Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: © Jan Willem van Braak. Datering: 21 May 2008.

Foto: © Jan Willem van Braak

Lienden, Nederland (Gelderland) - Hervormde Kerk
Gemeente: Buren
Streek:Betuwe
Adres: Papestraat 1, 4033 ED, Lienden
Website: http://www.hervormdegemeentelienden.nl/

Beschrijving nr.: 1002747.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1197.

Gebouwd door: Carl Friedrich August Naber (1841)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1841 Carl Friedrich August Naber  nieuwbouw
1850 Carl Friedrich August Naber  uitbreiding
1870 Petrus van Oeckelen  wijzigen dispositie
1954 J. de Koff & Zoon  restauratie en uitbreiding
1983 K.B. Blank & Zoon  restauratie en uitbreiding

  • In 1841 voltooide Naber een orgel met één manuaal en aangehangen pedaal in Lienden, dat in november van dat jaar in gebruik werd genomen. Negen jaar later, in 1850, werd het Bovenwerk geplaatst. Bij deze uitbreiding plaatste Naber de Viola di Gamba 8' van het eerste manuaal op het nieuwe Bovenwerk. Op de lege plaats kwam een Roerfluit 8'. Er zijn geen gegevens over wijzigingen in hieropvolgende honderd jaar. Het is echter waarschijnlijk dat Van Oeckelen in 1870 de Dulciaan heeft vervangen door een Clarinet. De firma De Koff restaureerde het orgel in 1954. Bij deze restauratie werd de dispositie gewijzigd. De Bourdon 16' werd als Subbas op het Pedaal geplaatst, terwijl het Hoofdwerk een nieuwe Quintadeen 16' kreeg. Op het Bovenwerk plaatste De Koff een Tertiaan, en de Carljon werd vervangen door een Cornet. De Viola di Gamba werd teruggeplaatst op het Hoofdwerk.
  • Al in 1975 was een nieuwe restauratie noodzakelijk. Na de nodige voorbereidingen kon de firma Blank in 1981 met de werkzaamheden beginnen. Inmiddels was het orgel op de monumentenlijst geplaatst. Alle oude onderdelen werd gereviseerd, en het nieuwere pijpwerk werd vervangen door nieuw en kwalitatief beter pijpwerk in de stijl van Naber en Van Oeckelen. Op 4 april 1983 nam men het orgel weer in gebruik. Hierna werd de opdracht gegeven voor de bouw van een vrij pedaal. Blank maakte een nieuw pedaalklavier met een pedaalkoppel, en er werden twee zelfstandige stemmen op geplaatst. De Bazuin 16' is achter de orgelkas geplaatst. Adviseurs bij de werkzaamheden waren Hans Erné en Aart van Beek. Op 10 augustus 1984 werd het orgel weer in gebruik genomen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Onderpositief8
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen21
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Viola di Gamba 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet V sterk (discant) - 1983, Mixtuur III-VI sterk (B/D), Trompet 8' (B/D).
Onderpositief (C-f'''): Holpijp 8' - 1850, Prestant 8' - 1983, Salicionaal 4' - 1850, Fluit d'Amour 4' - 1983, Quintfluit 3' - 1983, Gemshoorn 2' - 1983, Flageolet 1' - 1983, Clarinet 8' (B/D) - 1870, Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16' - 1841/1983, Bazuin 16' - 1983.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie van 1841 luidde:
    Manuaal: Bourdon 16', Prestant 8', Viola di Gamba 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-VI sterk, Carljon III sterk, Trompet 8' (gedeeld).
    Pedaal: aangehangen.

  • Na de uitbreiding van 1850 was de dispositie:
    Manuaal: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-VI sterk, Carljon III sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk: Holfluit 8', Viola di Gamba 8', Salicionaal 4', Fluit d'Amour 4', Quintfluit 3', Gemshoorn 2', Dulciaan 8' (gedeeld).
    Pedaal: aangehangen.

  • De dispositie luidde van 1854 tot de restauratie in 1981:
    Hoofdwerk: Quintadeen 16' (1954), Prestant 8', Viola di Gamba 8', Roerfluit 8' (1850), Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-VI sterk, Cornet V sterk (1954), Trompet 8' (gedeeld).
    Bovenwerk: Holpijp 8' (1850), Prestant 8' (1954), Salicionaal 4' (1850), Roerfluit 4' (1954), Nasard 2 2/3' (1850/1954), Woudfluit 2' (1954), Tertiaan II sterk (1954), Clarinet 8' (1870), Tremulant .
    Pedaal: Subbas 16' (1841/1954).
    Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.

Literatuur
  • De geschiedenis van een Betuws orgel / W. van den Berg. - In: De Orgelvriend, jrg. 16 nr. 2, februari 1974.
  • Het orgel van de Hervormde Kerk van Lienden. - Lienden : Restauratiecommissie van de Hervormde Gemeente van Lienden, 1983.
  • Kroniek : 4 april 1983 (Eerste Paasdag). - In: De Mixtuur, nr. 42, juni 1983.
  • Het orgel van de Hervormde Kerk te Lienden / Martin den Boer. - In: De Orgelvriend, jrg. 26 nr. 4, april 1984.
  • Kroniek : 10 augustus 1984. - In: De Mixtuur, nr. 51, oktober 1985.
  • Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).

Foto: © Jan Willem van Braak. Datering: 21 May 2008.
Foto: © Jan Willem van Braak
Foto: © Jan Willem van Braak. Datering: 21 May 2008.
Foto: © Jan Willem van Braak
Foto: © Jan Willem van Braak. Datering: 21 May 2008.
Foto: © Jan Willem van Braak
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 19 December 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Bazuin. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 19 December 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 19 December 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 19 December 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 4 September 2012.
Foto: Jaap Huttenga