Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Michiel van 't Einde. Date: March 2010.

Photo: Michiel van 't Einde

Ter Apel, Nederland (Groningen) - Kloosterkerk
Municipal: Westerwolde
Address: Boslaan 3, 9561 LH, Ter Apel
Website: http://www.protestantsegemeenteterapel.nl/

Description nr.: 1003304.
Stichting Orgelcentrum card number: A0077, GR0781 (Nieuwe editie).

Built by: firma Van Oeckelen & Zn. (1905)

YearBuilderOpusActivity
1905 firma Van Oeckelen & Zn.  new organ
1933 Valckx & Van Kouteren  transfer/relocate
1995 Mense Ruiter Orgelmakers  restoration

  • De kloosterkerk van Ter Apel is een onderdeel van het voormalige Kruisherenklooster uit 1465. De kerk werd in 1501 gewijd. Het gebouw is al lange tijd in gebruik als Hervormde kerk. In 1893 wijzigde men het oude oksaal van de kerk in een zolder, waar een klein (achttiende eeuws?) orgeltje werd geplaatst. Dit instrument is op 7 oktober 1904 te koop aangeboden in de Kerkelijke Courant en werd in 1905 vervangen door het huidige orgel, gemaakt door de firma Van Oeckelen & Zn. Ook dit orgel stond opgesteld op een onderbouw op het oksaal.
  • De kerkdiensten zijn tot 1933 gehouden in het priesterkoor. Na een restauratie van de kerk in de jaren 1931-1933 ging men het schip van de kerk gebruiken. Valckx & Van Kouteren reviseerden het orgel in 1933 en breidden het uit met een Basson 8' op een pneumatische windlade, en zij vervingen de Trompet 8' door een Cornet V sterk (discant). Voor het orgel maakte men een nieuw balkon aan de westmuur van de kerk. De orgelkas is aangepast ten behoeve van de nieuwe plaats in de kerk en in een grijsgroene kleur geschilderd met verzilverd lofwerk. Tenslotte plaatste Valckx & Van Kouteren een electrische windmotor.
  • Het orgel bleef jarenlang in deze staat functioneren. De orgelkas is in 1984 donkerrood geschilderd, terwijl het lofwerk in goud werd opgezet. De firma Mense Ruiter restaureerde het binnenwerk in 1995 onder advies van Stef Tuinstra. Mede door de heteluchtverwarming was het orgel inmiddels nauwelijks meer bespeelbaar. De pneumatische lade met de Basson werd verwijderd. De Cornet verving men door een originele Trompet 8' van Van Oeckelen, afkomstig uit de Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt) in Assen. Een verschil met de oorspronkelijke Trompet is dat deze vanaf c-klein liep, terwijl de nieuwe Trompet vanaf C-groot loopt. Mense Ruiter maakte ook een nieuwe Cornet, maar plaatste deze op een kantsleep. De kleur van de orgelkas is hersteld in de oorspronkelijke kleur, te weten imitatie-eiken en palisander, met dondergroen snijwerk, versierd met bladgoud. Op 22 april 1995 werd het orgel weer in gebruik genomen.

Technical data
Number of stops per division
- Manuaal8
- Pedaalaangehangen
Total number of stops8
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitcha' = 435 Hz
TemperamentEqual temperament
Wind pressure88,4 mm

Specification
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16' (from G), Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Cornet V sterk (discant) - 1995, Trompet 8'.
Pedaal (C-a°): Aangehangen.

Compound stopComposition
Cornet V sterk discant c': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Literature
  • Kerkorgels. - In: De Standaard, woensdag 4 januari 1933.
  • Repertorium van advertenties in de 'Kerkelijke Courant' / W.D. van der Kleij. - In: De Mixtuur, nr. 66, september 1990.
  • Het Orgel in de Kloosterkerk te Ter Apel. - Ter Apel : Orgelcommissie Ned. Herv. Gemeente Ter Apel, 1995.
  • In de beperking vooruitgang : Recent werk van Mense Ruiter Orgelmakers / Peter Westerbrink. - In: Het Orgel, jrg. 91 nr. 11, november 1995.
  • Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel III Oldambt/Westerwolde / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1996. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 18).
  • Het historische orgel in Nederland 1902 - 1910 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2010. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 14).

Photo: Michiel van 't Einde. Date: March 2010.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: March 2010.
Photo: Michiel van 't Einde
Source: Postcard.
Source: Postcard
Source: Fotokaart GR 781 (Stichting Orgelcentrum).
Source: Fotokaart GR 781 (Stichting Orgelcentrum)
Situatie met orgel op het oksaal. Source: Postcard. Date: Ca. 1910.
Source: Postcard
Photo: Michiel van 't Einde. Date: March 2010.
Photo: Michiel van 't Einde