Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.

Foto: Piet Bron

Veere, Nederland (Zeeland) - Kleine Kerk
Gemeente: Veere
Streek:Walcheren
Adres: Kapellestraat 27, 4351 AL, Veere
Website: http://www.pgveere.nl/

Beschrijving nr.: 1002165.
Orgelencyclopedie nummer: 1531.

Gebouwd door: Hendricus Dominicus Lindsen (1855)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1855 Hendricus Dominicus Lindsen  nieuwbouw
1891 P.J. Adema & Zn.  overplaatsing
1928 A.S.J. Dekker  overplaatsing
1977 Slooff Orgelbouw B.V.  restauratie
1998 firma Johann Reil  restauratie

  • De Protestantse Kerk van Veere maakt gebruik van het voormalige koor van de Grote of Onze Lieve Vrouwkerk. De rest van dit gebouw wordt niet gebruikt voor kerkdiensten. Het gebouw wordt de Kleine Kerk genoemd. De Grote Kerk is in gebruik als ruimte voor tentoonstellingen. In deze ruimte staat geen muziekinstrument.
  • Het Veerse orgel is in 1855 gebouwd voor de parochiekerk van Sassenheim, met gebruikmaking van materiaal uit het vorige orgel. De maker is Hendricus Dominicus Lindsen. In 1870 is het overgeplaatst naar een nieuw kerkgebouw. Voor deze kerk bouwde Vollebregt in 1873 een nieuw orgel. Het Lindsen-orgel is in 1890-1891 door Adema naar de Noorderkerk in Middelburg overgeplaatst. Zij vervingen de Fluit Travers 8' door een Bourdon 16' vanaf c-klein.
  • Het orgel kwam het in 1928 in Veere terecht. Het is door de firma Dekker uit Goes in Veere geplaatst. Het pedaal kreeg een eigen lade met een zelfstandige Subbas. Op het tweede klavier plaatste Dekker een Voix Céleste op een lege plaats.
  • In 1976 en 1977 voerde de firma Slooff een restauratie uit, onder advies van Klaas Bolt. Hierbij werd de Subbas 16' van het pedaal verwijderd. Met enkele festiviteiten werd het orgel op 6, 7 en 8 mei 1977 weer in gebruik genomen. Op de windlade van het Bovenwerk waren nog twee open plaatsen.
  • In 1998 werd het instrument opnieuw geheel gerestaureerd door de firma Reil. Op 19 december 1998 is het weer in gebruik genomen. Bij de restauratie is op de lege sleep van het Bovenwerk een Vox Humana 8' geplaatst. Deze is van Vlaamse makelij, en dateert uit de negentiende eeuw. Ook werd een nieuw vrij pedaal geplaatst achter het orgel tegen de muur, met een pedaalkoppel naar het manuaal. Het pijpwerk van de Subbas is ook gedeeltelijk oud. Op de lade van het Bovenwerk is nog een lege sleep.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1855SassenheimSint Pancratiuskerk
1891MiddelburgNoorderkerk
1928VeereHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk7
- Bovenwerk6
- Pedaal1
Totaal aantal stemmen14
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f''', deling tussen b°/c'): Bourdon 16' (from c°) - 1891, Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk (1 3/5') (B), Mixtuur IV sterk (4') (D).
Bovenwerk (C-f'''): Bourdon 8', Viola di Gamba 8' (D), Roerfluit 4', Salicionaal 4', Woudfluit 2', Vox Humana 8' - 1998.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1998.
Koppelingen: Manuaalkoppel (B/D), Pedaalkoppel - 1998.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk C: 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Broekhuijzen (1855) Sassenheim: Het orgel in de R Cath Gemeente aldaar. Is de maker en datum der stichting onbekend. Heeft 8 stemmen, een handclavier en drie blaasbalgen.
Prestant 4', Holpijp 8', Viol di Gamba D 8', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2' en Mixtuur.
Dit orgel is in 1854 herbouwd en vergroot door H.D. Lindsen, orgelmaker te Utrecht. Heeft 14 stemmen, twee handclavieren, aangehangen pedaal en drie blaasbalgen.
Verschillende disposities
  • De dispositie luidde vermoedelijk in 1854:
    Hoofdwerk: Prestant 8', Holpijp 8', Flute Travers 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk (bas), Mixtuur V sterk (discant).
    Positief: Roerfluit 8', Viola di Gamba 8', Quintadena 8' (discant), Roerfluit 4', Woudfluit 2'.
    Pedaal: aangehangen.
    Manuaalkoppel, Afsluiting, Ventiel.

  • Voor de restauratie in 1977 luidde de dispositie:
    Hoofdwerk: Prestant 8', Roerfluit 8', Bourdon 8' (vanaf c), Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk (gedeeld).
    Bovenwerk: Bourdon 8', Viola di Gamba 8' (discant), Roerfluit 4', Salicionaal 4', Woudfluit 2'.
    Op de lade is een open plaats.
    Pedaal: Subbas 16' (1928).
    Koppelingen: Manuaalkoppel (gedeeld).

Literatuur
  • Historische orgels in Zeeland II (Walcheren) / J.H. Kluiver, W.H. van Dort. - In: Archief 1974 : Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, p. 23-135.
  • Opdrachten. - In: Het Orgel, jrg. 71 nr. 10, oktober 1975.
  • Orgelbouwnieuws - disposities / Rien Buijk. - In: De Orgelvriend, jrg. 19 nr. 6, juni 1977.
  • Gerestaureerde 19e eeuwse orgels. - In: Het Orgel, jrg. 73 nr. 12, december 1977.
  • Korte beschrijving van de orgels / Gemeente Veere. - Stencil, uitgegeven door de Gemeente Veere.
  • Het historische orgel in Nederland 1850 - 1858 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 7).
  • Het orgel. - In: De geschiedenis van de (Grote en) Kleine Kerk te Veere / Tiny Polderman. - Tweede herziening. - Veere : PKN Veere, 2017.

Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: G. Meyster.
Foto: G. Meyster
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Exterieur van de Grote Kerk. Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron
Interieur van de Grote Ker. Foto: Piet Bron. Datering: 10 September 2022.
Foto: Piet Bron