Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Bron: Collectie Hans Kriek.

Bron: Collectie Hans Kriek

Maasland, Nederland (Zuid-Holland) - Hervormde Kerk
Gemeente: Midden-Delfland
Adres: Kerkplein 1, 3155 AM, Maasland
Website: http://www.kerkeninmaasland.nl/

Beschrijving nr.: 1004106.

Gebouwd door: Rudolf Garrels (1725)
Verbrand (1945)


  • In de Hervormde Kerk van Maasland plaatste Garrels een prachtig orgel. Adviseur bij de bouw was Cornelis Schol uit Delft. Het contract voor de bouw werd getekend op 3 maart 1724, en op 24 juni 1725 is het orgel in gebruik genomen.
  • In 1831 kreeg Wander Beekes de opdracht het instrument te restaureren en het oksaal te vernieuwen. Dit oksaal was bij de bouw erg eenvoudig gehouden. De werkzaamheden van Beekes houden onder andere in een gehele vernieuwing van de klavieren en de toetsmechaniek, nieuwe windkanalen, een nieuw pedaalklavier en verschillende reparaties aan het pijpwerk. Tenslotte werd ook de dispositie gewijzigd. Dit hield in: vervanging van de Trompet van het hoofdwerk door een nieuw exemplaar, uitbreiding van de Sexquialter van het hoofdwerk tot een Mixtuur, vergroting van de Cornet van het hoofdwerk tot 5-sterk door toevoeging van een acht-voets koor, vervaardiging van een Quint 3' voor het hoofdwerk (deels uit pijpwerk van de Octaaf 2' van het bovenwerk), vervanging van de Vox Humana door een nieuw exemplaar, vervanging van de Sexquialter van het bovenwerk door een Fluit 4', vervanging van de Octaaf 2' van het bovenwerk door een Woudfluit 2' en vervanging van de Cimbaal van het bovenwerk door een Carillon. In maart 1834 zijn de werkzaamheden afgerond.
  • Blijkens een dispositie-opgave uit 1865 was op het bovenwerk een Holpijp 8' geplaatst, en was de Cornet vervangen door een Prestant 8'. Na de werkzaamheden van Beekes is het orgel geregeld onderhouden en schoongemaakt, maar niet meer gewijzigd. In januari 1930 plaatste Standaart een windmotor. Helaas ging het instrument verloren door een felle brand in de nacht van 18 op 19 juni 1945.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal10
- Bovenwerk8
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen18
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Manuaal (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpyp 8', Octaaff 4', Fluyt Gedeckt 4', Suyper Octaaf 2', Cornet 4 dick (discant), Sexqualter 2 dick (discant), Mixtuyr 4-5-6 dick, Trompet 8'.
Bovenwerk (C-c'''): Quintaadena 8', Baerpyp 8', Octaaf 4', Suyper Octaaf 2', Cimbaal 3 dick, Sexqualter 2 dick (discant), Cornet 4 dick (discant), Voxhumana 8'.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel (gehalveerd).
Speelhulpen: Tremulant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Na de werkzaamheden van Beekes in 1831-1834 was de dispositie:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet V sterk (discant), Mixtuur IV-V sterk, Trompet 8'.
Bovenwerk: Prestant 8' (discant), Baarpijp 8', Holpijp 8', Quintadeen 8', Prestant 4', Fluit Gedekt 4', Waltfluit 2', Carillon III sterk (discant), Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal aangehangen. Gehalveerde manuaalkoppel.
Literatuur
  • Andreas Egbertus Veldcamps : drager van Oudhollandse orgeltradities (1686-1741) / dr. M.A. Vente. - In: Het Orgel, jrg. 64 nr. 10, oktober 1968.
  • Van een deftig orgel : Maassluis 1732 - 1932 / Jan Zwart. - 2e vermeerderde druk. - Koog aan de Zaan : Uitgeverij en Antiquariaat "Jan Zwart", 1977.
  • Registratiekunst in 18e eeuwse Nederlandse bronnen I / Peter van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 75 nr. 6, juni 1979.
  • De orgelmaker Wander Beekes (1) / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 7, juli 1979.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • Het Garrels-orgel van de Oud-Katholieke Kerk in Den Haag / Peter van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 94 nr. 4, juli 1998.
  • 100 jaar verdwenen orgels : Het Garrels-orgel van de Hervormde Kerk te Maasland / Aart de Kort. - In: Het Orgel, jrg. 100, nr. 6, november-december 2004.
  • 'Verloren gegane orgels in de loop der eeuwen' II / Maarten Seijbel. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 2005. - (Publicatie nr. 62).

Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Bron: C. Steenbergh (Geheugen van Nederland).
Bron: C. Steenbergh (Geheugen van Nederland)
Foto: G. Meyster.
Foto: G. Meyster