Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.

Foto: Piet Bron

Utrecht, Nederland (Utrecht) - Sint Aloysiuskerk

Doorverwezen vanaf: Utrecht - Kerk van Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming (1810 - 1993)

Gemeente: Utrecht
Adres: Adriaan van Ostadelaan 2-4, 3583 AJ, Utrecht
Website: http://www.parochieutrechtoost.nl/

Beschrijving nr.: 1002217.

Gebouwd door: Abraham Meere (1810)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1810 Abraham Meere  nieuwbouw
1850 Hendricus Dominicus Lindsen  diverse werkzaamheden
1876 Pieter Maarschalkerweerd  restauratie
1895 Maarschalkerweerd & Zoon  overplaatsing
1974 Verschueren Orgelbouw  overplaatsing
1993 Verschueren Orgelbouw  overplaatsing

  • In 1810 bouwde Abraham Meere een orgel in de Kerk van Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming aan de Biltstraat in Utrecht. Het oude orgel van deze kerk, een werk van H.H. Hess uit 1772, plaatste hij in 1814 in de Oude Kerk te Velp in Gelderland. Het nieuwe orgel had twee manualen en aangehangen pedaal, met in totaal 15 stemmen. Het onderhoud was in handen van Meere tot zijn dood in 1841, en daarna van Lindsen. Na diens dood in 1861 ging het over in handen van Maarschalkerweerd.
  • Het orgel verkeerde rond 1876 in vervallen staat. Maarschalkerweerd voerde reparaties uit. In 1895 werd een nieuwe grotere kerk in gebruik genomen, gebouwd door Tepe. Het orgel werd hierop door Maarschalkerweerd overgeplaatst en vergroot. Tevens is een nieuwe vrijstaande speeltafel gebouwd en een vrij pneumatisch pedaal.
  • De grote neogotische kerk bleek in de jaren zestig veel te groot voor de snel kleiner wordende schare kerkbezoekers, en rond 1970 is besloten deze af te breken. Een nieuwe kleine kerk werd op dezelfde plaats gebouwd. Het orgel is in 1974 gerestaureerd onder advies van Hans van der Harst door Verschueren. De manualen zijn hierbij gereconstrueerd naar de situatie van 1810. Er is wel een vrij pedaal gemaakt, maar nu mechanisch, met pijpwerk van Maarschalkerweerd. Op 30 oktober 1974 kon het hernieuwde orgel worden ingewijd.
  • De nieuwe kerk is in september 1992 gesloten. Op 6 september 1992 werd een laatste orgelconcert in de Onze Lieve Vrouwekerk gegeven door Paul Peeters. Het orgel is daarna door Verschueren geplaatst in de Sint Aloysiuskerk aan de Adriaen van Ostadelaan. Het koororgel van Blank uit 1967 dat daar stond is vervangen. Verschueren wijzigde nog de Quint 3' en de samenstelling van de Mixtuur. Adviseur bij de overplaatsing was Jos Laus. Op 13 maart 1994 is het orgel in de Sint Aloysiuskerk ingewijd. Na de ochtendmis werd 's middags een orgelconcert gegeven door Paul Peeters en Teus de Vries.
  • Het voormalige kerkgebouw aan de Biltstraat is tegenwoordig in gebruik als kinderdagverblijf.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1810UtrechtKerk van Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming
1993UtrechtSint Aloysiuskerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Bovenwerk7
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen17
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 3' - 1974/1993, Octaaf 2', Mixtuur III-V sterk (1 3/5') (B/D) - deels 1974/1993, Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (C-f'''): Roerfluit 8' (B/D), Fluit Travers 8' (discant), Fluit Dous 4', Woudfluit 2', Flageolet 1', Carillion III sterk (4') (discant) - 1974, Dulciaan 8' - 1895, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1895, Prestant 8' - 1895.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Hoofdwerk - Bovenwerk.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV-V sterk (Hoofdwerk) C: 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. c°: 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Carillon III sterk discant (Bovenwerk) c': 4' - 1 3/5' - 1'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie was in 1810:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-V sterk (gedeeld), Trompet 8' (gedeeld).
Bovenwerk: Roerfluit 8' (gedeeld), Fluit Travers 8' (discant), Fluit 4', Woudfluit 2', Flageolet 1', Carillon III sterk (discant), Vox Humana 8'.
Aangehangen pedaal, twee koppelingen, een tremulant.
Literatuur
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 2, februari 1973.
  • Kort orgelbouwnieuws : Utrecht. - In: Het Orgel, jrg. 70, nr. 1, januari 1974.
  • Het orgel in de Kerk van O.L. Vrouw ten Hemelopneming te Utrecht / Hans van der Harst. - Utrecht, 1974. - (Brochure bij de ingebruikname d.d. 30-10-1974).
  • Het orgel in de Kerk van O.L. Vrouw ten Hemelopneming te Utrecht / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 73 nr. 3, maart 1977.
  • Utrechts orgellandschap / Bert Wisgerhof. - Amersfoort: J.C. Willemsen, 1979.
  • Orgels in Utrecht : Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming, Biltstraat, Utrecht / G. van Bethlehem, J. Swiers. - In: De Orgelvriend, jrg. 22 nr. 2, februari 1980.
  • De orgels die tijdens het Congres te horen zijn / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 76 nr. 4, april 1980.
  • Utrecht orgelstad : Inventarisatie van orgels in kerken en kapellen in de stad Utrecht : Verschenen t.g.v. de 5e Orgelvoettocht 12 september 1981 / Peter van Dijk, Gert Oost. - Utrecht : Overlegorgaan voor Muziek en Kerken, 1981.
  • Berichten : Laatste concert op Meere-orgel in O.L.V.-Kerk te Utrecht. - In: Het Orgel, jrg. 88 nr. 7/8, juli/augustus 1992.
  • Orgels in de stad Utrecht : Zes eeuwen geschiedenis en een inventarisatie / Peter van Dijk, Ronald Doornekamp. - Utrecht: Stichting Organisatie Oude Muziek, 1992.
  • Berichten : Heringebruikneming Meere-orgel Utrecht. - In: Het Orgel, jrg. 90 nr. 3, maart 1994.
  • Het historische orgel in Nederland 1790 - 1818 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 4).
Opnamen Wim Does bespeelt het Abraham Meere-orgel (1810) van de St. Aloysiuskerk te Utrecht / Wim Does. - WS-201301 (CD). - 2013.

Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 7 February 2008.
Foto: Piet Bron
Situatie in de OLV ten Hemelopnemingkerk ná 1974.