Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jaap van Oord. Datering: 12 May 2012.

Foto: Jaap van Oord

's Graveland, Nederland (Noord-Holland) - Hervormde Kerk
Gemeente: Wijdemeren
Adres: Noordereinde 14, 1243 JG, 's-Graveland
Website: http://www.hervormdegemeentesgraveland.nl/

Beschrijving nr.: 1002778.

Gebouwd door: Gebroeders Bätz (1824)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1824 Gebroeders Bätz  nieuwbouw
1974 Verschueren Orgelbouw  restauratie

In de kerk uit 1658 werd in 1824 voor het eerst een orgel in gebruik genomen. Het instrument werd gebouwd door Jonathan Bätz. Daniël Brachthuyzer bespeelde het instrument bij de ingebruikneming op 3 oktober 1824. In 1902 stelde Michaël Maarschalkerweerd voor het instrument uit breiden met verschillende registers en een vrij pedaal. Dit voorstel werd niet uitgevoerd. In 1933 bouwde de firma De Koff wel een pneumatisch vrij pedaal met een Subbas 16' en een Fluitbas 8', opgesteld naast het orgel. In 1937 breidde dezelfde firma ook het Hoofdwerk uit met een Bourdon 16', en plaatste men een nieuwe Trompet 8'. In 1974 restaureerde Verschueren het werk, en bracht het in de oorspronkelijke staat terug. De Trompet 8' verving men door een Trompet van J.F. Witte, afkomstig van het orgel van de Grote Kerk in Den Haag uit 1882. Adviseur bij de restauratie was Hans van der Harst. In mei 1979 is een nieuwe Trompet 8' geplaatst die gemaakt is volgens een originele Bätz-factuur.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Positief5
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen14
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
ToonhoogteKamertoon
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gemshoorn 4', Quint 3', Super Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant), Mixtuur III-VI sterk (B/D), Trompet 8' (B/D) - 1979.
Positief (C-f'''): Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (from c°), Prestant 4', Roerfluit 4', Sifflet 2', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel (B/D).

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-VI sterk (Hoofdwerk) C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1 1/3'. c'': 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2'.
Cornet IV sterk discant (Hoofdwerk) c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Literatuur
  • In de gekroonde trapgans, drie eeuwen 's-Graveland / A.D. Wumkes. - Breukelen, 1973.
  • Het orgel in de Ned. Herv. kerk te 's-Graveland / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 72 nr. 1, januari 1976.
  • Het Bätz-orgel in de Ned-Herv. kerk te 's-Graveland. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 8, augustus 1979.
  • Excursienieuws : 28 maart 1981 's-Graveland Kortenhoef Hilversum / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 23 nr. 3, maart 1981.
  • De orgelmakers Bätz (1739 - 1849) : Een eeuw orgelbouw in Nederland / Gert Oost. - 3e aangevulde druk. - Alphen aan den Rijn: Canaletto, 1981.
  • Orgelbouwnieuws : 's Graveland, Ned. Herv. Kerk / Peter van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 78 nr. 7/8, juli/augustus 1982.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • Dit schoone speeltuig / Richard van Bruchem. - 's-Graveland : Eigen beheer, 2001.
  • Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
Opnamen Aan volk en overheden : Nederlandse Orgelmuziek uit de 18e en 19e eeuw / Gert Oost. - Intersound 6810 854 (LP). - [1976]. - Opgenomen in Utrecht, Den Haag, Woerden, Heukelum en 's-Graveland.

Foto: Jaap van Oord. Datering: 12 May 2012.
Foto: Jaap van Oord
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 24 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Jaap van Oord. Datering: 12 May 2012.
Foto: Jaap van Oord
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 24 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Jaap van Oord. Datering: 12 May 2012.
Foto: Jaap van Oord
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 24 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 24 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 24 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Situatie met vrij pedaal. Foto: P. Slikkerveer. Datering: 1933.
Foto: P. Slikkerveer
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 7 October 2010.
Foto: Tjalling Roosjen