pinksternummer [mei 1968].
  • Orgelinhuldigingen : Nederland. - In: De Praestant, jrg. 17 nr. 4, oktober 1968.
  • Omslag : Dispositie Capelle a.d. IJssel. Gereformeerde Gemeente / fa. L. Verschueren. - In: De Orgelvriend, jrg. 11 nr. 6/7, juni/juli 1969.
  • Uitgave Orgelbestand. - Rotterdam ; Vlaardingen : Vereniging van Organisten der Gereformeerde Gemeenten, [1980-1987]. - Losbladige uitgave.
  • Advertentie: Te koop: Bakker en Timmenga orgel uit 1898, 11 registers, 2 klav. en ped. Uitbreiding is mogelijk / Orgelmakerij Boogaard. - In: De Orgelvriend, jrg. 38 nr. 12, december 1996.
  • Orgelbouwnieuws : Waddinxveen, De Morgensterkkerk. - In: De Orgelkrant, jrg. 3 nr. 1, januari 1998.
  • Het orgel in 'De Morgenster' te Waddinxveen / Bart van Buitenen. - In: De Orgelvriend, jrg. 41 nr. 1, januari 1999.
Links http://www.freewebs.com/dircooskam/morgensterkerk.htm

Foto: Dirco Oskam.
Foto: Dirco Oskam
Foto: Dirco Oskam.
Foto: Dirco Oskam
Situatie in Dordrecht. Foto: G. Meyster.
Foto: G. Meyster
Situatie in Capelle aan den IJssel. Bron: Collectie Rinus Pannekoek.
Bron: Collectie Rinus Pannekoek