Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Piet Bron

Sliedrecht, Nederland (Zuid-Holland) - Grote Kerk
Gemeente: Sliedrecht
Adres: Kerkbuurt 131, 3361 BE, Sliedrecht
Website: http://www.hervormdsliedrecht.nl/

Beschrijving nr.: 1004075.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0044.

Gebouwd door: Carl Friedrich August Naber (1852)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1852	Carl Friedrich August Naber		nieuwbouw
1883	Jacobus Johannus van den Bijlaardt		ombouw
1938	Gerrit van Leeuwen		ombouw
1954	Willem van Leeuwen		wijzigen dispositie
1973	Van den Heuvel Orgelbouw		restauratie
1989	Sebastian Friedrich Blank		restauratie

C.F.A. Naber startte in september 1851 met de bouw van een nieuw orgel voor de Hervormde Kerk te Sliedrecht. Op 26 december 1852 kon het in gebruik worden genomen. In 1883 herstelde Van den Bijlaard het orgel. Hij plaatste een Fernflöte 8' op het Bovenwerk, die later weer is vervangen door een Voix Céleste. De discanten van de Prestanten en de Gamba werden vernieuwd, en mogelijk is de discant van de Mixtuur toen vervangen door een Cornet III sterk en de Fagot 16' door een Cello 8'. Van den Bijlaard schoof veel pijpwerk een halve toon op, en intoneerde het orgel opnieuw.
Gerrit van Leeuwen voerde in 1938 weer een restauratie uit. Hij plaatste toen ook een electrische windmachine, verving de Carillon van het Bovenwerk door een nieuwe Mixtuur en plaatste een nieuwe Dulciaan. Alle registerknoppen zijn door Van Leeuwen vervangen.
Bij een nieuwe revisie in 1954 wijzigde Van Leeuwen de dispositie in meer barokke zin. Op het Hoofdwerk verdween de Bourdon 16' in ruil voor een Sexquialter, de combinatie Mixtuur/Cornet werd vervangen door een geheel nieuwe Mixtuur IV-VI sterk. De Cello 8' werd ingeruild tegen een Cymbel III sterk en tenslotte vernieuwde men de Trompet. Op het Bovenwerk werd de Voix Céleste afgezaagd tot Quint 1 1/3', en het Pedaal kreeg een Trompet 4' in plaatst van de Trompet 8'. Alle frontpijpen werden vernieuwd.
Het orgel werd hierna niet met rust gelaten, want alweer in 1973 vond een nieuwe restauratie plaats, ditmaal door de firma Van den Heuvel uit Dordrecht. Zij plaatsten weer een Carillon III sterk, op de plaats van de Quint 1 1/3'. ook werden mechanieken en windladen hersteld. Na deze uitgebreide revisie kon het orgel op 19 mei 1973 weer in gebruik worden genomen.
Onder advies van Klaas Bolt en Onno Wiersma werd in 1989 besloten het orgel te reconstrueren in de oorspronkelijke toestand, echter met behoud van de opschuivingen uit 1883, en met uitbreiding door een Cornet IV sterk. De werkzaamheden werden uitgevoerd door de firma S.F. Blank. Op 17 november 1989 is het geheel hernieuwde orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door Klaas Bolt.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hoofdwerk	11
- Bovenwerk	9
- Pedaal	6
Totaal aantal stemmen	26
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen
Toonhoogte	a' = 440 Hz
Temperatuur	Equal temperament
Winddruk	72 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8' - 1883/1989, Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit d'Amour 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV-VI sterk - 1852/1989, Cornet IV sterk (discant) - 1989, Fagot 16', Trompet 8' (B/D) - 1989.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8' - 1883/1989, Viola da Gamba 8' - 1852/1883, Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quintfluit 3', Woudfluit 2', Carillon III sterk (discant) - 1989, Dulciaan 8' (B/D) - 1989, Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8' - 1989.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.

Vulstem	Samenstelling
Mixtuur IV-VI sterk (Hoofdwerk)	C: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2'. c''': 5 1/3' - 5 1/3' - 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3'.
Cornet IV sterk discant (Hoofdwerk)	c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Carillon III sterk discant (Bovenwerk)	c': 4' - 1 3/5' - 1'.

Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885)	Het Orgel in de Hervormde Kerk te Sliedrecht is in 1850 door Naber, Deventer, geleverd, later door Van der Bijlaart, uit Utrecht, hersteld. Het werk heeft twee klavieren, vrij pedaal, en 25 sprekende stemmen. Organist de Heer R. Bekker. Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Flûte d'Amour 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet, Fagot 16', Trompet 8'. Bovenmanuaal: Prestant 8', Viola di Gamba 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Fernfluit 2', Mixtuur 3-5 st., Dulciaan 8'. Pedaal: Prestant 8', Subbas 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8'. Stomme Registers: Koppelingen, Afsluitingen, Calcantenschel.
Verschillende disposities	De dispositie luidde van 1973 tot 1989: Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit d'Amour 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV-VI sterk, Cymbel III sterk, Sesquialter III sterk, Trompet 8'. Bovenwerk: Prestant 8', Viola da Gamba 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Carillon III sterk, Mixtuur III sterk, Dulciaan 8', Tremulant . Pedaal: Subbas 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 4'. Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.

Overige dispositiegegevens

Van 't Kruijs (1885)

Het Orgel in de Hervormde Kerk te Sliedrecht is in 1850 door Naber, Deventer, geleverd, later door Van der Bijlaart, uit Utrecht, hersteld. Het werk heeft twee klavieren, vrij pedaal, en 25 sprekende stemmen.
Organist de Heer R. Bekker.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Flûte d'Amour 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet, Fagot 16', Trompet 8'.
Bovenmanuaal: Prestant 8', Viola di Gamba 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Fernfluit 2', Mixtuur 3-5 st., Dulciaan 8'.
Pedaal: Prestant 8', Subbas 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8'.
Stomme Registers: Koppelingen, Afsluitingen, Calcantenschel.

Verschillende disposities

De dispositie luidde van 1973 tot 1989:
Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit d'Amour 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV-VI sterk, Cymbel III sterk, Sesquialter III sterk, Trompet 8'.
Bovenwerk: Prestant 8', Viola da Gamba 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Carillon III sterk, Mixtuur III sterk, Dulciaan 8', Tremulant .
Pedaal: Subbas 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.

Literatuur

Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
Berichten van Orgelbouw : Orgel Ned. Herv. Gemeente te Sliedrecht. - In: Maandblad Het Orgel, 35e Jaargang No. 7, April 1938.
Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 2, februari 1973.
Orgel-excursie 28 april / W.H. Ouwehand. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 4, april 1973.
Verslag van de inspeling van het gerestaureerde Naber-orgel te Sliedrecht / W.H. Ouwehand. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 6, juni 1973.
Het orgel in de Herv. grote kerk te Sliedrecht / J.L. van den Heuvel. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 10, oktober 1973.
Orgelhistorie uit de Alblasserwaard. - In: Orgelklanken uit de Alblasserwaard, 1978.
Restauratie van het Naber-orgel van de Ned. Hervormde Kerk te Sliedrecht / W.A. Kirpestein. - In: Orgelklanken uit de Alblasserwaard 12, 1989.
Het Naber-orgel in de Grote Kerk te Sliedrecht opnieuw gerestaureerd / Willem van Twillert. - In: De Orgelvriend, jrg. 32, nr. 2, februari 1990.
Brieven van lezers : Nogmaals: Het Naber-orgel in Sliedrecht / Jan L. van den Heuvel. - In: De Orgelvriend, jrg. 32, nr. 3, maart 1990.
Kroniek : 17 november 1989. - In: De Mixtuur, nr. 69, november 1991.
Het historische orgel in Nederland 1850 - 1858 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 7).

Opnamen

Orgels in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden : Volume 3 / Diverse organisten. - D.E. Versluis DEV-OAV1020 (CD). - 2008. - Opgenomen in Meerkerk, Nieuw-Lekkerland, Sliedrecht, Noordeloos, Streefkerk en Papendrecht.
Het Naber-orgel Grote Kerk Sliedrecht / Peter van de Minkelis, Jan Dekker, Gerard van der Zijden. - Larigot LAR 200236 (CD). - 2002.
Vier jonge organisten bespelen het Naber-orgel in de Grote kerk te Sliedrecht / Cor de Haan, Kees van Dijk, Leo Terlouw en Jan van Wingerden. - BMG 276 (LP). - 1975.

Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Bron: Postcard	Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron