Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Edwin Hinfelaar. Datering: 7 November 2012.

Foto: Edwin Hinfelaar

Boksum, Nederland (Fryslân) - Dorpskerk (Margarethakerk)
Gemeente: Waadhoeke

Beschrijving nr.: 1002392.

Gebouwd door: Lambertus van Dam (1798)
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk en hoofdwerkkas uit 1675 van Jan Harmens Camp, Pijpwerk en rugpositiefkas uit 1728 van Jan Fransen

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1675 Jan Harmens Camp  nieuwbouw
1728 Jan Fransen  restauratie en uitbreiding
1798 Lammert van Dam  nieuwbouw in bestaande kas
1813 Jan Reinders Radersma  uitbreiding
1844 Willem Hardorff  diverse werkzaamheden
1868 Willem Hardorff  diverse werkzaamheden
1881 Willem Hardorff  diverse werkzaamheden
1918 Bakker & Timmenga  ombouw
2013 Pels & Van Leeuwen  restauratie

  • In 1675 bouwde Jan Harmens een nieuw orgel in de kerk, dat door Jan Fransen, schoolmeester in Zweins, in de jaren 1726-1728 werd gerepareerd. Fransen breidde het instrument ook uit met een nieuw rugpositief. Tjedger Tjepkema uit Franeker keurde het instrument hierna.
  • In 1798 bouwde Lambertus van Dam een nieuw orgel in de oude kas, met behoud van een deel van het pijpwerk. In 1810 is rond het orgel een siergordijn geplaatst, vervaardigd van hout. Het pedaalklavier is in 1813 door Jan Reinders Radersma geplaatst. Mogelijk was er voor die tijd geen pedaal aanwezig. Het orgel is in 1844 door Willem Hardorff hersteld. In 1868 werd door Willem Hardorff een nieuwe Trompet 8' geplaatst. In 1881 werd door de firma W. Hardorff & Zn. de Viola di Gamba vernieuwd.
  • Een ingrijpende restauratie vond plaats in 1918 door Bakker & Timmenga. Mechanieken, klaviatuur, windladen en windvoorziening zijn daarbij nieuw gebouwd. Ook zijn nieuwe frontpijpen geplaatst.
  • In 2001 is de kerk volledig gerestaureerd. Het orgel is in 2005 door Jan Jongepier gedocumenteerd. De firma Pels & Van Leeuwen voerde in 2011-2013 een restauratie uit onder advies van Aart van Beek. Daarbij is de bestaande situatie gehandhaafd. Op vrijdag 8 februari 2013 is het orgel weer officieel in gebruik genomen. Het werd hierbij bespeeld door Aart van Beek.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Rugwerk6
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen15
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 435 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk79 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 1918, Praestant 8' - 1798/1918, Viola 8' - 1918; C-H from Holpyp, Holpyp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk (1 1/3'), Trompet 8' - 1868, C-G 1918.
Rugwerk (C-f'''): Holpyp 8' - 1728/1918, Vox Celèste 8' (from c°) - 1881, Aeoline 8' - 1918; C-H from Holpyp, Praestant 4' - 1798/1918, Fluit 4' - 1728, Woudfluit 2' - 1728, cis'''-f''' 1918.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppelingen: Hoofdwerk - Rugwerk.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. G: 2' - 1 1/3' - 1'. g°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. g': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. g'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Literatuur
  • Frieslands orgelpracht : deel I 1500-1800 / Jan Jongepier. - Sneek: Boeijenga, 1970.
  • Het historische orgel in Nederland 1479 - 1725 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 1).
  • De Friese orgels tussen 1500 en 1750 : Een onderzoek naar de geschiedenis en de bouw van de orgels, de kasarchitectuur, de orgelmakers en de organisten / Auke Hendrik Vlagsma. - Leeuwarden : Fryske Akademy, 2003.
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • De orgelrestauratie in de Sint-Margaretakerk van Boksum / Aart van Beek. - In: Friese orgelkrant 2012.
  • De restauratie van het orgel in de Sint Margarethakerk te Boksum 2011-2013 / Aart van Beek. - Leeuwarden : Stichting Alde Fryske Tsjerken, 2013.
  • Het orgel in de Sint-Margarethakerk te Boksum / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 56 nr. 4, april 2014.
  • Het orgel in de St.-Margaretakerk te Boksum / Aart van Beek. - In: Het Orgel, jrg. 110, nr. 4, juli 2014.

Foto: Edwin Hinfelaar. Datering: 14 August 2012.
Foto: Edwin Hinfelaar
Foto: Marcel Pelt. Datering: 5 April 2014.
Foto: Marcel Pelt
Foto: Edwin Hinfelaar. Datering: 14 August 2012.
Foto: Edwin Hinfelaar
Foto: Marcel Pelt. Datering: 8 September 2007.
Foto: Marcel Pelt
Foto: Marcel Pelt. Datering: 8 September 2007.
Foto: Marcel Pelt
Foto: Marcel Pelt. Datering: 8 September 2007.
Foto: Marcel Pelt
Foto: Marcel Pelt. Datering: 8 September 2007.
Foto: Marcel Pelt