Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.

Foto: Piet Bron

Zaamslag, Nederland (Zeeland) - Protestantse Kerk
Gemeente: Terneuzen
Streek:Zeeuws-Vlaanderen
Adres: Plein 2, 4543 BH, Zaamslag
Website: http://www.protestantsegemeentezaamslag.nl/

Beschrijving nr.: 1003903.

Gebouwd door: Schölgens & Van der Weijde, firma Van den Haspel (1868)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1868 Schölgens & Van der Weijde, firma Van den Haspel  nieuwbouw
1952 Willem van Leeuwen  restauratie
1991 Pels & Van Leeuwen  diverse werkzaamheden
2013 A. Nijsse & Zonen  restauratie en uitbreiding

  • De Hervormde Kerk te Zaamslag kreeg in 1816 de beschikking over een kabinetorgel. Het was eigendom van Marinus Jacob Ornee, maar deze gaf het in bruikleen. De maker van het orgel is niet bekend. In 1868 verving men dit instrument door een nieuw kerkorgel. Het werd geleverd door de firma Van den Haspel, Schölgens en Van der Weijde en is in februari 1868 in gebruik genomen. In 1898 is het overgeplaatst naar de nieuwgebouwde kerk.
  • De firma Van Leeuwen voerde in 1952 een restauratie uit, waarbij het een en ander werd gewijzigd. De Bourdon 16' van het Hoofdwerk kwam op het nieuwe vrije pedaal, aangevuld met een nieuwe Prestant 8' en Octaaf 4'. Op het Hoofdwerk werd een Mixtuur geplaatst. De Holpijp 8' van het Hoofdwerk en de Roerfluit 8' van het Bovenwerk verwisselden van plek, terwijl het Bovenwerk met vier stemmen werd uitgebreid.
  • Pels & Van Leeuwen plaatsten in 1991 een nieuwe Trompet. Vanaf 4 juni 2006 is de kerk in gebruik als PKN-kerk van Zaamslag.
  • In 2012/2013 is het orgel opnieuw gerestaureerd, door de firma Nijsse. Daarbij is de dispositie uitgebreid met drie registers, overigens digitaal gesampelde stemmen. Het betreft een Bourdon 16' en een Cornet op het Hoofdwerk en een Fagot 16' (Hoofdwerk) gecombineerd met een Bazuin 16' op het pedaal. Op zondag 24 februari 2013 is het orgel weer in gebruik genomen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11 (8)
- Positief7
- Pedaal4 (3)
Totaal aantal stemmen22 (18)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 2013; digitaal, Praestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk - 2013; digitaal, Mixtuur III-IV sterk - 1952, Fagot 16' - 2013; digitaal, Trompet 8' - 1991.
Positief (C-f'''): Holpijp 8', Salicionaal 8', Praestant 4' - 1952, Speelfluit 4', Woudfluit 2' - 1952, Quint 1 1/3' - 1952, Kromhoorn 8' - 1952, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Praestant 8' - 1952, Octaaf 4' - 1952, Bazuin 16' - 2013; digitaal.
Koppelingen: Hoofdwerk - Positief, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Oorspronkelijke dispositie:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Trompet 8'.
Bovenwerk: Roerfluit 8', Violoncello 8', Fluit 4'.
Aangehangen pedaal.
Literatuur
  • Historische orgels in Zeeland III : Schouwen en Duiveland, Tholen, Zeeuwsch-Vlaanderen / J.H. Kluiver. - In: Archief 1976 : Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, p. 93-231.
  • De orgelmakers Van den Haspel, Schölgens en van der Weijde / W.D. van der Kleij. - In: De Mixtuur, nr. 30, februari 1980.
  • Orgels in Zeeuws-Vlaanderen / Ad van de Wege. - [Middelburg] : Omroep Zeeland, [s.a.].
  • Het historische orgel in Nederland 1865 - 1872 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2004. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 9).

Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 September 2023.
Foto: Piet Bron
Foto: Jan van der Male. Datering: 25 October 2011.
Foto: Jan van der Male