Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.

Foto: Piet Bron

Bodegraven, Nederland (Zuid-Holland) - Ontmoetingskerk
Gemeente: Bodegraven-Reeuwijk
Adres: Spoorstraat 11, 2431 ER, Bodegraven

Beschrijving nr.: 1003221.

Gebouwd door: Gerrit van Leeuwen (1912)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1912 Gerrit van Leeuwen  nieuwbouw
1970 Louis J. Kramer & Zn.  uitbreiding
1995 J.J. Elbertse & Zn.  restauratie

  • In 1899 is door de Gereformeerde Kerk van Bodegraven een nieuwe kerk aan de Spoorstraat in gebruik genomen. Er werd een orgel in geplaatst met één manuaal, aangehangen pedaal en zes stemmen, gemaakt door de firma Standaart uit Schiedam. De heer B. van 't Riet schonk de kerk in 1910 het geld voor de bouw van een nieuw, groter orgel. Als bouwer werd G. van Leeuwen gekozen, op grond van diens instrument in de Noorderkerk te Apeldoorn uit 1908. Het oude orgel werd verkocht naar Zevenhoven. Op 27 maart 1912 kon het nieuwe orgel in gebruik worden genomen. Het had 18 stemmen, en op het pedaal was de Bourdon 16' van het Hoofdwerk middels een transmissie te gebruiken. Het orgel werd gebouwd met een pneumatische tractuur. Het orgel kreeg in 1955 een onderhoudsbeurt door de firma Kamphuis uit Schiedam. In 1970 vond een uitbreiding plaats door Louis J. Kramer uit Boskoop, omdat het aantal zitplaatsen in de kerk fors was uitgebreid. Hierbij werd de Cello 8' van het Hoofdwerk vervangen door een Quint 2 2/3', de Mixtuur werd uitgebreid tot IV-V sterk, de Salicet van het Zwelwerk werd vervangen door een Sesquialter II sterk en er werd een zelfstandige pedaallade gemaakt met vier stemmen, terwijl tevens de transmissie gehandhaafd bleef.
  • In de jaren 1984/1985 had het orgel erg te lijden onder de weersomstandigheden en de verwarming. Restauratie werd noodzakelijk. Hoewel de algemene teneur was: afbraak en vervanging door nieuwbouw of een mechanische renovatie, waarbij feitelijk een nieuw instrument wordt gebouwd met gebruikmaking van een deel van het bestaande pijpwerk en de orgelkas. Eind 1992 werd besloten het instrument te restaureren in de oorspronkelijke opzet. De restauratie werd uitgevoerd door de firma Elbertse. Op het Zwelwerk werd een nieuwe Prestant 4' geplaatst, en de Sesquialter werd gesplitst in een Nasard en een Terts. Aan het pedaal werd een Subbas 16' toegevoegd. Deze is gemaakt door G. van Leeuwen in 1935, en afkomstig van elders. De Fagot 16' is vervangen door een Bazuin 16'. Het orgel werd op 18 november 1995 weer in gebruik genomen.
  • Het kerkgebouw heeft sinds enige tijd de naam Ontmoetingskerk.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Zwelwerk10
- Pedaal6
Totaal aantal stemmen26
ToetstractuurPneumatisch
RegistertractuurPneumatisch
Windlade(n)Kegelladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk (from a), Mixtuur IV-V sterk - 1912/1970, Trompet 8', Tremulant.
Zwelwerk (C-f'''): Viool-Prestant 8', Gamba 8', Vox-Celeste 8', Holpijp 8', Prestant 4' - 1995, Roerfluit 4', Nasard 2 2/3' - 1970/1995, Gemshoorn 2', Terts 1 3/5' - 1970/1995, Hobo 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Echobas 16' - transmissie, Prestant 8' - 1970, Gedekt 8' - 1970, Octaaf 4' - 1970, Bazuin 16' - 1995.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk, Hoofdwerk - Zwelwerk, Super-koppel Hoofdwerk, Sub-koppel Hoofdwerk - Zwelwerk.

VulstemSamenstelling
Mixtuur IV-V sterk (Hoofdwerk) C: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c''': 8' - 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De dispositie bij oplevering in 1912 was:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Cello 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Cornet V sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
    Zwelwerk: Viool-Prestant 8', Gamba 8', Vox-Celeste 8', Holpijp 8', Salicet 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Hobo 8', Tremulant.
    Pedaal: Bourdon 16 via een transmissie.

  • Na de werkzaamheden door Kramer in 1970 luidde de dispositie:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk, Mixtuur IV-V sterk, Trompet 8'.
    Zwelwerk: Viool-Prestant 8', Gamba 8', Vox-Celeste 8', Holpijp 8', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Sesquialter II sterk, Hobo 8', Tremulant.
    Pedaal: Bourdon 16' (transmissie), Prestant 8', Gedekt 8', Octaaf 4', Fagot 16'.

Literatuur
  • Het gerestaureerde Van Leeuwen-orgel (1912) in de gereformeerde kerk te Bodegraven. - Bodegraven : Orgelrestauratie Commissie, 1995.
  • Pneumatisch orgel gerestaureerd. - In: Nederlands Dagblad, vrijdag 8 december 1995.
  • Het orgel in de Gereformeerde Kerk te Bodegraven / Rein van Bochove. - In: De Orgelvriend, jrg. 38 nr. 3, maart 1996.
Opnamen Orgels in de Rijnstreek bespeeld door Erick Versloot / Erick Versloot. - Sunburst CDSB2205 (CD). - 2002. - Opgenomen in Bodegraven, Nieuwebrug en Waarder.

Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: W. Blokland. Datering: 1957.
Foto: W. Blokland
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 15 July 2011.
Foto: Piet Bron