Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 August 2012.

Foto: Michiel van 't Einde

Rolde, Nederland (Drenthe) - Jacobuskerk
Gemeente: Aa en Hunze
Adres: Kerkbrink 5, 9451 AL, Rolde
Website: https://www.rolderkerk.nl/

Beschrijving nr.: 1002206.
Groningen Orgelland nummer: 1150. Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3781 (oude toestand).

Gebouwd door: Builder unknown (ca. 1800)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
ca. 1800 Builder unknown  nieuwbouw
1847 Petrus van Oeckelen  restauratie en uitbreiding
1955 Ernst Leeflang  restauratie en uitbreiding
1981 fa. Bernard Koch  restauratie
2011 Mense Ruiter Orgelmakers  restauratie

  • Het orgel in Rolde is in 1847 aangekocht als een geschenk van de predikant, ds. C. Brouwer. Het werd door Petrus van Oeckelen geplaatst, die tevens een vrij pedaal maakte. Op 28 november 1847 is het in gebruik genomen. De herkomst en de oorspronkelijke bouwer van het orgel zijn niet bekend. Het gaat waarschijnlijk om een Westfaalse bouwer, en het orgel dateert van rond 1800.
  • Het instrument is verschillende keren gewijzigd. In 1955 werd het door Leeflang gerestaureerd, en uitgebreid met een Kromhoorn 8'. Eind jaren zeventig is het grondig gerestaureerd door Koch. Er werd een nieuwe speeltafel gemaakt, nieuwe mechaniek en nieuwe windladen voor bovenwerk en pedaal. De hoofdwerklade werd gerestaureerd. De orgelkas was oorspronkelijk wit, en is later donker gemaakt. Inmiddels is het orgel weer wit geschilderd. Op 9 oktober 1981 werd het orgel weer in gebruik genomen na de grote restauratie. Een restauratie van het pijpwerk liet nog op zich wachten. Het orgel bevat veel achttiende eeuws materiaal.
  • Op 23 december 2008 is gestart met een nieuwe grondige restauratie door de firma Mense Ruiter. Er is aangevangen met de restauratie van het pedaal, en de rest volgde in 2009-2011. Op 11 januari 2013 is het orgel weer in gebruik genomen. Adviseur tijdens de restauratie was Stef Tuinstra, die het instrument ook presenteerde op 11 januari.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Bovenwerk10
- Pedaal5
Totaal aantal stemmen23
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
Temperatuur1/5-komma (Kellner)
Winddruk75 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 16' (discant), Prestant 8' - oud/1955, Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Mixtuur II-III sterk (2') - oud/2012, Trompet 8' - 2012.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8' (discant) - 19e eeuw, Fluit Douce 8' - oud/1955/2012, Prestant 4' - oud/1955/2012, Speel Fluit 4' (discant), Fluit 4', Nasat 3' - 2012, Octaaf 2', Gemshoorn 2', Terts 1 3/5' - 2012, Dulciaan 8' - 2012.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1979, Octaaf 8' - 1979, Octaaf 4' - oud/1955, Bazuin 16' - 2012, Trompet 8' - 2012.
Koppelingen: Manuaalkoppel - schuifkoppel, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
Speelhulpen: Tremulant, Nihil.

VulstemSamenstelling
Mixtuur II-III sterk C: 2' - 1 1/3'. f°: 2 2/3' - 2'. c': 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Voor de restauratie van 2008-2013 luidde de dispositie:
Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Woudfluit 2', Sesquialter II sterk, Mixtuur II-IV sterk, Trompet 8'.
Bovenwerk: Prestant 8' (discant), Roerfluit 8', Quintadena 8', Prestant 4', Flute Dolce 4', Octaaf 2', Speelfluit 2', Spitsfluit 1 1/3', Scherp III-IV sterk, Kromhoorn 8' - 1955, Tremulant.
Pedaal: Subbas 16', Gedekt 8', Octaafbas 8', Koraalbas 4', Bazuin 16'.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk, Hoofdwerk - Bovenwerk.
Literatuur
  • Orgel in Rolde ook na de restauratie mechanisch / Maarten Seijbel. - Emmer Courant, augustus 1966.
  • Informatiegids Nederlands Hervormde Kerk Rolde / R.J. Renier, B. Gerrits. - Rolde : Hervormde Kerk, [s.a.].
  • De klankschoonheid der Drentse Orgels : Meppel, Peize, Hoogeveen, Dalen, Rolde, Anlo, Coevorden, Roden / samengesteld door Maarten Seijbel. - Tweede druk. - Hilversum : Evangelische Omroep, 1974.
  • Orgelbouwnieuws - disposities. - In: De Orgelvriend, jrg. 23 nr. 3, maart 1981.
  • Kroniek : 9 oktober 1981. - In: De Mixtuur, nr. 38, maart 1982.
  • Reakties van lezers / R.L.P.M. graaf van Azenray. - In: De Orgelvriend, jrg. 26 nr. 4, april 1984.
  • Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
  • Rolder orgel respectvol gerestaureerd / Dirk Molenaar. - In: De Orgelvriend, jrg. 56 nr. 5, mei 2014.
Links https://www.rolderkerk.nl/portfolio/het-orgel/
https://www.orgelnieuws.nl/wcms/modules/news/article.php?storyid=5298
https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/roldehk.html

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 August 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 August 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 August 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 August 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Janco Schout. Datering: March 2016.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: March 2016.
Foto: Janco Schout
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 18 November 2021.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 18 November 2021.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 18 November 2021.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Jehudi Esenkbrink. Datering: 18 November 2021.
Foto: Jehudi Esenkbrink
Foto: Janco Schout. Datering: March 2016.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: March 2016.
Foto: Janco Schout
Foto: Piet Bron. Datering: June 1994.
Foto: Piet Bron
Bron: Fotokaart GR 3781 (Stichting Orgel Centrum).
Bron: Fotokaart GR 3781 (Stichting Orgel Centrum)
Lege orgelkas tijdens restauratie 2009/2010. Foto: Hanneke Agterberg. Datering: 28 July 2010.
Foto: Hanneke Agterberg
Foto: Janco Schout. Datering: March 2016.
Foto: Janco Schout
Foto: Hanneke Agterberg. Datering: 28 July 2010.
Foto: Hanneke Agterberg
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 August 2012.
Foto: Michiel van 't Einde