Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jan van der Male. Datering: 14 January 2010.

Foto: Jan van der Male

Wolvega, Nederland (Fryslân) - Kerk op de Hoogte (Maria Magdalenakerk)
Gemeente: Weststellingwerf
Adres: Kerkstraat 7, 8471 CD, Wolvega

Beschrijving nr.: 1002722.

Gebouwd door: Michaël Schwartzburg (1733)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1733 Michaël Schwartzburg  nieuwbouw
1863 L. van Dam & Zonen  ombouw
1934 Mense Ruiter Orgelmakers  diverse werkzaamheden
1939 Mense Ruiter Orgelmakers  overplaatsing
1970 firma D.A. Flentrop  restauratie

  • Het orgel in de Protestantse Kerk in Wolvega werd gebouwd door Michaël Schwartzberg in 1733. Het is in de loop van de tijd gewijzigd. De kas werd ook veranderd, door de consoles weg te namen, en de onderkas recht door naar beneden te trekken. Oorspronkelijk had het orgel geen pedaalklavier. Belangrijke wijzigingen in de dispositie werden uitgevoerd in de negentiende eeuw, mogelijk in 1863 door de firma Van Dam. De Gemshoorn 2', Tertiaan, Mixtuur en Trompet 8' verdwenen ten gunste van een Fluit 4', Fluit 2', Bourdon 16' en Viola 8'. In 1934 vergrootte Mense Ruiter de klavieromvang naar 54 toetsen en de pedaalomvang van 20 naar 27 toetsen. Tevens maakte hij een pneumatisch transmissie van de Bourdon 16' op het Pedaal. In 1939 verplaatste Mense Ruiter het orgel.
  • Een restauratie door Flentrop werd in 1970 afgerond. Hierbij is de kas hersteld in oude staat, en de dispositie is gereconstrueerd. Adviseur bij de restauratie was Maarten Vente.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal10
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen10
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Manuaal (C-c'''): Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2' - 1733/1970, Tertiaan 1 3/5' - 1970, Cornet III sterk (discant), Mixtuur IV-VI sterk - 1970, Trompet 8' - 1970, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppelingen: Pedaalkoppel.

Overige dispositiegegevens
Knock (1788) Het orgel alhier met één hand-clavier heeft navolgende stemmen:
Manuaal: Praestant 8', Holpyp 8', Octaaf 4', Quint 3', Gemshoorn 2', Octaaf 2', Cornet III sterk, Tertiaan III sterk, Mixtuur III-VI sterk en Trompet 8'.
Het heeft onder lang clavier, dog zonder aangehangen pedaal.
Verschillende disposities De dispositie voor de restauratie van 1970 was:
Manuaal: Bourdon 16' (Gedeeld), Prestant 8', Holpijp 8', Viola 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Fluit 2' (Gedeeld), Cornet III sterk (Discant).
Pedaal: Bourdon 16' (Transmissie).
Koppelingen: Pedaalkoppel.
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de Provincie Friesland, Groningen en Elders aangetroffen worden / Nicolaas Arnoldi Knock. - Nieuwe uitgave. - Sneek: Boeijenga, 1968. - Herdruk van het boekje uit 1788.
  • Berichten over Orgelbouw : Kerkorgels. - In: Maandblad Het Orgel, 37e Jaargang No. 3, December 1939.
  • Frieslands orgelpracht : deel I 1500-1800 / Jan Jongepier. - Sneek: Boeijenga, 1970.
  • Bij de foto's : 1. Wolvega, Hervormde Kerk / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 67 nr. 2, februari 1971.
  • Vijf Schwartsburg's orgels in Friesland / Maarten Seijbel. - [Elburg] : [Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel], [1977]. - [Publicaties van de Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel ; 6].
  • Johann Michaell Schwartzburg, orgelmaker te Leeuwarden / drs. H.P. Algra. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 1995. - (Publicatie van de Stichting tot behoud van het Nederlandse Orgel ; 43).
  • Het historische orgel in Nederland 1726 - 1769 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 2).
  • De Friese orgels tussen 1500 en 1750 : Een onderzoek naar de geschiedenis en de bouw van de orgels, de kasarchitectuur, de orgelmakers en de organisten / Auke Hendrik Vlagsma. - Leeuwarden : Fryske Akademy, 2003.
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.

Foto: Jan van der Male. Datering: 14 January 2010.
Foto: Jan van der Male
Foto: Jan van der Male. Datering: 14 January 2010.
Foto: Jan van der Male
Foto: Jan van der Male. Datering: 14 January 2010.
Foto: Jan van der Male
Foto: Jan van der Male. Datering: 14 January 2010.
Foto: Jan van der Male
Bron: Postcard.
Bron: Postcard