Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Janco Schout. Datering: 9 September 2006.

Foto: Janco Schout

Wommels, Nederland (Fryslân) - Jacobikerk
Gemeente: Súdwest-Fryslân
Adres: Terp 19, 8731 CC, Wommels

Beschrijving nr.: 1002723.

Gebouwd door: Pieter Jans Radersma (1847)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1847	Pieter Jans Radersma		nieuwbouw
1868	Willem Hardorff		restauratie
1922	Bakker & Timmenga		wijzigen dispositie
1976	firma Jos H. Vermeulen		restauratie
2022	Bakker & Timmenga		diverse werkzaamheden

Pieter Radersma leverde in 1847 een nieuw orgel voor de Hervormde Kerk te Wommels. Bij de bouw gebruikte hij deels pijpwerk van het voorgaande orgel. Dit was een oud instrument, dat in 1692 door Jan Harmens werd uitgebreid met een rugpositief. Na een brand in het kerkgebouw herstelde Willem Hardorff het orgel in 1868. Bakker & Timmenga restaureerden het instrument in 1922, waarbij ook de dispositie werd gewijzigd.
De firma Vermeulen te Alkmaar voerde in de jaren 1974-1976 een grondige restauratie uit, waarbij de toestand van 1847 zoveel mogelijk is hersteld. Adviseur bij de werkzaamheden was Willem Hülsmann. Op 6 februari 1976 werd het orgel weer in gebruik genomen. Tijdens de bijeenkomst werd muziek verzorgd door Doeke van Wieren en Grystje Hobma voor orgel en trompet, waarna Willem Hülsmann een korte orgelbespeling gaf.
Het kerkgebouw is in 2008 in gebruik genomen als enige kerkgebouw van de Protestantse Kerk Nederland in Wommels. Het heeft de oude naam Jacobikerk gekregen. In 2021-2022 is groot onderhoud aan het orgel uitgevoerd door Bakker & Timmenga. Adviseur bij de werkzaamheden was Theo Jellema. Het instrument werd op 19 maart 2022 weer in gebruik genomen. Het werd bij deze gelegenheid bespeeld door Theo Jellema en Doeke van Wieren, organist van de kerk.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hoofdwerk	9
- Bovenwerk	6
- Pedaal	aangehangen
Totaal aantal stemmen	15
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen
Temperatuur	Equal temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 16' (discant), Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8' (B/D), Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk - 1847/1976, Trompet 8' (B/D) - 1976.
Bovenwerk (C-f'''): Fluit Does 8' (B/D), Viola di Gamba 8', Salicionaal 8', Fluit d'Amour 4', Fluit 2', Dulciaan 8' (B/D).
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.

Vulstem	Samenstelling
Mixtuur III-IV sterk	C: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.

Literatuur

Orgels in Friesland : Wommels: sterk romantisch / Maarten Seybel. - Krantenknipsel, mei 1967.
Orgels in Friesland - deel 1 / Maarten Seybel. - Baarn: De Praestantspers, 1970.
Ingebruikneming van het gerestaureerde orgel in de Hervormde Kerk te Wommels op vrijdag 6 februari 1976 's avonds om 8 uur.
Korte orgelbouw-berichten / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 72 nr. 10, oktober 1976.
Gerestaureerde 19e eeuwse orgels. - In: Het Orgel, jrg. 73 nr. 11, november 1977.
Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).
De Friese orgels tussen 1500 en 1750 : Een onderzoek naar de geschiedenis en de bouw van de orgels, de kasarchitectuur, de orgelmakers en de organisten / Auke Hendrik Vlagsma. - Leeuwarden : Fryske Akademy, 2003.
Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
Veranderend Fries Orgellandschap / Theo Jellema. - In: Friese Orgelkrant 2023 (Stichting Organum Frisicum - Het Friese Orgel).

Links

https://www.orgelnieuws.nl/orgel-jacobikerk-wommels-na-groot-onderhoud-weer-in-gebruik-genomen/

Foto: Marcel Pelt

Foto: Janco Schout