Spring naar content
Complete description of the selected organ
Source: Gedenkboek Zuiderkerk, 1911.

Source: Gedenkboek Zuiderkerk, 1911

Amsterdam, Nederland (Noord-Holland) - Zuiderkerk
Municipal: Amsterdam
Address: Zuiderkerkhof 72, 1011 WB, Amsterdam

Description nr.: 1002573.

Built by: Johann Caspar Friederichs (1823)
Dismantled, sold to Aalten (1940)


In 1611 werd de Amsterdamse Zuiderkerk in gebruik genomen. Friedrichs bouwde in 1823 een orgel voor de kerk, waarbij hij gebruik maakte van oud pijpwerk uit het kleine orgel van de Oude Kerk. De dispositie die hier wordt vermeld is volgens het bestek, getekend op 24 november 1821. Het nieuwe orgel kreeg een classisistisch vormgegeven orgelkas, vervaardigd door dhr. G. Dresselhuis, met beelden van de beeldhouwer Gabriël. Daniël Brachthuyzer bespeelde het instrument tijdens de ingebruikname op 21 december 1823. Door T. Hofmeyer werd in 1848 aan het orgel gewerkt. Hij verving de Mixtuur van het pedaal door een Roerquint 6', vernieuwde de Sesquialter van het rugpositief, verdubbelde de discant van de prestanten 8', 4' en 2' van het hoofdwerk en nog enkele veranderingen door opschuiven en bijplaatsen van pijpwerk. De koppeling van het pedaal naar het rugwerk werd gewijzigd in een koppeling pedaal - hoofdwerk. Na een ingrijpende verbouwing door Steenkuyl in 1891 was het instrument veranderd in een typisch laat-negentiende-eeuws orgel. Op 15 september 1929 is de laatste kerkdienst gehouden in de Zuiderkerk. Het orgel is nog blijven hangen tot 1940. In dat jaar werd het verkocht aan J.C. Sanders om te worden gebruikt bij de bouw van een orgel in de Oosterkerk te Aalten. Sinds 1968 is de Zuiderkerk in gebruik als presentatieruimte van de Dienst Stadsontwikelling.

Technical data
Number of stops per division
- Hoofdwerk10
- Rugwerk13
- Pedaal6
Total number of stops29
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
TemperamentEqual temperament

Specification
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Octava 8' - oud, Roerfluyt 8' - oud, Octaav 4' - oud, Roerfluyt 4', Octaav 2' - oud, Mixtuur III-IV-V sterk - oud, Scherp III-IV-V-VI sterk, Trompet 8' - oud, Tremulant.
Rugwerk (C-f'''): Prestant 8', Holpijp 8' - oud, Quintadena 8' - oud, Octaav 4', Open Fluyt 4', Quint Prestant 3' - oud, Super Octaav 2' - oud, Sexquialter III sterk - oud, Cornet VI sterk (discant), Mixtuur III-IV-V-VI sterk, Scherp III-IV-V-VI sterk, Trompet 8', Dulciaan 8' - oud, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - oud, Prestant 8' - oud, Octaav 4' - oud, Mixtuur III-IV sterk, Basuin 16', Trompet 8' - oud.
Couplers: Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk.
Accessories: 3 afsluitingen.

Other specifications
Different specifications Na de werkzaamheden van 1891 luidde de dispositie:
Hoofdwerk: Prestant 16', Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Scherp III-IV sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
Rugwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Flûte Harmonique 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Piccolo 2', Terts 1 3/5', Mixtuur III-IV sterk, Cornet IV sterk, Trompet 8', Dulciaan 8'.
Pedaal: Bourdon 16', Prestant 8', Violoncel 8', Roerquint 5 1/3', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8'.
Literature
  • Het orgel van de Zuiderkerk te Amsterdam / A. Storm. - In: De Harp, jrg. 35 nr. 2, februari 1940.
  • Het orgel van de Geref. Oosterkerk te Aalten / A.J. Ardesch. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 2, mei 1959.
  • Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 59 nr. 1, januari 1963.
  • Het kleine orgel in de Oude Kerk te Amsterdam (III) / J.F. van Os. - In: Het Orgel, jrg. 63 nr. 3, maart 1967.
  • Het kleine orgel in de Oude Kerk te Amsterdam (IV) / J.F. van Os. - In: Het Orgel, jrg. 63 nr. 4, april 1967.
  • Restauratieplannen orgel Oosterkerk Aalten - Orgel voor Oegstgeest / J.F. van Os. - In: Het Orgel, jrg. 70 nr. 10, oktober 1974.
  • De orgelmaker Johan Caspar Friederichs / F.W. Huisman. - In: De Mixtuur, nr. 35, mei 1981.
  • Orgelcultuur op de scheidslijn van kerk en staat : het orgel in de 17de en de 20ste eeuw: Congresboek / NOV. - Amsterdam: Nederlandse Organisten Vereniging, 1990.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
Links http://www.orgelsinaalten.nl/index.php?page=voormalige-situatie

Source: De Harp, januari 1940.
Source: De Harp, januari 1940