Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 3 January 2014.

Foto: Michiel van 't Einde

Middelstum, Nederland (Groningen) - Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt)
Gemeente: Eemsdelta
Streek:Hunsingo
Adres: Boerdamsterweg 12a, 9991 BN, Middelstum

Beschrijving nr.: 1002275.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1247 (Gereformeerde Kerk Paterswolde).

Gebouwd door: firma Van Oeckelen & Zn. (1883)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1883 firma Van Oeckelen & Zn.  nieuwbouw
1961 Mense Ruiter Orgelmakers  overplaatsing
1976 Volunteers  uitbreiding
1998 Sicco Steendam  restauratie
2005 Mense Ruiter Orgelmakers  overplaatsing

  • De firma Van Oeckelen bouwde in 1883 een orgel voor de Gereformeerde Kerk te Delfzijl. Deze kerk is in 1954 vervangen door een modern gebouw, de Kruiskerk. Het orgel werd niet herplaatst, maar vervangen. Het is daarop tijdelijk geplaatst in de Goede Herderkerk in Groningen, tot de bouw van een definitief orgel in deze kerk door de firma Mense Ruiter. Dit instrument kon in 1961 in gebruik worden genomen.
  • Het Van Oeckelen-orgel is daarna verkocht aan de Gereformeerde Kerk Eelde-Paterswolde aan de Raadhuislaan te Paterswolde. Het werd door Mense Ruiter overgeplaatst. Zij vervaardigden een nieuwe orgelkas, waarbij de opbouw van het front nog wel aan Van Oeckelen herinnert. Verder werd de Trompet 8' vervangen door een Mixtuur III-IV sterk. Het aangehangen pedaal werd vervangen door een vrij pedaal met twee stemmen, die werden afgeleid van de Bourdon 16' van het manuaal.
  • Het instrument is in 1976 uitgebreid door gemeenteleden met een electronisch pedaal (systeem dr. Böhm) en een Terts en een Quint op een kantsleep. Ook werd de Fluit 4' gewijzigd in een Koppelfluit 4'. Tenslotte werd een Nachthoorn 2' toegevoegd. Het kerkgebouw kreeg als naam 'De Hoeksteen'. In 1998 heeft Sicco Steendam het orgel gereviseerd en opnieuw geïntoneerd. De Fluit 4' is daarbij hersteld. Door het samengaan met de Hervormde Gemeente Eelde-Paterswolde werd het kerkgebouw overbodig. De Hoeksteen is na een laatste kerkdienst op 28 maart 2004 gesloten. Het orgel werd hierna gekocht door de Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt) te Middelstum.
  • De Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt) in Middelstum is een modern kerkgebouw, ontworpen door Ad Mars. Op 8 november 2002 nam men de kerk in gebruik. In eerste instantie is een electronisch Allen-orgel geplaatst. Het Van Oeckelen-orgel uit Paterswolde werd door Mense Ruiter gereviseerd en overgeplaatst. Het electronisch pedaal is verwijderd, evenals de Quint en de Terts van het manuaal en het vierde koor van de Mixtuur. Op 18 november 2005 nam men het orgel in Middelstum in gebruik.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1883DelfzijlGereformeerde Kerk
1954GroningenGoede Herderkerk
1960PaterswoldeGereformeerde Kerk 'De Hoeksteen'
2005MiddelstumGereformeerde Kerk (Vrijgemaakt)

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal8
- Pedaal2 (1)
Totaal aantal stemmen10 (9)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk77 mm

Dispositie
Manuaal (C-f''', deling tussen c'/cis'): Bourdon 16' (B/D), Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8' - C-E uit Holpijp, Octaaf 4', Fluit 4', Nachthoorn 2' - 1976, Mixtuur III sterk - 1961.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1961; transmissie, Bourdon 8' - 1961; transmissie.
Koppelingen: Pedaalkoppel.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde van 1976 tot 2004:
Manuaal: Bourdon 16' (gedeeld), Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Koppelfluit 4', Quint 2 2/3' (discant), Nachthoorn 2', Terts 1 3/5' (discant), Mixtuur III-IV sterk.
Pedaal: Gedekt Bas 16', Bourdon 8'.
Electronisch Pedaal: Principaal 32', Subbas 32', Prestant 16', Octaaf Bas 8', Salicet 4', Piffaro II sterk, Bastuba 32', Bazuin 16', Trompet 8', Hobo 4'.
Literatuur
  • Orgelbouwnieuws : Middelstum Gereformeerde Kerk (vrijg.) 'Damstee' / Rogér van Dijk [red.]. - In: De Orgelkrant, jrg. 11 nr. 6, juni 2006.
  • Het Groninger Orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel VI Aanvullingen 1994-2009 / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Victor Timmer. - [S.l.] : Stichting Groningen Orgelland, 2009. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 29).
Links https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/eeldegk.html

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 3 January 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 3 January 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 3 January 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 3 January 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 3 January 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie in Eelde-Paterswolde, Gereformeerde Kerk. Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Situatie in Delfzijl, Gereformeerde Kerk. Bron: Postcard, collectie Dirco Oskam.
Bron: Postcard, collectie Dirco Oskam