Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2009.

Foto: Michiel van 't Einde

Heino, Nederland (Overijssel) - Hervormde Kerk
Gemeente: Raalte
Streek:Salland
Adres: Canadastraat 4, 8141 AC, Heino
Website: http://www.pknheino.nl/

Beschrijving nr.: 1003886.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR4084 (Dieren - Herv. Kerk).

Gebouwd door: Heinrich Haffmanns en Ehrenfried Leichel & Zn. (1869)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1869 Heinrich Haffmanns  nieuwbouw
1869 Ehrenfried Leichel & Zn.  nieuwbouw
1912 J. de Koff & Zoon  diverse werkzaamheden
1933 Gerrit van Leeuwen  diverse werkzaamheden
1968 Orgelmakerij Reil  restauratie en uitbreiding
2002 Orgelmakerij Reil  restauratie en uitbreiding
2002 Orgelmakerij Reil  overplaatsing

  • De Dorpskerk in Dieren is in de jaren 1843-1848 gebouwd tegen de oude toren aan. In eerste instantie werd geen orgel geplaatst, maar in 1864 begon men met het maken van plannen. Als adviseur werd organist H. Cramer uit Delden aangesteld. Er gebeurde echter niets. In 1866 startte men opnieuw met plannen. Nu werd als adviseur de organist J. van der Dussen uit Arnhem aangesteld. Men besloot begin 1868 om het orgel te laten bouwen volgens een plan van Heinrich Haffmans. Het orgel is daarna gebouwd door Haffmans in samenwerking met de firma E. Leichel uit Düsseldorf. Enkele delen zijn typisch voor Haffmans, andere voor Leichel. Het orgel is op 27 februari 1869 gekeurd door L.H. Heebink uit Terborg. Heebink speelde ook de inwijdingsdienst op 28 februari en gaf 's middags een concert.
  • In 1912 is het orgel door de firma De Koff onder handen genomen. Het is niet bekend wat zij precies gedaan hebben. Op 29 mei 1912 nam men het orgel weer in gebruik. Gerrit van Leeuwen voerde in 1933 restauratiewerkzaamheden uit. Er is een nieuw pedaalklavier gemaakt en mogelijk is een regulateurbalg geplaatst. Het orgel is in 1968 opnieuw gerestaureerd door de firma Reil onder advies van Klaas Bolt. Hierbij zijn op gereserveerde plaatsen vier nieuwe stemmen geplaatst. Ook is de samenstelling van de Mixtuur gewijzigd en werd de Violon 8' op het pedaal gewijzigd in een Octaaf 4'. Klaas Bolt verzorgde de inspeling van het gerestaureerde orgel op 25 april 1968.
  • In 2000 is de kerk gesloten voor de eredienst na een laatste dienst op 1 oktober. Het orgel is hierna verkocht aan de Hervormde Gemeente in Heino. Het is hier geplaatst in de oude Hervormde Kerk, waar een orgel aanwezig was van de Zwolse firma Kamp. Dit orgel is verkocht naar Canada. De overplaatsing werd uitgevoerd door de firma Reil onder advies van Jan Jongepier. Het orgel is geheel gerestaureerd. De Mixtuur is hersteld in oude staat, de Violon van het pedaal werd gereconstrueerd en op twee open plaatsen op het pedaal zijn een nieuwe Octaaf 4' en Fagot 16' geplaatst. Ook is de Fagot 8' uit 1968 gewijzigd. Op 19 september 2002 vond de officiële ingebruikname plaats in Heino.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1869DierenHervormde Dorpskerk
2002HeinoHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Positief7
- Pedaal5
Totaal aantal stemmen23
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 438 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk75 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Gamba 8', Octaaf 4', Gedektfluit 4' - 1968, Quint 3', Octaaf 2', Sesquialter II sterk (2 2/3') (discant) - 1968, Mixtuur III sterk (2'), Trompet 8' (B/D).
Positief (C-f'''): Gedekt 8', Salicionaal 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Nasard 3' - 1968, Gemshoorn 2', Fagot 8' - 1968/2002.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaaf 8', Violon 8', Octaaf 4' - 2002, Fagot 16' - 2002.
Koppelingen: Hoofdwerk - Positief, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief.

VulstemSamenstelling
Mixtuur C: 2' - 1 1/3' - 1'. f°: 4' - 2 2/3' - 2'. f': 8' - 5 1/3' - 4'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde oorspronkelijk:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Viola da Gamba 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Flauto Travers 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk, Trompet 8' (gedeeld).
Positief: Gedact 8', Salicional 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2'.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Violon 8'.
Literatuur
  • Orgelbouwnieuws : Dieren. - In: Het Orgel, jrg. 65 nr. 1, januari 1969.
  • Nederlandse orgelpracht / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 11 nr. 4, april 1969.
  • Zes eeuwen Veluwse orgels / Maarten Seybel. - Zaltbommel : Europese Bibliotheek, 1975.
  • Gegevens betreffende de orgelmakersfamilie Van Leeuwen te Leiden en Leiderdorp / W.D. van der Kleij. - In: De Mixtuur, nr. 80, september 1995.
  • Alle registers open : Uitgave bij de ingebruikname van het Haffmans-Leichel-orgel in de Nederlandse Hervormde Kerk te Heino : September 2002 / Piet Lievense [red.]. - Heino : Hervormde Gemeente, 2002.
  • Het historische orgel in Nederland 1865 - 1872 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2004. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 9).
Links http://bert.webbink.eu/?page_id=242

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2009.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2009.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2009.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2009.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie in Dieren sinds 1968. Bron: Postcard.
Bron: Postcard